Μελέτη συσχέτισης επιδημιολογικών, κλινικών, δερματολογικών χαρακτηριστικών και ιστοπαθολογικών κριτηρίων του βασικοκυτταρικού καρκινώματος δέρματος

Abstract

Introduction: Basal Cell Carcinoma (BCC) quite frequently presents as multiple tumors in individual patients. Neoplasm’s risk factors for local recurrence have a critical impact on therapeutic management. Basosquamous carcinoma (BSC) is a relatively rare type of neoplasm originating from Basal Cell Carcinoma with features of squamous differentiation. BSC has an aggressive local behavior with a tendency for recurrence and a less frequent metastatic potential.Objective: To detect risk factors for multiple BCCs (mBCC) in individual patients and to describe clinical and dermatoscopic features of low and high-risk tumors. The secondary goal was to describe the clinic-dermatoscopic features of BSC and to evaluate possible dermatoscopic and histopathologic correlations.Materials & Methods: Our study included 225 patients with 304 surgically excised primary BCCs. All patients’ medical history and demographics were recorded. Clinical and dermatoscopic images of BCC were evaluated for pre-defined criteria and statistical analyses were performed. As a subgroup analysis 22 pateints with BSC were enrolled in parallel and as a separate sample from the basic population of the study. Results: Grade II-III sunburns before adulthood (OR 2.146, p=0.031) and personal history of BCC (OR 3.403, p <0.001) were the major predisposing factors for mBCC. Clinically obvious white color (OR 3.168, p<0.001) and dermatoscopically detected white shiny lines (OR 2.085, p=0.025) represented strongly prognostic variables of high-risk BCC. Similarly, extensive clinico-dermatoscopic ulceration (up-to 9.2-fold) and nodular morphology (3.6-fold) raise the possibility for high-risk BCC. On the contrary, dermatoscopically evident blue-black coloration had a negative prognostic value for high-risk neoplasms (light OR 0.269, p<0.001 / partial OR 0.198, p=0.001). Dermatoscopically, 92% of BSC showed prominent vasculature and monomorphous arborizing vessels with a diffuse arrangement were the most frequently observed type. Ulceration (88%), SCC dermatoscopic criteria (56%), white strands/blotches (56%) and features of pigmentation (40%) were also detected. Conclusions: mBCC patients’ profiling and thorough knowledge of high-risk tumors’ clinico-dermatoscopic morphology could provide physicians with important information towards prevention of this neoplasm. We suggest that the most common prototype of BSC is an ulcerated, facial nodule in elderly males with photo-damaged skin, dermatoscopically displaying combined features of mostly nodular BCC and less of SCC.

Εισαγωγή: Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (ΒΚΚ) σχετικά συχνά εμφανίζεται σε ασθενείς με την μορφή πολλαπλών βλαβών. Κριτικής σημασίας για την θεραπευτική προσέγγιση φαίνεται να είναι οι παράγοντες κινδύνου του νεοπλάσματος για τοπική υποτροπή . Το βασικοακανθοκυτταρικό ή μετατυπικό καρκίνωμα (ΒΑΚ) είναι ένας σχετικά σπάνιος τύπος βασικοκυτταρικού καρκινώματος με χαρακτηριστικά τόσο βασικοκυτταρικού όσο και ακανθοκυτταρικού καρκινώματος. Είναι ένας επιθετικός τύπος βασικοκυτταρικού καρκινώματος με τάση κυρίως υποτροπών σε σύγκριση με αυτή των μεταστάσεων.Σκοπός: Η ανίχνευση παραγόντων κινδύνου σε ασθενείς με πολλαπλά ΒΚΚ (πΒΚΚ) και η περιγραφή των κλινικών και δερματοσκοπικών χαρακτηριστικών τόσο των χαμηλής όσο και υψηλής επικινδυνότητας όγκων. Δευτερεύων στόχος ήταν η περιγραφή των κλινικο-δερματοσκοπικών χαρακτηριστικών του ΒΑΚ, καθώς και η διερεύνηση ιστοπαθολογικών συσχετίσεων. Υλικά και Μέθοδοι: Η μελέτη μας συμπεριέλαβε 225 ασθενείς με ιστορικό 304 χειρουργικώς αφαιρεθέντων πρωτοπαθών ΒΚΚ. Το ατομικό αναμνηστικό και τα δημογραφικά στοιχεία καταγράφηκαν για το σύνολο των ασθενών. Αξιολογήθηκαν οι κλινικές και δερματοσκοπικές εικόνες των ΒΚΚ για προκαθορισμένα κριτήρια και πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση. Επιπλέον, μελετήθηκε ως υποανάλυση και πληθυσμός 22 ασθενών με ΒΑΚ, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν παράλληλα και ως ξεχωριστό δείγμα σε σχέση με τον βασικό πληθυσμό ασθενών. Αποτελέσματα: Τα εγκάυματα 2ου -3ου βαθμού πριν την ενηλικίωση (OR 2.146, p=0.031) και το ατομικό αναμνηστικό ΒΚΚ (OR 3.403, p <0.001) ήταν οι σημαντικότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση πΒΚΚ . Από τα χαρακτηριστικά του όγκου, κλινικά το εμφανές (προεξάχον) λευκό χρώμα (OR 3.168, p<0.001) και δερματοσκοπικά οι λευκές λαμπερές γραμμές (OR 2.085, p=0.025) φαίνεται να αποτελούν ισχυρές προγνωστικές μεταβλητές για υψηλού κινδύνου ΒΚΚ. Αντίστοιχα, η εκτεταμένη κλινικο-δερματοσκοπική εξέλκωση (up-to 9.2-fold) και η οζώδης μορφολογία (3.6-fold) αυξάνουν την πιθανότητα για υψηλού κινδύνου ΒΚΚ. Αντιθέτως, η εμφανής δερματοσκοπικά μαυροκύανη χρώση είχε αρνητική προγνωστική αξία για νεοπλάσματα υψηλού κινδύνου. (light OR 0.269, p<0.001 / partial OR 0.198, p=0.001). Δερματοσκοπικά στα ΒΑΚ το 92% είχε εμφανή αγγεία κυρίως μονόμορφα διακλαδιζόμενα, διάχυτα διατεταγμένα, εξελκώσεις (88%), δερματοσκοπικά κριτήρια ΑΚΚ (56%), λευκές ταινιοειδείς γραμμώσεις / κηλίδες (56%) και μελαγχρωματικές δομές (40%).Συμπεράσματα: Η καταγραφή των χαρακτηριστικών των ασθενών με πΒΚΚ και η λεπτομερής ανάλυση της κλινικο-δερματοσκοπικής μορφολογίας των υψηλού κινδύνου όγκων μπορεί να αποβεί ένα χρήσιμο εργαλείο των κλινικών ιατρών για την πρόληψη του συγκριμένου νεοπλάσματος. Το πιο συνηθισμένο πρότυπο του BΑΚ είναι ένα εξελκωμένο οζίδιο προσώπου σε ηλικιωμένους άνδρες με φωτογηρασμένο δέρμα, εμφανίζοντας δερματοσκοπικά συνδυασμό χαρακτηριστικών κυρίως του οζώδους BΚΚ και λιγότερο του ΑΚΚ.