Το στάδιο των διαπραγματεύσεων στη σύμβαση πώλησης

Abstract

This thesis deals with the legally critical aspects of the pre-contractual negotiations stage and the particularities they present in the sales contract. The approach to the problem is attempted through the conceptual and functional analysis of the pre-contractual relationship based on the interpretation of the provisions of articles 197-198 of the Civil Code, whichconstitute the legislative basis of the general obligation to negotiate in good faith and in accordance with business ethicsin Greek private law. The first part of the study attempts the conceptual demarcation of the negotiations phase with temporal and functional criteria and the examination of the legal treatment reserved for this under Greek private law. Particular importance is given to the analysis of the legal nature, the generating conditions and the subjective and objective scope of pre-contractual liability with an emphasis on the content, type and scope of the intended compensation. In the second part of the research the conclusions drawn are used, in order to highlight the peculiarities of the sales contract negotiation. For a more complete understanding of the concept and function of the pre-contractual relationship the demarcation of its subjective and objective fields is attempted. Regarding the first aspect, the main and secondary parties involved in negotiations are distinguished firstly on the basis of functional criteria and the conditions for the conceptual identification of the qualities of the negotiating and the prospective contracting party, which do not necessarily coincide with the same person, are highlighted. At the same time, the possibility of expanding the subjective limits of pre-contractual liability is explored through the evaluative assimilation of the role of the seller and the buyer with that played by third parties involved in the negotiation process. Regarding the second aspect, the description of the object of negotiations focuses on their content and their purpose to serve the expectations of the parties, both in terms of preparation of the intended sale and in terms of conducting the negotiation process. The study examines in particular the possibility of the seller and the buyer to circumvent the negotiation process or deviate from the heteronomous legislative interventions in their negotiation and generally their contractual freedom by agreeing on the way and conditions for commencing and conducting the negotiation, determining the observance on their part of the behavior and the content of the more specific pre-contractual obligations, but also the consequences of their breach. Useful conclusions for the closer approach to the nature and function of the pre-contractual relationship are also drawn through the examination of the renegotiation of the terms of the concluded sales contract, to the extent that the relevant obligation shares a common doctrinal basis with the duty of good faith negotiation. The interest of the study is then focused on specifying the content of the general standard of good faith behavior in the sales contract negotiation and on the specific duties arising for the prospective contracting parties from the general clauses of good faith and business ethics. In this context, issues of convergence of the legal consequences provided for by each subsystem of provisions are examined in relation to the more specific regulations of pre-contractual behaviors that justify the reversal of the concluded sale.The development of the subject is completed in the third part with the analysis of the legal treatment reserved for thenegotiation of the sales contract at an international level and in the context of the harmonization-unification of European private law. The study presents in particular the provisions of the Vienna International Convention on the International Sales of Goods and the Principles of International Commercial Contracts, which may constitute a legislative basis for pre-contractual obligations for the prospective parties to the sales contract, and the corresponding "soft law" rules of thePrinciples of the European Contract Law, the Draft Common Framework of Reference and the now withdrawn Proposal for aRegulation on the Common European Sales Law, in which the obligation to negotiate in good faith and pre-contractual liability for its breach are explicitly grounded.

