Εξόρυξη μεγάλων δεδομένων (Data Mining) στην πολιτική επιστήμη: σκιαγραφώντας το πολιτικό πεδίο της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης

Abstract

This dissertation is studying political discourse and focuses on the analysis of electoral behavior. It applies a theoretical approach to the political Left from the perspective of the Lacanian tradition, in combination with computational data mining and analysis of data collected from Twitter, which has been one of the most powerful tools in political communication. The period under investigation covers the three electoral contests in Greece in the years 2015 (January and September) and 2019.For data processing and analysis, we supplemented a specialized dictionary, adapting it to Greek language and ensuring it covered political discourse. Additional-ly, the finding about each election have been visualized, thereby critically complementing the text. In this sense, the visualization does not constitute mere illustration but is an essential part of the research and presentation without which under-standing of the findings and tables remains incomplete. The sentiment analysis conducted according to Plutchik's theory highlighted variations in the intensity of negative emotions. Intensity dynamics may influence electoral behavior and prepare for a shift in roles between government and opposition. Anger and Disgust, along with Disappointment and Shame, dominated all three electoral contests and seem to explain the significant rise of SYRIZA’s appeal in January 2015 when it took power for the first time. In contrast, Contempt appears to be associated with the restoration of the old party system in July 2019.Our research focused on the largest communities within the networks formed each time around the collected tweets. In these, the central figures come from the major parties that occupy the top positions in voters’ choices and participate in the exercise of power. In future research, we intend to focus on medium-sized communities where it is likely to encounter lesser-known public figures from smaller parties and where more intense discussions and debates are likely to take place. The originality of this dissertation lies in the application of theoretical approaches in combination with the adoption of computational methods for the comparative analysis of findings from three successive electoral contests and in the experimentation with new innovative ways of highlighting and visualizing the findings of sentiment analysis.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή μελετά τον πολιτικό λόγο και αναφέρεται στην ανάλυση της εκλογικής συμπεριφοράς. Εφαρμόζει μια θεωρητική προσέγγιση της αριστεράς από τη σκοπιά της λακανικής παράδοσης, και τη συνδυάζει με την υπολογιστική εξόρυξη (data mining) και ανάλυση των δεδομένων από το Twitter το οποίο υπήρξε ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία της πολιτικής επικοινωνίας. Η χρονική περίοδος που ερευνήσαμε καλύπτει τις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις στην Ελλάδα, τα έτη 2015 (Ιανουάριος και Σεπτέμβριος) και 2019. Για τις ανάγκες της επεξεργασίας και ανάλυσης των δεδομένων συμπληρώσαμε ένα ειδικό λεξικό προσαρμόζοντάς το στα ελληνικά και μεριμνώντας για την κάλυψη του πολιτικού λόγου. Παράλληλα, τα συμπεράσματα κάθε εκλογικής αναμέτρησης έχουν οπτικοποιηθεί συμπληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο καθοριστικά το κείμενο. Με αυτή την έννοια, η οπτικοποίηση δεν συνιστά απλή εικονογράφηση, αλλά αποτελεί ουσιαστικό μέρος της έρευνας και παρουσίασής της, χωρίς το οποίο η κατανόηση των λόγων και των πινάκων παραμένει ημιτελής. H ανάλυση του αισθήματος, που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη θεωρία του Plutchik, ανέδειξε διαφοροποιήσεις στην ένταση των αρνητικών αισθημάτων. Η δυναμική της έντασης αυτής είναι ικανή να επηρεάζει την εκλογική συμπεριφορά και να προετοιμάζει για εναλλαγή στους ρόλους μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Ο Θυμός και η Αηδία, όπως η Απογοήτευση και η Ντροπή κυριάρχησαν και στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, και φαίνεται πως αιτιολογούν τη σημαντική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, τον Ιανουάριο του 2015, όταν για πρώτη φορά ανέλαβε τη διακυβέρνηση. Αντίθετα, η Περιφρόνηση φαίνεται πως συνδέεται με την παλινόρθωση του παλαιού κομματικού συστήματος τον Ιούλιο του 2019. Στην έρευνά μας εστιάσαμε στις μεγαλύτερες κοινότητες του δικτύου το οποίο συγκροτείται κάθε φορά γύρω από τα tweets που συγκεντρώσαμε. Σε αυτές τα κεντρικά πρόσωπα προέρχονται από τα μεγαλύτερα κόμματα, εκείνα που καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στις επιλογές των ψηφοφόρων και συμμετέχουν στη νομή της εξουσίας. Σε μελλοντική έρευνα σκοπεύουμε να εστιάσουμε στις κοινότητες μεσαίου μεγέθους, όπου είναι πιθανόν να συναντήσουμε λιγότερο γνωστά δημόσια πρόσωπα, προερχόμενα από μικρότερα κόμματα, και είναι πιθανότερο να διεξάγεται εντονότερη συζήτηση και αντιπαραθέσεις. Η πρωτοτυπία της διατριβής αυτής, έγκειται στο γεγονός ότι εφαρμόζει θεωρητικές προσεγγίσεις σε συνδυασμό με την υιοθέτηση υπολογιστικών μεθόδων για τη συγκριτική ανάλυση των ευρημάτων από τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις, και αφ’ ετέρου στον πειραματισμό με νέους τρόπους ανάδειξης και οπτικοποίησης των ευρημάτων της ανάλυσης αισθήματος.