Παράγοντες που σχετίζονται με την ελλιπή συμμόρφωση ασθενών κατά την αντιρετροΐκή αγωγή για την αντιμετώπιση λοίμωξης από τον ιό της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας

Abstract

HIV infection is a major public health issue worldwide. Advances in the treatment of the disease have changed the natural course of HIV infection and from a deadly incurable have given it the characteristics of a "treatable chronic disease". Sufficiently high levels of compliance (> 95%) in HIV drug therapy are necessary to achieve and maintaincomplete and prolonged viral repression by preventing the progression of the disease and death and minimizing infectivity. It should be noted that this compliance rate is much higher than what is required for the effective treatment of most other long-term treatments (approximately 70%). However, many HIV-infected patients have failed to achieve or maintain the appropriate levels of compliance required to ensure prolonged viral repression, although current forms of antiretroviral therapy are considered easier than in the past. Inadequate compliance can jeopardize the effectiveness of treatment because it reduces the immune benefit, increases hospital admission and the duration of hospitalization, and hasbeen associated with the development of resistant strains of the virus to antiretroviral drugs. Compliance is considered a complex behavior, influenced by a wide range of factors, which can be categorized into: socio-demographic, health-related, treatment-related, patient-related and interpersonal factors. Incomplete compliance is one of the most important challenges for successful long-term management of HIV infection and its etiology is multifaceted. Although there is considerable information in the literature on incomplete compliance with HIV pharmacotherapy, there is not enough data available for Greece. Also, the issue is topical given the socio-economic crisis that peaked in Greece in the decade 2010-2020, ie two parameters which according to the international literature affect in many ways many determinants related to patient compliance during antiretroviral treatment.PURPOSEThe aim of this study was to record the degree of adherence of HIV-positive individuals to antiretroviral therapy and to investigate the role of socio-demographic characteristics, clinical-pharmaceutical characteristics, social support, depression and quality of life in HIVpositive adherents. treatment.MATERIALS AND METHODSA contemporary study was conducted to investigate the cases and, more specifically, a mixture of observation study and correlation study. A total of 112 HIV-positive people participated in the research. A 26-item questionnaire on demographic data and characteristics related to HIV infection, antiretroviral therapy, substance use, alcohol and smoking was provided. The Simplified Medication Adherence Questionnaire (SMAQ) was used to assess compliance with antiretroviral therapy, WHOQOL – BREF and SF-12 were used to assess quality of life, and the Beck Depression Inventory was used to assess the level of depression. The Perceived Available Support questionnaire was used to investigate the level of social support. The structural validity and reliability of the scales were assessed using Cronbach's factor exploratory factor analysis and reliability. To investigate whether sociodemographic characteristics, clinical features, depression, quality of life and social support affect compliance with antiretroviral therapy, the x2 independence test, the one-way ANOVA test, and the t-test test were used. and accounting regression. The analysis was performed at a significance level α = 0.05.RESULTSThe results of the analysis showed that about 60% of patients showed no adherence to antiretroviral therapy. In addition, it has been observed that the main reason they do not comply with antiretroviral treatment is that they forget to take their medication. It is indicative that about 60% of patients reported having forgotten at least once in the past to receive their treatment. Living in a provincial town and low level of education are characteristics that enhance non-compliance with antiretroviral treatment. The use of marijuana, cocaine and ketamine increases the chance of non-compliance with antiretroviral treatment. Finally, the results showed that increased practical support, better environmental quality of life and fewer depressive symptoms were associated with an increased likelihood of antiretroviral compliance.CONCLUSIONSResearch has shown that a large percentage of HIV-positive people do not seem to fully comply with antiretroviral therapy. In addition, the study highlighted the importance of good quality of life and social support as factors that enhance the likelihood of adherence to antiretroviral therapy.

