Ο ρόλος των πληροφοριακών συστημάτων στην υποστήριξη στρατηγικών βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και των αλυσίδων εφοδιασμού τους

Abstract

In today's business environment, where environmental, economic and social pressures on businesses are constantly increasing, sustainable supply chains are essential for the effective operation and survival of companies that participate and interact in these chains. The digital transformation of supply chains and the adoption of information systems or new technologies, in the context of Industry 4.0, could facilitate the development of sustainable practices, as they can support and improve various supply chain processes. They could also contribute to the reduction of operational costs and enhance the ability to control and monitor business operations. Finally, they could support companies' green practices. The aim of this PhD thesis is to explore the relationship between sustainable supply chains and digital transformation through the adoption of information systems or new technologies such as "Blockchain technology", "Big Data Analytics" and "Internet of Things". Moreover, a key objective is to use appropriate theories and develop a conceptual framework, which clarifies under which circumstances the above combination could lead not only to increased business performance, but also to the development of specific sustainable strategies. To attain the above, an extensive analysis of the literature was initially carried out, where certain research gaps were identified. The literature review revealed that only a limited number of studies explore in depth all three pillars of sustainability in supply chains, while also analyzing the impact of information systems or new technologies. In order to fill in this gap, this PhD thesis initially focused on identifying definitions and theories that may contribute to the analysis of the three pillars of sustainability, while examining the impact of different information technologies. It then developed a theoretical conceptual framework, which formed the basis of the empirical work and data analysis. The research methodology followed in this thesis is mixed, involving a combination of quantitative and qualitative research. The quantitative research was conducted through the development of a questionnaire, which was sent to 3PL companies. The results of the survey led to the verification of specific hypotheses and conclusions that were further explored through qualitative research. The qualitative research was based on the design and analysis of three case studies that led to an in-depth understanding of the research questions and outcomes. The main findings of this thesis show that the role of digital transformation is crucial to companies, as the combination of different technologies with business resources can lead to the development of significant supply chain capabilities that increase the sustainable impact and the business performance of companies. These results can also lead to further development of companies' sustainability strategies.

Στη σημερινή εποχή που οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές πιέσεις προς τις επιχειρήσεις αυξάνονται διαρκώς, η ανάπτυξη βιώσιμων αλυσίδων εφοδιασμού είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική λειτουργία και επιβίωση των εταιρειών, που συμμετέχουν και αλληλοεπιδρούν στις αλυσίδες αυτές. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των αλυσίδων εφοδιασμού και η υιοθέτηση πληροφοριακών συστημάτων ή νέων τεχνολογιών, στο πλαίσιο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών, καθώς μπορούν να υποστηρίξουν και να βελτιώσουν τις διάφορες διαδικασίες της εφοδιαστικής αλυσίδας. Επίσης, θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του λειτουργικού κόστους και στην ενίσχυση της δυνατότητας ελέγχου και παρακολούθησης των επιχειρηματικών λειτουργιών. Τέλος, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τις πράσινες πρακτικές των εταιρειών. Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ των βιώσιμων εφοδιαστικών αλυσίδων και του ψηφιακού μετασχηματισμού, μέσω της υιοθέτησης πληροφοριακών συστημάτων ή νέων τεχνολογιών, όπως «τεχνολογία Blockchain», «Big Data Analytics» και «Internet of Things». Επίσης, βασικός στόχος της είναι η χρήση κατάλληλων θεωριών και η ανάπτυξη ενός εννοιολογικού πλαισίου, το οποίο να διευκρινίζει υπό ποιες συνθήκες θα μπορούσε ο παραπάνω συνδυασμός να οδηγήσει στην αύξηση της επιχειρηματικής επίδοσης, αλλά και στην ανάπτυξη συγκεκριμένων βιώσιμων στρατηγικών. Για να επιτευχθούν τα παραπάνω, πραγματοποιήθηκε αρχικά εκτενής ανάλυση της βιβλιογραφίας, όπου εντοπίστηκαν σημαντικά ερευνητικά κενά. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε, υπάρχουν λίγες μελέτες διεθνώς, οι οποίες διερευνούν σε βάθος και τους τρεις πυλώνες της βιωσιμότητας στις εφοδιαστικές αλυσίδες, ενώ ταυτόχρονα αναλύουν τον αντίκτυπο των πληροφοριακών συστημάτων ή των νέων τεχνολογιών. Προκειμένου να καλυφθεί το συγκεκριμένο ερευνητικό κενό, η παρούσα διδακτορική διατριβή εστίασε αρχικά στον προσδιορισμό ορισμών και θεωριών που συνεισφέρουν στην ανάλυση των τριών πυλώνων της βιωσιμότητας, εξετάζοντας ταυτόχρονα την επίδραση διαφορετικών πληροφοριακών τεχνολογιών. Στη συνέχεια, ανέπτυξε ένα θεωρητικό εννοιολογικό πλαίσιο, το οποίο αποτέλεσε τον βασικό κορμό πάνω στον οποίο στηρίχθηκε η εμπειρική έρευνα και η ανάλυση των δεδομένων. Η μεθοδολογία έρευνας που ακολουθήθηκε σε αυτή τη διατριβή είναι μεικτή, περιλαμβάνοντας συνδυασμό ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. Η ποσοτική έρευνα διενεργήθηκε μέσω της ανάπτυξης ερωτηματολογίου και της αποστολής του σε εταιρείες 3PL. Τα αποτελέσματα της έρευνας οδήγησαν στην επαλήθευση συγκεκριμένων υποθέσεων και στη διεξαγωγή συμπερασμάτων που διερευνήθηκαν περαιτέρω μέσω της ποιοτικής έρευνας. Η ποιοτική έρευνα βασίστηκε στον σχεδιασμό και στην ανάλυση τριών μελετών περίπτωσης που οδήγησαν στην κατανόηση σε βάθος των επιστημονικών ερωτημάτων που είχαν τεθεί. Τα κύρια ευρήματα αυτής της διατριβής υποστηρίζουν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός παίζει σημαντικό ρόλο για τις εταιρείες, καθώς ο συνδυασμός διαφορετικών τεχνολογιών με τους επιχειρηματικούς πόρους μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη σημαντικών δυνατοτήτων των εφοδιαστικών αλυσίδων, που αυξάνουν τον βιώσιμο αντίκτυπο και την επιχειρηματική επίδοση των εταιρειών. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν επιπλέον να οδηγήσουν σε περαιτέρω ανάπτυξη των στρατηγικών βιωσιμότητας των επιχειρήσεων.