Η χρήση των ηλεκτρονικών σωμάτων κειμένων στη διδακτική της ειδικής μετάφρασης: μία θεωρητική και πρακτική προσέγγιση

Abstract

This doctoral thesis entitled "The use of Electronic Corpora in the Teaching of Specialised Translation: a Theoretical and Practical Approach" focuses on the subject of ad hoc specialised corpora, i.e. the compilation of individualised text collections using a sophisticated automatic corpus-building tool, for the purposes of specialised translation. More specifically, the aim of this doctoral thesis is to investigate the degree of integration of corpus use and corpus technology in translator training programs offered by the Greek higher education institutions and to explore a user-friendly and effective way of exploiting this source of documentation. The contribution of this doctoral thesis lies in: •Indicating a significant research gap concerning the use of WebBootCat, an automatic corpus-building tool, and the Sketch Engine innovative corpus-analysis tools.•Proposing an educational model based on the combined use of an automatic corpus-building tool (WebBootCat) and a translation memory (such as Trados), thus, integrating dynamically and practically into translator training two modern computing tools to support the act of translating.Overall, our research shows that corpora and corpus technology are not included among the translation tools used in educational environments, and this doctoral thesis lays the foundation for the exploitation of a sophisticated tool for automatically constructing corpora from relevant web pages, which in combination with the use of translation memories it can contribute to the improvement of the translator’s competences (according to the translator competence profile developed by the European Master’s in Translation) on linguistic, translational and technological level.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή με τίτλο «Η χρήση των Ηλεκτρονικών Σωμάτων Κειμένων στη Διδακτική της Ειδικής Μετάφρασης: μια Θεωρητική και Πρακτική Προσέγγιση» εστιάζει στο αντικείμενο των ειδικών ad hoc σωμάτων κειμένων, της κατασκευής, δηλαδή, εξατομικευμένων κειμενικών συλλογών, για τους σκοπούς της ειδικής μετάφρασης, με τη χρήση ενός εξελιγμένου εργαλείου αυτόματης συγκρότησης σωμάτων κειμένων. Στόχος της διατριβής αποτελεί, πιο συγκεκριμένα, η διερεύνηση του βαθμού διάδοσης των σωμάτων κειμένων και της τεχνολογίας σωμάτων κειμένων στα προγράμματα εκπαίδευσης μεταφραστών των ελληνικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, και η αναζήτηση ενός εύχρηστου και αποτελεσματικού –στο πλαίσιο της ειδικής μετάφρασης– τρόπου αξιοποίησης αυτής της πηγής τεκμηρίωσης. Η συμβολή της διατριβής εντοπίζεται σε δύο επίπεδα:•Αναδεικνύει ένα σημαντικό κενό στην έρευνα για την αξιοποίηση του WebBootCat, ενός εργαλείου αυτόματης κατασκευής σωμάτων κειμένων, και των καινοτόμων εργαλείων ανάλυσης του Sketch Engine.•Προτείνει ένα εκπαιδευτικό μοντέλο που βασίζεται στη συνδυαστική χρήση ενός εργαλείου αυτόματης κατασκευής σωμάτων κειμένων (WebBootCat) και μίας μεταφραστικής μνήμης (όπως το Trados), εντάσσοντας δυναμικά και πρακτικά, στην εκπαίδευση μεταφραστών, δύο σύγχρονα υπολογιστικά εργαλεία υποστήριξης της μεταφραστικής πράξης. Συνολικά, η έρευνά μας διαπιστώνει την απουσία των σωμάτων κειμένων και της τεχνολογίας σωμάτων κειμένων, από τα μεταφραστικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, και η διατριβή θέτει τα θεμέλια για την αξιοποίηση ενός εξελιγμένου εργαλείου αυτόματης κατασκευής σωμάτων κειμένων από πηγές του διαδικτύου, το οποίο σε συνδυασμό με τη χρήση μεταφραστικών μνημών δύναται να συμβάλει στη βελτίωση των δεξιοτήτων του μεταφραστή (σύμφωνα με το προφίλ δεξιοτήτων που ορίζει το δίκτυο «Ευρωπαϊκό Μάστερ στη Μετάφραση») σε γλωσσικό, μεταφραστικό και τεχνολογικό επίπεδο.