Η λοίμωξη από τον ιό HIV είναι σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας σε όλο τον κόσμο. Η πρόοδος στη θεραπεία της νόσου έχει αλλάξει τη φυσική πορεία της λοίμωξης από τον ιό HIV και από μια θανατηφόρα ανίατη ασθένεια της έχει προσδώσει χαρακτηριστικά μιας «θεραπεύσιμης χρόνιας ασθένειας». Αρκετά υψηλά επίπεδα συμμόρφωσης (> 95%) στη φαρμακο-θεραπεία κατά του ιού HIV είναι απαραίτητα για να επιτευχθεί και να διατηρηθεί η πλήρης και παρατεταμένη ιογενής καταστολή αποτρέποντας την εξέλιξη της νόσου και του θανάτου και ελαχιστοποιώντας τη μολυσματικότητα. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτό το ποσοστό συμμόρφωσης είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που απαιτείται για την αποτελεσματική θεραπεία των περισσότερων άλλων μακροχρόνιων θεραπειών (περίπου 70%). Ωστόσο, πολλοί ασθενείς με HIV λοίμωξη δεν κατάφεραν να επιτύχουν ή να διατηρήσουν τα κατάλληλα επίπεδα συμμόρφωσης που απαιτούνται για να διασφαλιστεί ηπαρατεταμένη ιική καταστολή, αν και τα τρέχοντα σχήματα αντιρετροϊκής θεραπείας θεωρούνται ευκολότερα από αυτά του παρελθόντος. Η ελλιπής συμμόρφωση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα της θεραπείας, διότι μειώνει το ανοσολογικό όφελος, αυξάνει την εισαγωγή στο νοσοκομείο και τη διάρκεια της νοσηλείας, και έχει συσχετιστεί με την ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών του ιού σε αντιρετροϊκά φάρμακα.Η συμμόρφωση θεωρείται περίπλοκη συμπεριφορά, επηρεασμένη από ένα ευρύ φάσμα παραγόντων, οι οποίοι μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε: κοινωνικοδημογραφικούς, σχετικούς με την υγεία, σχετικούς με τη θεραπεία, σχετιζόμενους με τον ασθενή και διαπροσωπικούς παράγοντες. Η ελλιπής συμμόρφωση είναι μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις για την επιτυχή μακροπρόθεσμη διαχείριση της HIV λοίμωξης και η αιτιολογία της είναι πολύπλευρη. Παρόλο που υπάρχουν σημαντικές πληροφορίες στη βιβλιογραφία σχετικά με τηνελλιπή συμμόρφωση στη φαρμακοθεραπεία HIV, δεν υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα δεδομένα για την Ελλάδα. Επίσης, το θέμα έχει επίκαιρο χαρακτήρα δεδομένης της κοινωνικο-οικονομικής κρίσης που κορυφώθηκε στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία 2010-2020, δηλαδή δύο παραμέτρων οι οποίες σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία επηρεάζουνποικιλοτρόπως πολλούς προσδιοριστικούς παράγοντες που σχετίζονται με τη συμμόρφωση ασθενών κατά την αντιρετροϊκή αγωγή.ΣΚΟΠΟΣΣκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να καταγραφεί ο βαθμός συμμόρφωσης οροθετικών ατόμων στην αντιρετροϊκή θεραπεία και να διερευνηθεί ο ρόλος των κοινωνικό - δημογραφικών χαρακτηριστικών, των κλινικών - φαρμακευτικών χαρακτηριστικών, της κοινωνικής υποστήριξης, της κατάθλιψης και της ποιότητας ζωής στο επίπεδο συμμόρφωσης των οροθετικών ατόμων στην αντιρετροϊκή θεραπεία.ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙΓια την διερεύνηση των υποθέσεων διεξήχθη μια συγχρονική μελέτη και αναλυτικότερα μια μίξη μελέτης παρατήρησης και μελέτης συσχετίσεων. Συνολικά στην έρευνα συμμετείχαν 112 οροθετικά άτομα. Χορηγήθηκε ερωτηματολόγιο 26 ερωτήσεων σχετικό με τα δημογραφικά στοιχεία και χαρακτηριστικά που αφορούν την HIV λοίμωξη, την αντιρετροϊκή θεραπεία, τη χρήση ουσιών, αλκοόλ και το κάπνισμα. Για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης στην αντιρετροϊκή θεραπεία χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο Simplified Medication Adherence Questionnaire (SMAQ), για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής χρησιμοποιήθηκαν τα εργαλεία WHOQOL–BREF και SF-12, για την αξιολόγηση του επιπέδου κατάθλιψης χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο Beck Depression Inventory ενώ για την διερεύνηση του επιπέδου κοινωνικής υποστήριξης χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο Perceived Available Support. Η δομική εγκυρότητα και η αξιοπιστία των κλιμάκων αξιολογήθηκαν με χρήση διερευνητικής ανάλυσης παραγόντων και του συντελεστήαξιοπιστίας α του Cronbach. Για τη διερεύνηση του κατά πόσο τα κοινωνικό-δημογραφικά χαρακτηριστικά, τα κλινικά χαρακτηριστικά, η κατάθλιψη, η ποιότητα ζωής και η κοινωνική στήριξη επηρεάζουν την συμμόρφωση στην αντιρετροϊκή θεραπεία χρησιμοποιήθηκαν ο έλεγχος ανεξαρτησίας χ2 , ο έλεγχος one-way ANOVA, ο έλεγχος t-test και η λογιστικήπαλινδρόμηση. Η ανάλυση διεξήχθη σε επίπεδο σημαντικότητας α=0.05.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΤα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν ότι περίπου το 60% των ασθενών δεν έδειξαν συμμόρφωση στην αντιρετροϊκή θεραπεία. Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι ο κυριότερος λόγος που δεν συμμορφώνονται στην αντιρετροϊκή αγωγή είναι ότι ξεχνούν να πάρουν τα φάρμακα τους. Ενδεικτικό είναι ότι περίπου το 60% των ασθενών δήλωσαν ότι έχουν ξεχάσει στο παρελθόν τουλάχιστον μια φορά να πάρουν την αγωγή τους. Η διαμονή σε επαρχιακή πόλη και το χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο είναι χαρακτηριστικά που ενισχύουν τη μη συμμόρφωση στην αντιρετροϊκή αγωγή. Η χρήση μαριχουάνας, κοκαΐνης και κεταμίνης αυξάνει την πιθανότητα μη συμμόρφωσης στην αντιρετροϊκή αγωγή. Τέλος, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η αύξηση της έμπρακτης υποστήριξης, η καλύτερη ποιότητα ζωής που σχετίζεται με το περιβάλλον και τα λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης σχετίζονται με αύξηση της πιθανότητας συμμόρφωσης στην αντιρετροϊκή αγωγή.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΗ έρευνα ανέδειξε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των οροθετικών ατόμων φαίνεται να μην συμμορφώνονται απόλυτα στην αντιρετροϊκή θεραπεία. Επιπλέον απο την έρευνα αναδείχθηκε η σημαντικότητα της καλής ποιότητας ζωής και της κοινωνικής υποστήριξης ως παράγοντες που ενισχύουν την πιθανότητα συμμόρφωσης στην αντιρετροϊκή θεραπεία.