Η συμβολή της γραμματικής στην ανάπτυξη της επικοινωνιακής ικανότητας των μαθητών: παρουσίαση πειραματικής εφαρμογής με βάση τις αρχές της επικοινωνιακής - κειμενοκεντρικής προσέγγισης στην Ε' Δημοτικού

Abstract

The aim of this paper is to present the results of a teaching intervention in the fifth grade of an elementary school, according to the communicative approach. It is divided into two parts. The first part is the theoretical basis of the experimental intervention. The second part attempts research and experimentation of the teaching of grammatical phenomena and structures through authentic texts. Particularly, the intention is to explore the contribution of knowledge of the grammar to the ability of communicating effectively, and, specifically the capacity of producing effective texts on the part of the pupils involved. The ultimate goal of the whole effort is to lead to useful conclusions concerning the relationship between grammatical knowledge and effective use of language in order to improve the language teaching method in primary education. The results of the teaching intervention described below fully confirm the basic hypothesis of this research, according to which the teaching of grammar at text level has positive results and improves the linguistic as well as the communicative competence of the students.

Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή έχει στόχο να παρουσιάσει τα αποτελέσματα μιας διδακτικής παρέμβασης σε παιδιά Ε' δημοτικού, με τη μέθοδο της επικοινωνιακής κειμενοκεντρικής προσέγγισης. Χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αποτελεί τη θεωρητική βάση της πειραματικής παρέμβασης. Στο δεύτερο μέρος, επιχειρείται η έρευνα και η πειραματική εφαρμογή της διδασκαλίας γραμματικών φαινομένων και γλωσσικών δομών μέσω αυθεντικών κειμένων αφηγηματικού και κατευθυντικού λόγου, σε παιδιά που φοιτούν στην Ε΄ δημοτικού, με τη μέθοδο της επικοινωνιακής-κειμενοκεντρικής προσέγγισης της γλώσσας. Ειδικότερα, προβλέπεται να ερευνηθεί η συμβολή της γραμματικής γνώσης στην ικανότητα αποτελεσματικής επικοινωνίας και, συγκεκριμένα, στη δυνατότητα παραγωγής από την πλευρά των εμπλεκόμενων μαθητών μιας σειράς αποτελεσματικών κειμένων που ανήκουν στα είδη που προαναφέραμε. Απώτερος στόχος της όλης προσπάθειας είναι να οδηγηθούμε σε χρήσιμα συμπεράσματα που αφορούν τη σχέση μεταξύ γραμματικής γνώσης και αποτελεσματικής χρήσης της γλώσσας με στόχο να βελτιώσουμε και να εκσυγχρονίσουμε τη μέθοδο διδασκαλίας της γλώσσας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Τα αποτελέσματα της διδακτικής παρέμβασης, που περιγράφεται στη συνέχεια, επιβεβαιώνουν απόλυτα τη βασική υπόθεση της παρούσας εργασίας, σύμφωνα με την οποία η διδασκαλία της γραμματικής σε επίπεδο κειμένου έχει θετικά αποτελέσματα και βελτιώνει αισθητά τόσο τη γλωσσική όσο και την επικοινωνιακή ικανότητα των μαθητών.