Ραδιόφωνο, μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ακροαματικότητα: διερεύνηση της μεταξύ τους σχέσης

Abstract

The purpose of this PhD thesis was to study the effect of radio stations' social media on station listening time. The research was based on the mixed methodology and more specifically on the exploratory sequential design. First, qualitative research with focus groups was carried out so that based on the findings of the qualitative approach, a more suitable quantitative data measurement tool could be created. Thematic analysis and critical realism were applied to the analysis of the interviews. In the first stage survey (N=1037), the psychometric properties of the measurement scales and the audience profile were examined with the latent analysis. The questionnaire examined eight scales, mood in relation to radio and social media, self-regulation, cognitive and affective dimension of Social Identity, separately for radio and social media and new scales were created for radio listening and the use of social media. According to the theory of the Reinforcement Spiral Model (Slater, 2007) the research is longitudinal due to the use of social media that is daily and not instantaneous, for this reason the research was repeated on the same subjects, with the same questions over a period of three months (N= 431). From the first and second stage quantitative approach, identification of individuals was applied and changes in variables from stage to stage were investigated (N= 156). According to the qualitative approach, the participants stated that listening to their favorite radio station makes them feel that they belong to a group, while at the same time, they feel that there are common elements with the rest of the listeners. This finding was confirmed in the quantitative study in both stages, while at the same time the theory of Social Identity was confirmed. Also, the effect of social media was analyzed in both phases of the quantitative investigation, where the correlation with radio listening at the same time was documented, but also the effect on radio station listening time in the second phase. At the same time, the data were analyzed with linear regression, and the variables influencing the listenership of the radio stations were documented. It is an important finding that enriches the literature and opens up a new field of research on the impact of social media as well as longitudinal research.

Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν να μελετήσει την επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης των ραδιοφωνικών σταθμών στην ώρα ακρόασης των σταθμών. Η έρευνα βασίστηκε στη μεικτή μεθοδολογία και πιο συγκεκριμένα στο διερευνητικό διαδοχικό σχεδιασμό (exploratory sequential design). Αρχικά, πραγματοποιήθηκε ποιοτική έρευνα με ομάδες εστίασης ώστε με βάση τα ευρήματα της ποιοτικής προσέγγισης να δημιουργηθεί ένα πιο κατάλληλο εργαλείο μέτρησης ποσοτικών δεδομένων. Στην ανάλυση των συνεντεύξεων εφαρμόστηκε η θεματική ανάλυση και ο κριτικός ρεαλισμός. Στην έρευνα πρώτου σταδίου (Ν=1037), εξετάστηκαν τα ψυχομετρικά χαρακτηριστικά των κλιμάκων μέτρησης και το προφίλ του ακροαματικού κοινού με τη λανθάνουσα ανάλυση. Το ερωτηματολόγιο εξέτασε οχτώ κλίμακες, τη διάθεση σε σχέση με το ραδιόφωνο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την αυτορρύθμιση, τη γνωστική και συναισθηματική διάσταση της Κοινωνικής Ταυτότητας, ξεχωριστά για το ραδιόφωνο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενώ δημιουργήθηκαν νέες κλίμακες για την ακρόαση του ραδιοφώνου και τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σύμφωνα με τη θεωρία του Ενισχυτικού Σπειροειδούς Μοντέλου (Slater, 2007) η έρευνα είναι διαχρονική εξαιτίας της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που είναι καθημερινή και όχι στιγμιαία, γι αυτό το λόγο η έρευνα επαναλήφθηκε στα ίδια άτομα, με τις ίδιες ερωτήσεις σε διάστημα τριών μηνών (Ν= 431). Από την ποσοτική προσέγγιση πρώτου και δεύτερου σταδίου εφαρμόστηκε ταυτοποίηση των ατόμων και διερευνήθηκαν οι αλλαγές στις μεταβλητές από στάδιο σε στάδιο (Ν= 156). Σύμφωνα με την ποιοτική προσέγγιση, οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι ακούγοντας τον αγαπημένο τους ραδιοφωνικό σταθμό νιώθουν ότι ανήκουν σε μία ομάδα, ενώ ταυτόχρονα, νιώθουν ότι υπάρχουν κοινά στοιχεία με τους υπόλοιπους ακροατές. Το εύρημα αυτό, επιβεβαιώθηκε στην ποσοτική μελέτη και στα δύο στάδια, ενώ ταυτόχρονα επιβεβαιώθηκε η θεωρία της Κοινωνικής Ταυτότητας. Συγχρόνως, αναλύθηκε η επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και στις δύο φάσεις της ποσοτικής διερεύνησης, όπου τεκμηριώθηκε η αλληλοσυσχέτιση με την ακρόαση ραδιοφώνου στον ίδιο χρόνο, αλλά και η επίδρασή στην ώρα ακρόασης των ραδιοφωνικών σταθμών στη δεύτερη φάση. Ταυτόχρονα, αναλύθηκαν τα δεδομένα με τη γραμμική παλινδρόμηση, και τεκμηριώθηκαν οι μεταβλητές που επηρεάζουν την ακροαματικότητα των ραδιοφωνικών σταθμών. Είναι ένα σημαντικό εύρημα που εμπλουτίζει τη βιβλιογραφία και ανοίγει ένα νέο πεδίο έρευνας στην επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στη μακροχρόνια έρευνα.