Ασφαλή Νοσοκομεία και επιπτώσεις στο ΕΣΥ από τις φυσικές καταστροφές

Abstract

The number of disasters triggered by natural hazards and their impact on the health sector exhibit an increasing trend over past decades. The safety of hospitals and functionality in the aftermath of natural disasters, is a key element in achieving effective prevention and mitigation measures. The purpose of this study is to introduce a new methodology for estimating the vulnerability and safety of Greek hospitals with respect to natural catastrophes, covering a multidisciplinary topic that is currently lacking from scientific research. The thesis firstly describes the consequences of natural disasters on the health sector, as they have been recorded in literature. In addition it presents the international and Greek legislation framework regarding prevention and mitigation measures concerning natural disasters and the resilience of health sector infrastructures. In accordance to the existing literature the Safety of Hospitals usually refers to structural vulnerability, non-structural vulnerability and functional vulnerability against natural hazards. The assessment of structural vulnerability is based on the checklist developed by the Greek Earthquake Planning and Protection Organization. The non-structural vulnerability checklist methodology is organized into 12 different sections and 110 variables summing up to a maximum of 128 points. The hospital functional vulnerability checklist is organized into two sections with 33 variables summing up to a maximum of 66 points.The structural vulnerability assessment includes 245 buildings of 27 hospitals with 25% of them evaluated as highly vulnerable. The non structural vulnerability assessment has been applied to 28 hospitals and 75% results to a moderate vulnerability. A high vulnerability is obtained from the functional vulnerability assessment of 19 hospitals. For 11 hospitals an assessment of the total vulnerability has been performed in case of natural disasters.Moreover, the importance of hospital safety and the high hospital structural cost investment hane been investigated for two different case studies involving the construction cost of the new Agioi Anargyroi hospital and the retrofitting cost of the Ophthalmological Hospital of Athens both destroyed by a Μ=5.9 earthquake in September 1999.

Ο αριθμός των καταστροφών από φυσικά φαινόμενα και οι επιπτώσεις τους στον Τομέα Υγείας έχουν αυξητική τάση τις τελευταίες δεκαετίες. Η ασφάλεια των νοσοκομείων σε καταστροφές και η διατήρηση της λειτουργικότητάς τους μετά την εκδήλωση φυσικών φαινομένων, ως βασικό αντικείμενο μελέτης της διατριβής, αποτελούν σημαντικό παράγοντα καθορισμού των μέτρων πρόληψης έναντι φυσικών φαινομένων. Η παρούσα μελέτη σκοπό έχει να παρουσιάσει μία νέα μεθοδολογία για την εκτίμηση της ασφάλειας των νοσοκομείων της Ελλάδας και να καλύψει το επιστημονικό κενό στο συγκεκριμένο πεδίο. Σε πρώτο επίπεδο παρουσιάζονται οι επιπτώσεις των καταστροφών από φυσικά φαινόμενα στον τομέα της υγείας, όπως έχουν καταγραφεί στην διεθνή βιβλιογραφία. Ακολουθεί το ελληνικό και διεθνές θεσμικό πλαίσιο για τα μέτρα πρόληψης, την μείωση των επιπτώσεων και την αύξηση της ανθεκτικότητας των υποδομών υγείας.Η ασφάλεια ενός νοσοκομείου, σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία διακρίνεται σε Δομική τρωτότητα, μη Δομική τρωτότητα και ασφάλεια Σχεδιασμού και Οργάνωσης έναντι φυσικών φαινομένων. Στην παρούσα μελέτη για την εκτίμηση της δομικής ασφάλειας χρησιμοποιείται ο πρωτοβάθμιος προσεισμικός έλεγχος του ΟΑΣΠ, ενώ για την εκτίμηση της μη δομικής τρωτότητα η προτεινόμενη μεθοδολογία περιλαμβάνει δώδεκα κατηγορίες και συνολικά 110 μεταβλητές με μέγιστη βαθμολογία 128 βαθμούς. Αντίστοιχα για την εκτίμηση της οργάνωσης των νοσοκομείων η προτεινόμενη μεθοδολογία περιλαμβάνει δύο κατηγορίες με 33 μεταβλητές οι οποίες έχουν μέγιστη βαθμολογία 66 βαθμούς. Ελέγχθηκαν 245 κτήρια από 27 νοσοκομεία για την δομική τους τρωτότητα και το 25% αυτών έχουν υψηλή δομική τρωτότητα. Η μη δομική τρωτότητα εκτιμήθηκε ως μέτρια στο 75% των 28 νοσοκομείων που ελέγχθηκαν. Η Οργάνωση και λειτουργικότητα των νοσοκομείων στη διαχείριση καταστροφών εκτιμήθηκε ως υποτυπώδης στην πλειονότητα των 19 νοσοκομείων που συμμετείχαν στην έρευνα Για 11 νοσοκομεία έγινε εκτίμηση της συνολικής ασφάλειας σε ενδεχόμενο καταστροφής. Επιπλέον παρουσιάστηκε η σημασία της ασφάλειας των νοσοκομείων και το υψηλό επενδυτικό δομικό κόστος νοσοκομείων σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις που αφορούν την ανέγερση του νοσοκομείου των Αγίων Αναργύρων και την αποκατάσταση του διατηρητέου κτηρίου του Οφθαλμιατρείου Αθηνών που καταστράφηκαν από τον σεισμό των M=5.9 το 1999