Η "Ζωντανή Τέχνη" και η πολιτικο-ιστορική της ταυτότητα: παιδαγωγικά ευρήματα και προσεγγίσεις με αναφορά στα παραδείγματα των ομάδων La Pocha Nostra και Νon Grata

Abstract

The present research approaches the historical identity of performative practices starting from the Shamans and reaching the 20th century avant-garde and the 70s, when the term performance art is established. The research centers around the political and its relationship with the art of performance, analyzed through works of the postmodern era and of contemporary performance art and using as its main focus the concepts of public space, of the limits between art and non-art and of the artist ‘s body as a place of political confrontation. These concepts, together with the growing trend in contemporary art and culture towards participatory art, where the public becomes active by intervening on or defining the progress of the work, lead the research into a search for the pedagogical dimension of these live works. The creation of participatory workshops that use the art of performance as a tool in order to empower the participants as political and social beings, comes as a natural consequence of this shift towards the live, the direct and the immersive. The artistic and pedagogical approaches of the groups La Pocha Nostra and Non Grata help to build a lived in material concerning the political, the artist and society. Furthermore, their examples form a database on pedagogical processes relevant to play, risk, politics and the experience that ultimately results from the use of the body as a means of observing, receiving and understanding the world.

Η έρευνα προσεγγίζει την ιστορική ταυτότητα επιτελεστικών πρακτικών από τους Σαμάνους μέχρι τις πρωτοπορίες του 20ου αιώνα και τη δεκαετία του 70, εποχή κατά την οποία καθιερώνεται ο όρος performance art. Το πολιτικό και η σχέση του με την τέχνη της performance, κεντρικής σημασίας στην έρευνα αυτή, αναλύονται μέσα από έργα καλλιτεχνών της εποχής του μεταμοντέρνου και της σύγχρονης performance art εστιάζοντας στις έννοιες του δημόσιου χώρου, του ορίου μεταξύ τέχνης και μη τέχνης και του σώματος του καλλιτέχνη ως τόπο πολιτικής αντιπαράθεσης. Οι έννοιες αυτές σε συνδυασμό με την όλο και αυξανόμενη τάση στη σύγχρονη τέχνη και κουλτούρα για μια συμμετοχική τέχνη όπου το κοινό καθίσταται ενεργό παρεμβαίνοντας ή καθορίζοντας την εξέλιξη του έργου, οδηγούν την έρευνα σε μια αναζήτηση της παιδαγωγικής διάστασης των ζωντανών αυτών έργων. Η συγκρότηση συμμετοχικών εργαστηρίων που χρησιμοποιούν ως εργαλείο τη τέχνη της performance προκειμένου να ενδυναμώσουν τους συμμετέχοντες ως πολιτικά και κοινωνικά όντα έρχεται ως φυσικό επακόλουθο αυτής της στροφής προς το ζωντανό, το άμεσο και το καθηλωτικό. Οι καλλιτεχνικές και παιδαγωγικές προσεγγίσεις των ομάδων La Pocha Nostra και Non Grata βοηθούν στη συγκρότηση ενός βιωματικού υλικού αναφορικά με το πολιτικό, τον καλλιτέχνη και την κοινωνία. Μέσα από τα παραδείγματα τους δημιουργείται μια βάση δεδομένων σχετικά με την παιδαγωγική διαδικασία που αφορά το παιχνίδι, το ρίσκο, το πολιτικό και την εμπειρία που εν τέλει προκύπτει με τη χρήση του σώματος ως μέσο παρατήρησης, πρόσληψης και κατανόησης του κόσμου.