Η σημασία και η χρησιμότητα της μακράς διάρκειας βίντεο ηλεκτροεγκεφαλογραφικής καταγραφής με ενδοκράνια ηλεκτρόδια σε ασθενείς με φαρμακοανθεκτική επιληψία υποψήφιους για χειρουργική θεραπεία

Abstract

INTRODUCTION: Despite the wide variety of antiepileptic drugs, 30% of the epileptic patients suffer from drug resistant epilepsy. Epilepsy surgery attemps to fill this theraupetic gap. Epilepsy surgery in Greece has evolved and established within the lasty ears. PURPOSE: T and presentation of the post-surgical results of drug resistant epilepticpatients who are subject to intracranial electrodes placement, during their presurgical evaluation. The presentation of the protocol of epilepsy surgery applied in the Εpilepsy Unit of the 1st Department of Neurosurgery at Evangelismos hospital. METHOD: 46 drug resistant epileptic patients were integrated to the study. They presented for presurgical evaluation in the Epilepsy Unit during 2009-2018. Intracranial electrodes were placed in all patients since they were not subject to standard surgical approach. Post-surgical follow up was 1 to 6 years. Demographic data, MRI findings, medication changes, complications and surgical outcome were recorded. RESULTS: From 46 patients who were operated, data emerged from 49 surgical resections and 48 surgical placements of intracranial electrodes. Mean duration of epilepsy was 17,5 (±8,4) years. 43,5% of patients were operated with epilepsy of front allobe, 32,6% of temporal lobe, 13% of parietal-occipital lobe and 10,9% of multi-lobarepilepsy. Postsurgical seizure freedom was achieved in 47.8% of patients (Engel Iclass), where as 84,8% had significant seizures’ reduction. Complications occurred in 24.7% of surgical procedures, with 13% of patients presenting with permanent neurological deficits (Hemianopia, hemiparesis, oscillopsia, mild optic scotoma). There was no surgical mortality. Patients with presurgical MRI negative (1,5T) findings had tentimes more possibilities to present with unfavorable surgical outcome, comparing to those with initial MRI positive findings. The ‘two stages’ surgical placement of intracranial electrodes was applied in ambiguous or conflicted presurgical data. CONCLUSION: The protocol of epilepsy surgery treatment elaborated within the present study, demonstrates safety and efficacy to the majority of drug resistant patients. Years of epilepsy duration, sex, age, number of medications taken presurgically do not correlate with post surgical seizure outcome. There is positive correlation between MRI negative presurgical findings and poorseizure outcome.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ποσοστό περίπου 30% των ασθενών με επιληψία πάσχει από φαρμακοανθεκτική μορφή παρόλο το ευρύ φάσμα αντιεπιληπτικών φαρμάκων που διατίθεται. Το θεραπευτικό κενό καλείται να λύσει η χειρουργική θεραπεία της επιληψίας, η οποία τα τελευταία έτη εξελίχθηκε, αναπτύχθηκε και παγιώθηκε και στον Ελλαδικό χώρο. ΣΚΟΠΟΣ: Η μελέτη, αξιολόγηση και παρουσίαση των αποτελεσμάτων χειρουργικής αντιμετώπισης ασθενών με φαρμακοανθεκτική επιληψία στους οποίους τοποθετήθηκαν ενδοκράνια ηλεκτρόδια κατά τη διάρκεια του προεγχειρητικού ελέγχου. Η παρουσίαση του πρωτοκόλλου όπως εφαρμόζεται στην Μονάδα χειρουργικής θεραπείας της επιληψίας, στην Α’ Νευροχειρουργική κλινική του νοσοκομείου «ο Ευαγγελισμός». ΜΕΘΟΔΟΣ: Στη μελέτη εντάχθηκαν 46 ασθενείς οι οποίοι παραπέμφθηκαν προς προεγχειρητικό έλεγχο στην Μονάδα τη δεκαετία 2009-2018, έπασχαν από εστιακή φαρμακοανθεκτική επιληψία και υπεβλήθησαν σε τοποθέτηση ενδοκράνιων ηλεκτροδίων. O χρόνος παρακολούθησης κυμάνθηκε από 1 έως 6 έτη. Κατεγράφησαν δημογραφικά στοιχεία, απεικονιστικά ευρήματα, αλλαγές αριθμού φαρμάκων, επιπλοκέςκαι μετεγχειρητικά αποτελέσματα. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Εκ των 46 ασθενών προέκυψαν δεδομένα από 49 χειρουργεία εκτομής και 48 χειρουργεία τοποθέτησης ενδοκράνιων ηλεκτροδίων. Η μέση διάρκεια της νόσου ήταν τα 17,5 έτη (±8,4). Το 43,5% των ασθενών χειρουργήθηκε για επιληψία μετωπιαίου λοβού, το 32,6% για επιληψία κροταφικού λοβού, 13% για βρεγματικού ινιακού λοβού και 10,9% για επιληψία πολυλοβώδους εντόπισης. Μετεγχειρητική ελευθερία κρίσεων επετεύχθη στο 47.8% των ασθενών (κλάσης Ι κατά Engel) ενώ συνολικά 84,8% εξ αυτών παρουσίασαν σημαντική μείωση των κρίσεων τους (>50%). Επιπλοκές παρουσιάστηκαν στο 24.7% των χειρουργικών επεμβάσεων με μόνιμα νευρολογικά ελλείμματα σε ποσοστό 13% εκ των ασθενών. (Ημιανοψία, ημιπάρεση, ταλαντοψία, ήπιο οπτικό σκότωμα). Δεν υπήρξε διεγχειρητική θνησιμότητα. Οι ασθενείς με προεγχειρητική αρνητική για παθολογικά ευρήματα MRI (1.5Τ) παρουσίασαν δεκαπλάσια πιθανότητα εμφάνισης μη θετικού μετεγχειρητικού αποτελέσματος, σε σχέση με τους ασθενείς που διαγιγνώσθηκαν εξ αρχής με θετικήMRI. Η χειρουργική τοποθέτηση ενδοκράνιων ηλεκτροδίων σε δύο στάδια εφαρμόσθηκε σε ασθενείς οι οποίοι εμφάνιζαν αντικρουόμενα ή ασαφή δεδομένα εκ του προεγχειρητικού ελέγχου. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το πρωτόκολλο προεγχειρητικού ελέγχου της Μονάδος αποδεικνύεται ασφαλές και αποτελεσματικό για τη χειρουργική θεραπεία των ασθενών με φαρμακοανθεκτική, εστιακής έναρξης επιληψία. Τα έτη νόσου, το φύλο, η ηλικία εμφάνισης της νόσου, ο συνολικός αριθμός φαρμάκων που έχουν ληφθεί προεγχειρητικά δεν συσχετίζονται με μετεγχειρητική ελευθερία κρίσεων. Τα αρνητικά απεικονιστικά ευρήματα προεγχειρητικά, συσχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα δυσμενούς μετεγχειρητικού αποτελέσματος.