Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων

Abstract

In this study, original educational material has been prepared for the use in secondary schools concerning the waste management. It has been applied at schools in order to examine its effectiveness. Also, a questionnaire has been prepared about waste management. The questionnaire measures students’ knowledge and attitudes about waste management. The questionnaire was filled by students twice in order to increase its reliability and validity. The effectiveness of the educational material of waste management was examined with the method of pretest and posttest with experimental and control group. The educational material was implemented as environmental education programme in Gymnasiums (N=64), Lyceums (N=83) and Technical Lyceum (N=10). The educational material helped students to improve their knowledge for the management of garbage. Similar improvement was not observed in attitudes of students. The educational material for waste management was also implemented within the frame of “supple zone’’ in Gymnasium (N=51). The educational material helped students to improve their knowledge and their attitudes for the waste management. Teachers (N=21) and students (N=198) have had a positive opinion about the educational material of waste management. The third version of the questionnaire was filled by students of third class of Gymnasium (N=597) and of first class of Lyceum (N=461) in order to examine students’ knowledge and attitudes about waste management. It was found that students of Gymnasium and Lyceum had environmentally friendly attitudes about waste management. The independent variables of sex, participation in environmental education programme and school performance influence students’ attitudes toward waste management. Parents’ education level and students’ school performance influence students’ knowledge about waste management.

Στην παρούσα ερευνητική εργασία αναπτύχθηκε ένα εκπαιδευτικό υλικό για τη διαχείριση των απορριμμάτων και εξετάστηκε η αποτελεσματικότητά του. Επίσης συντάχθηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο μετρά τις γνώσεις και τις στάσεις των μαθητών του Γυμνασίου και του Λυκείου για το θέμα των απορριμμάτων. Το ερωτηματολόγιο συμπληρώθηκε δύο φορές από μαθητές για να αξιολογηθούν οι ερωτήσεις. Η αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού υλικού των απορριμμάτων εξετάσθηκε με τη μέθοδο του προελέγχου και μεταελέγχου με τη χρήση πειραματικής ομάδας και ομάδας ελέγχου. Το εκπαιδευτικό υλικό εφαρμόστηκε ως πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε Γυμνάσια (Ν=64), Λύκεια (Ν=83) και σε ΤΕΕ (Ν=10). Η διδακτική παρέμβαση βελτίωσε τις γνώσεις των μαθητών σε θέματα διαχείρισης των απορριμμάτων. Αντίστοιχη βελτίωση δεν παρατηρήθηκε στις στάσεις των μαθητών. Εφαρμόστηκε το εκπαιδευτικό υλικό των απορριμμάτων στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης σε μαθητές Γυμνασίου (Ν=51). Η διδακτική παρέμβαση βελτίωσε τις γνώσεις και τις στάσεις των μαθητών για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Η γνώμη των εκπαιδευτικών (Ν = 21) και των μαθητών (Ν=198) για το εκπαιδευτικό υλικό των απορριμμάτων κρίνεται θετική. Η τρίτη έκδοση του ερωτηματολογίου μέτρησης γνώσεων και στάσεων των μαθητών για τη διαχείριση των απορριμμάτων χορηγήθηκε σε μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου (Ν=597) και της Α΄ Λυκείου (Ν=461). Οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου εμφανίζουν κατά μέσο όρο φιλική προς το περιβάλλον στάση για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Οι ανεξάρτητες μεταβλητές του φύλου, της συμμετοχής σε πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και της σχολικής επίδοσης επηρεάζουν τις στάσεις των μαθητών για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Το μορφωτικό επίπεδο των γονέων και η σχολική επίδοση των μαθητών επηρεάζουν τις γνώσεις των μαθητών για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων.