Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ εκδηλώσεων μεταβολικού συνδρόμου, κλινικών και διατροφικών παραμέτρων στη δεκαετή επίπτωση της καρδιαγγειακής νόσου: δεκαετής επανέλεγχος μελέτης Αττική (2002 - 2012)

Abstract

Aim: to investigate the impact of various metabolic indices and nutritional parameters towards the ten-year incidence of cardiovascular disease (CVD). Materials and methods: from May 2001 to December 2002, 1514 men and 1528 women (>18 y) without any clinical evidence of CVD, living in the greater Athens area, in Greece were recruited. In 2011-12, the ten-year follow-up was performed in 2583 participants (15% were lost to follow-up). The fatal/ non-fatal ten-year CVD incidence was calculated according to WHO-ICD-10 criteria in 2020 participants. Many clinical/biochemical/lifestyle features were measured in the study’s sample while dietary characteristics were evaluated through a validated semi-quantitative food frequency questionnaire. To recognize the malfunction of adipose tissue two recent metabolic indices VAI, LAP were measured for both sexes. Results: 15.7% of the subjects that were followed-up developed CVD event. Α relative increase of the D-AII (12%), reflecting an anti-inflammatory diet, was related to 19% decrease of the ten-year CVD risk. Interestingly, low to moderate consumption of coffee (150-250 ml/ day adjusted for 28% caffeine containment) and moderate consumption of alcohol (≤1 glass of wine or beer/ week, <12 g. ethanol) compared to abstention revealed a J-shaped association with ten-year CVD incidence, while exclusive olive oil use/ consumption was inversely related to ten-year CVD risk. The calculation of metabolic indices showed a positive and independent correlation of VAI index with ten-year CVD incidence in men, while LAP appeared as an independent predictive index for CVD risk. Conclusions: adhering to an anti-inflammatory diet by following healthier habits (moderate consumption of coffee/ alcohol and exclusive olive oil use) seems to be protective towards the development of CVD. The present work also identified that VAI, LAP are independent predictive tools for CVD risk, easily applied in clinical practice.

Σκοπός: να εξεταστεί η επίδραση κλινικών/μεταβολικών δεικτών μαζί με διατροφικούς παράγοντες (τρόφιμα και πρότυπα διατροφής) στην εξέλιξη της καρδιαγγειακής νόσου (ΚΝ). Υλικό-Μέθοδος: από το Μάιο του 2001 έως το Δεκέμβριο 2002, 1514 άνδρες και 1528 γυναίκες άνω των 18 ετών, που κατοικούσαν στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, χωρίς καμία κλινική εκδήλωση ΚΝ συμφώνησαν εθελοντικά να συμμετέχουν στη μελέτη ΑΤΤΙΚΗ. Το 2011-12 πραγματοποιήθηκε ο δεκαετής επανέλεγχος σε 2583 άτομα (15% χάθηκαν μέχρι το follow-up). Η επίπτωση θανατηφόρου ή μη ΚΝ προσδιορίστηκε με τα κριτήρια WHO-ICD-10 σε 2020 άτομα. Στο δείγμα αποτιμήθηκαν κλινικά/βιοχημικά/συμπεριφοριστικά χαρακτηριστικά ενώ η αξιολόγηση των διατροφικών χαρακτηριστικών του δείγματος έγινε με έγκυρο ημιποσοτικό ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων. Για την αναγνώριση της δυσλειτουργίας του λιπώδους ιστού που αποθηκεύεται σπλαχνικά χρησιμοποιήθηκαν οι μεταβολικοί δείκτες VAI, LAP που υπολογίστηκαν και για τα δύο φύλα. Αποτελέσματα: η δεκαετής επίπτωση ΚΝ αποτιμήθηκε στο 15.7%. Αύξηση του δείκτη D-AII (που αντικατοπτρίζει μια αντιφλεγμονώδη δίαιτα) κατά 12% συσχετίστηκε με 19% μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου μέσα στη δεκαετία. Μειωμένη προς μέτρια κατανάλωση καφέ (150-250 ml/ ημέρα προσαρμοσμένο για το 28% της καφεΐνης) και μέτρια κατανάλωση αλκοόλ (≤1 ποτήρι κρασιού ή μπύρας / εβδομάδα, έως 12 g. αιθανόλης) σε σχέση με την πλήρη αποχή φάνηκε να εμφανίζει παραβολική συσχέτιση με τη δεκαετή επίπτωση ΚΝ, ενώ και η αποκλειστική χρήση ελαιόλαδου φάνηκε να σχετίζεται αντίστροφα με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Όσο αφορά στους μεταβολικούς δείκτες, ο δείκτης VAI παρουσίασε μία ανεξάρτητη και θετική συσχέτιση με τη δεκαετή επίπτωση ΚΝ στους άνδρες ενώ ο δείκτης LAP αναδείχθηκε ως ανεξάρτητος προβλεπτικός παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου. Συμπεράσματα: η προσκόλληση σε μία αντιφλεγμονώδη διατροφή μαζί με την υιοθέτηση πιο υγιεινών συνηθειών όπως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ/ καφέ και η αποκλειστική καθημερινή χρήση ελαιόλαδου φαίνεται να παρέχουν προστασία έναντι της ΚΝ. Τέλος, οι δείκτες VAI, LAP αναγνωρίστηκαν ως ανεξάρτητα διαγνωστικά εργαλεία ανίχνευσης καρδιαγγειακού κινδύνου.