Μελαγχρωματικές βλάβες δέρματος παιδιών και εφήβων: δερματοσκοπικά χαρακτηριστικά και συσχετισμός με περιβαλλοντικούς παράγοντες και φαινοτυπικά χαρακτηριστικά

Abstract

Acquired nevi often present in childhood and increase in number and size during early and middle life. As they represent important risk factors for melanoma, the knowledge of their epidemiology, especially in young age, is essential.Objective. In this study, we intend to determine the prevalence of nevi and their dermoscopic patterns, as well their association with environmental and constitutional factors.Methods. Cross-sectional data derived from a population-based cohort of children and adolescents aged 6-18 years, from different schools in Thessaloniki, Greece. For each participant a consent form and a questionnaire were completed, which included data on age, sex, phototype, sun sensitivity, sun exposure, sunscreen use and previous sunburn history. All nevi, their body distribution and their dermoscopic patterns were recorded. Results. Two thousand five hundred and five (2505) subjects were enrolled into the study (47.8% males and 52.2% females). The mean number of MN counted in a single person was 29.11 (SD = ±23.863). TNC increased continuously with higher age. Males were found to have a significantly increased number on the trunk (11.7 ± 11.2 and 10.0 ± 8.7 respectively, p < 0.001) and face and neck (6.2 ± 5.3 and 5.1 ± 4.3 respectively, p < 0.001), while females on the upper (10.3 ± 10.1 and 9.3 ± 9.4 respectively, p = 0.008) and lower extremities (2.8 ± 3.4 and 2.5 ± 3.2 respectively, p = 0.008). Globular pattern was the most frequent dominant pattern in lower age groups and its percentage fell as age increased. On the contrary, the reticular pattern was more often documented in individuals in adolescence. Conclusion. The results are in accordance with other studies worldwide. The number of MN increases with age with no gender differentiation. Boys have more MN on the trunk and the face while girls on the extremities. In addition, the globular predominant pattern was the most frequent in ages 6-12 and the reticular in ages 13-18. This first study of MN in our young population aims to be the basis of further investigation for the MM preventive policy of our state.

Οι κοινοί επίκτητοι σπίλοι εμφανίζονται στην παιδική ηλικία και αυξάνονται κατά την εφηβεία και τη νεαρή ενήλικη ζωή. Καθώς αποτελούν παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη μελανώματος, είναι πολύ σημαντική η γνώση της επιδημιολογίας τους και των δερματοσκοπικών χαρακτηριστικών τους, ειδικά κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.Σκοπός. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν ο προσδιορισμός της συχνότητας των σπίλων, η καταγραφή των δερματοσκοπικών τους προτύπων, ο υπολογισμός του κυρίαρχου δερματοσκοπικού πρότυπου και η σχέση τους με περιβαλλοντικούς και φαινοτυπικούς παράγοντες.Υλικό και μέθοδοι. Η μελέτη σχεδιάστηκε ως συγχρονική μελέτη επιπολασμού (cross-sectional study) με διαστρωμένη τυχαιοποίηση ανά ηλικία. Το πληθυσμιακό δείγμα χωρίστηκε σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα περιλάμβανε μαθητές δημοτικού (ηλικίες 6-12) και η δεύτερη μαθητές γυμνασίων και λυκείων (ηλικίες 12-18). Η εξέταση των μαθητών έγινε είτε στο σχολείο τους, είτε στο τμήμα Δερματοσκόπησης της Α΄ Δερματολογικής κλινικής του ΑΠΘ. Κάθε άτομο που συμμετείχε στην έρευνα συμπλήρωνε ένα ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε στοιχεία για την ηλικία, το φύλο, το φωτότυπο, την ευαισθησία στην ηλιακή ακτινοβολία, την έκθεση στον ήλιο, τη χρήση αντιηλιακού και το ιστορικό ηλιακού εγκαύματος. Στη συνέχεια καταγράφηκαν όλοι οι σπίλοι, καθώς και τα δερματοσκοπικά τους πρότυπα. Αποτελέσματα. Στη μελέτη συμμετείχαν δυο χιλιάδες πεντακόσια πέντε (2505) άτομα, από τα οποία το 47,8% ήταν αγόρια και το 52,2% κορίτσια. Η μέση τιμή των σπίλων ανά άτομο ήταν 29,11 (SD=±23,863) και αυξανόταν με την ηλικία. Τα αγόρια εμφανίζουν αυξημένο αριθμό σπίλων στον κορμό (11,7 ± 11,2 (αγόρια) και 10,0 ± 8,7 (κορίτσια), p < 0,001) και το πρόσωπο και το λαιμό (6,2 ± 5,3 (αγόρια) και 5,1 ± 4,3 (κορίτσια), p < 0,001), ενώ τα κορίτσια στα άνω (10,3 ± 10,1 (κορίτσια) και 9,3 ± 9,4 (αγόρια), p = 0,008) και κάτω άκρα (2,8 ± 3,4 (κορίτσια) και 2,5 ± 3,2 (αγόρια), p = 0,008). Όσον αφορά στο κυρίαρχο δερματοσκοπικό πρότυπο, το σφαιροειδές ήταν το πιο συχνό στις μικρότερες ηλικίες και το ποσοστό του έπεφτε με την αύξηση της ηλικίας. Αντιθέτως, το δικτυωτό καταγράφηκε πιο συχνά στα άτομα εφηβικής ηλικίας.Συμπεράσματα. Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι σε συμφωνία με τις περισσότερες μελέτες της βιβλιογραφίας. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των ΜΣ αυξάνει με την ηλικία, δεν διαφοροποιείται ανάλογα με το φύλο, τα αγόρια έχουν πιο πολλούς ΜΣ στον κορμό και το πρόσωπο, ενώ τα κορίτσια στα άνω και κάτω άκρα. Επιπλέον, το σφαιροειδές πρότυπο είναι το κυρίαρχο στα παιδιά ηλικίας 6-12 και το δικτυωτό στους εφήβους ηλικίας 13-18. Είναι η πρώτη μελέτη στον Ελλαδικό χώρο, σε τόσο μεγάλο δείγμα πληθυσμού και φιλοδοξεί να αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω έρευνα, καθώς και για την οργάνωση, από την πολιτεία, προγραμμάτων πρόληψης του κακοήθους μελανώματος.