Επιδημιολογικά χαρακτηριστικά και ρόλος της αξονικής στεφανιογραφίας σε ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου χωρίς αποφρακτική νόσο

Abstract

Introduction: Myocardial infarction with non-obstructive coronary arteries (MINOCA) represents a clinically and pathophysiologically heterogeneous syndrome that differs significantly from traditional infarction due to obstructive atherosclerotic disease. Despite the absence of significant coronary stenosis, patients with MINOCA are at substantial risk for adverse cardiovascular outcomes and require a structured diagnostic and therapeutic approach. Accurate phenotypic classification is essential for risk stratification and individualized treatment. Objective: The objective of this study was to characterize the clinical, laboratory, and imaging profiles of patients with MINOCA, assess their long-term outcomes, and evaluate the diagnostic and prognostic value of multimodality cardiovascular imaging, particularly cardiac magnetic resonance (CMR) and coronary computed tomography angiography (CCTA), in guiding etiologic diagnosis and clinical management. Methods: This was a retrospective cohort study including 1,596 patients admitted with a diagnosis of acute myocardial infarction. Among them, 244 patients (15.3%) had non-obstructive coronary arteries and were classified as having MINOCA. Based on imaging findings and clinical evaluation, patients were categorized into three subgroups: true MINOCA, myocardial infarction with obstructive coronary artery disease (MI-CAD), and MINOCA mimickers (non-ischemic conditions). Demographic, clinical, and pharmacologic data, as well as CMR and CCTA findings, were collected. All-cause mortality was assessed during long-term follow-up. Results: Patients with true MINOCA exhibited a long-term mortality rate comparable to that of patients with MI-CAD (32.1% vs. 30.9%, respectively), indicating that the absence of obstructive coronary disease does not imply a benign prognosis. In contrast, patients with MINOCA mimickers had significantly lower mortality (5.9%). CMR played a pivotal role in diagnosing non-ischemic causes in the mimicker group, while CCTA identified high-risk atherosclerotic features in a large proportion of true MINOCA patients, thereby confirming the presence of subclinical coronary disease and supporting an ischemic mechanism. Conclusions: MINOCA is a complex syndrome that requires careful diagnostic differentiation and cannot be managed as a diagnosis of exclusion. This study demonstrates that the use of multimodality imaging, particularly CMR and CCTA, is essential for uncovering the underlying etiology, identifying high-risk patients, and guiding therapeutic decision-making. Phenotype-driven management strategies based on imaging findings are crucial to improving long-term outcomes. Future research should focus on the standardization of diagnostic pathways, individualized therapeutic algorithms, and the development of evidence-based clinical guidelines specific to the MINOCA population.

Εισαγωγή: Το MINOCA αποτελεί μία σύνθετη και κλινικά ετερογενή οντότητα, που διαφοροποιείται ουσιαστικά από το κλασικό ισχαιμικό έμφραγμα με αποφρακτική νόσο. Παρά την απουσία σημαντικής στεφανιαίας απόφραξης, οι ασθενείς με MINOCA διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο ανεπιθύμητων καρδιαγγειακών εκβάσεων και απαιτούν στοχευμένη, αιτιολογικά καθοδηγούμενη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση. Η ορθολογική φαινοτυπική ταξινόμηση είναι κρίσιμη για τη διαστρωμάτωση κινδύνου και την επιλογή κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η αναλυτική φαινοτυπική κατηγοριοποίηση των ασθενών με MINOCA και η αποτίμηση της προγνωστικής τους έκβασης, μέσω συνδυασμένης αξιολόγησης κλινικών, εργαστηριακών και απεικονιστικών παραμέτρων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη συμβολή της πολυτροπικής καρδιαγγειακής απεικόνισης, με κύρια εργαλεία τη CMR και την CCTA, στην αιτιολογική τεκμηρίωση και στην καθοδήγηση της θεραπευτικής στρατηγικής. Μεθοδολογία: Διενεργήθηκε αναδρομική μελέτη κοόρτης σε 1596 ασθενείς που εισήχθησαν με διάγνωση οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου. Από αυτούς, 244 (15,3%) δεν παρουσίαζαν αποφρακτικές βλάβες στις στεφανιαίες αρτηρίες και κατηγοριοποιήθηκαν ως MINOCA. Με βάση την απεικονιστική τεκμηρίωση και την κλινική αξιολόγηση, οι ασθενείς ταξινομήθηκαν σε τρεις υποομάδες: true MINOCA, MI με αποφρακτική νόσο (MI-CAD), και MINOCA mimickers (μη ισχαιμικές καταστάσεις). Καταγράφηκαν τα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά, τα ευρήματα από CMR και CCTA, η χορηγούμενη αγωγή και η θνητότητα κατά την παρακολούθηση. Αποτελέσματα: Οι ασθενείς με true MINOCA εμφάνισαν παρόμοια θνητότητα με εκείνους με αποφρακτική στεφανιαία νόσο (32,1% έναντι 30,9%), υποδεικνύοντας ότι η απουσία σημαντικής στένωσης δεν συνεπάγεται καλοήθη πρόγνωση. Αντιθέτως, οι ασθενείς με MINOCA mimickers είχαν σαφώς καλύτερη επιβίωση (θνητότητα 5,9%). Η CMR συνέβαλε καθοριστικά στον αποκλεισμό μη ισχαιμικών αιτίων σε ασθενείς με mimickers, ενώ η CCTA ανέδειξε μορφολογικά χαρακτηριστικά ευάλωτων πλακών σε μεγάλο ποσοστό ασθενών με true MINOCA, επιβεβαιώνοντας υποκλινική αθηρωμάτωση και ενισχύοντας την αιτιολογική τεκμηρίωση. Συμπεράσματα: Το MINOCA αποτελεί ένα πολυσύνθετο και δυνητικά υψηλού κινδύνου καρδιαγγειακό σύνδρομο. Η παρούσα μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη εγκατάλειψης της αντιμετώπισης του MINOCA ως διάγνωση αποκλεισμού και ενθαρρύνει τη συστηματική, απεικονιστικά καθοδηγούμενη διερεύνηση. Η μαγνητική τομογραφία καρδιάς και η αξονική στεφανιογραφία αποδεικνύονται απαραίτητα εργαλεία για την αιτιολογική ταξινόμηση, την αναγνώριση υψηλού κινδύνου ασθενών και τη θεραπευτική στόχευση. Η εφαρμογή φαινοτυπικά προσανατολισμένων στρατηγικών μπορεί να οδηγήσει σε αποτελεσματικότερη δευτερογενή πρόληψη και βελτιωμένες κλινικές εκβάσεις. Η μελλοντική έρευνα πρέπει να προσανατολιστεί σε τυποποίηση της διαγνωστικής προσέγγισης, εστιασμένη αξιολόγηση φαρμακευτικών παρεμβάσεων και διαμόρφωση εξειδικευμένων κατευθυντήριων οδηγιών.