Η παρούσα διατριβή πραγματεύεται τις νομικά κρίσιμες πτυχές του σταδίου των προσυμβατικών διαπραγματεύσεων και τις ιδιαιτερότητες που αυτές εμφανίζουν στη σύμβαση της πώλησης. Η προσέγγιση της προβληματικής επιχειρείται μέσω της ανάλυσης της έννοιας και της λειτουργίας της προσυμβατικής σχέσης με γνώμονα την ερμηνεία των διατάξεων των άρθρων 197-198 ΑΚ, οι οποίες αποτελούν το δικαιοθετικό έρεισμα της γενικής υποχρέωσης για καλόπιστη και σύμφωνη με τα συναλλακτικά ήθη διαπραγμάτευση στο ελληνικό ιδιωτικό δίκαιο.Στο πρώτο μέρος της μελέτης επιχειρούνται η εννοιολογική οριοθέτηση του σταδίου των διαπραγματεύσεων με χρονικά και λειτουργικά κριτήρια και η εξέταση της νομικής μεταχείρισης που επιφυλάσσει σε αυτό το ελληνικό ιδιωτικό δίκαιο. Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στην ανάλυση της νομικής φύσης, των προϋποθέσεων γένεσης και του υποκειμενικού και αντικειμενικού πεδίου εφαρμογής της ευθύνης από διαπραγματεύσεις με έμφαση στο περιεχόμενο, το είδος και το εύρος της προβλεπόμενης αποζημίωσης.Στο δεύτερο μέρος της έρευνας αξιοποιούνται τα συναχθέντα συμπεράσματα, προκειμένου να αναδειχθούν οι ιδιαιτερότητες που εμφανίζει η διαπραγμάτευση της σύμβασης πώλησης. Για την πληρέστερη κατανόηση της έννοιας και της λειτουργίας της προσυμβατικής σχέσης επιχειρείται η οριοθέτηση του υποκειμενικού και του αντικειμενικού πεδίου της. Ως προς το πρώτο σκέλος τα κύρια και τα δευτερεύοντα υποκείμενα των διαπραγματεύσεων διακρίνονται κατ’ αρχάς βάσει λειτουργικών κριτηρίων και αναδεικνύονται οι προϋποθέσεις εννοιολογικής ταύτισης των ιδιοτήτων του διαπραγματευομένου και του υποψηφίου συμβαλλομένου, οι οποίες δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκη στο ίδιο πρόσωπο. Παράλληλα, διερευνάται η δυνατότητα διεύρυνσης των υποκειμενικών ορίων της προσυμβατικής ευθύνης μέσω της αξιολογικής εξομοίωσης του ρόλου του πωλητή και του αγοραστή με εκείνον που διαδραματίζουν τρίτοι εμπλεκόμενοι στη διαπραγματευτική διαδικασία. Ως προς το δεύτερο σκέλος η περιγραφή του αντικειμένου των διαπραγματεύσεων εστιάζει στο περιεχόμενό τους και στον προορισμό τους να εξυπηρετήσουν τις επιδιώξεις των συναλλασσομένων, τόσο ως προς την προετοιμασία της σκοπούμενης πώλησης, όσο και ως προς τη διεξαγωγή της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Εξετάζεται ειδικότερα η δυνατότητα του πωλητή και του αγοραστή να παρακάμψουν τη διαπραγματευτική διαδικασία ή να παρεκκλίνουν από τις ετερόνομες νομοθετικές επεμβάσεις στη διαπραγματευτική και την εν γένει συμβατική ελευθερία τους, συμφωνώντας τον τρόπο και τις προϋποθέσεις έναρξης και διεξαγωγής της διαπραγμάτευσης, προσδιορίζοντας την τηρητέα εκ μέρους τους συμπεριφορά και το περιεχόμενο των ειδικότερων προσυμβατικών υποχρεώσεων, αλλά και τις συνέπειες της αθέτησής τους. Χρήσιμα πορίσματα για την εγγύτερη προσέγγιση της φύσης και της λειτουργίας της προσυμβατικής σχέσης αντλούνται και μέσω της εξέτασης της επαναδιαπραγμάτευσης των όρων της συναφθείσας πώλησης, κατά τον βαθμό που η σχετική υποχρέωση εμφανίζει κοινό δογματικό έρεισμα με την υποχρέωση καλόπιστης διαπραγμάτευσης. Το ενδιαφέρον της μελέτης επικεντρώνεται ακολούθως στην εξειδίκευση του περιεχομένου του γενικού προτύπου καλόπιστης συμπεριφοράς στη διαπραγμάτευση της σύμβασης πώλησης και στα επιμέρους καθήκοντα που απορρέουν για τα υποψήφια συμβαλλόμενα μέρη από τις γενικές ρήτρες της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται ζητήματα συρροής των εννόμων συνεπειών που προβλέπει κάθε υποσύστημα διατάξεων σε σχέση και με τις ειδικότερες ρυθμίσεις των προσυμβατικών συμπεριφορών που δικαιολογούν την ανατροπή της συναφθείσας πώλησης.Η ανάπτυξη του θέματος ολοκληρώνεται στο τρίτο μέρος με την ανάλυση της νομικής μεταχείρισης που επιφυλάσσεται στη διαπραγμάτευση της σύμβασης πώλησης σε διεθνές επίπεδο και στο πλαίσιο της εναρμόνισης- ενοποίησης του ευρωπαϊκού ιδιωτικού δικαίου. Παρουσιάζονται συγκεκριμένα οι διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης της Βιέννης για τις Διεθνείς Πωλήσεις Κινητών και των Αρχών των Διεθνών Εμπορικών Συμβάσεων, οι οποίες δύνανται να αποτελέσουν νομοθετικό έρεισμα προσυμβατικών υποχρεώσεων για τους υποψήφιους συμβαλλόμενους της πώλησης, και οι αντίστοιχοι «ηπίου δικαίου» κανόνες των Αρχών του Ευρωπαϊκού Δικαίου των Συμβάσεων, του Σχεδίου Κοινού Πλαισίου Αναφοράς και της αποσυρθείσας πλέον Πρότασης Κανονισμού για το Κοινό Ευρωπαϊκό Δίκαιο των Πωλήσεων, στους οποίους βρίσκουν ρητή θεμελίωση η υποχρέωση προς καλόπιστη διαπραγμάτευση και η προσυμβατική ευθύνη για την αθέτησή της.