Ανίχνευση αναπτυξιακών διαταραχών σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με τη δοκιμασία DESK 3-6

Abstract

The main purpose of this research was to screen preschool children at risk of or with deviation from typical growth, in the areas of gross and fine motor development, speech-cognitive development, social development, and total development. The individual objectives of the study were to investigate the possible relationship a) of the developmental areas and b) of the gender, the age and the parental level of education on screening preschool children at risk. 1101 children aged 3-6 years participated in the study. 300 of them were three-years-old, 381 children were four-years-old and 420 children were five and six-years-old. They lived in a big part of Central Macedonia and attended public and private kindergartens. The research took permission from the Institute of Educational Policy (Ministry of Education, Research and Religious affairs). The “Dortmund Developmental Screening for Preschools” DESK 3-6 (Tröster, Flender, & Reineke, 2004) was used to screen developmental disorders. Many tasks were done through a group game called “Circus”. In addition, a questionnaire was used to record the parent’s level of education. Descriptive statistics was used to determine the children's profile regarding the risk of possible occurrence of developmental disorders. Non-parametric methods of analysis were used to test statistical hypotheses using the x2 index. The significance level was defined at 5% (p < .05). Results indicate that children at risk (or with deviation from typical growth) are dispersed as follows: fine motor development: three-years-old 20.7% (11.7%), four-years-old 16.8% (16.8%), five and six-years-old 9.3% (14.8%), gross motor development: three-years-old 7.3% (10%), four-years-old 5.5% (15.7%), five and six-years-old 10.5% (18.3%), speech–cognitive development: three-years-old 10% (14%), four-years-old 19.2% (9.7%), five and six-years-old 9% (8.8%), social development: three-years-old 16% (8%), four-years-old 17.8% (10.2%), five and six-years-old 15.7% (7.6%), total development: three-years-old 14.7% (11%), four-years-old 18.4% (13.6%), five and six-years-old 13.6% (14.3%). Furthermore, it was observed dependence of children at risk, in gross and fine motor development, of children at risk, in speech–cognitive development as well as in social development. Also, developmental areas dependence on age, three-years-old were at risk in fine motor development, four-years-old were at risk in speech-cognitive development and five and six-years-old tend to be at risk in gross motor development. Additionally, developmental areas dependence on gender. Boys were at risk: three-years-old in social development, four-years-old and five and six-years-old in gross and fine motor development, in social and total development. Finally, developmental areas dependence on mothers’ education level. Three-years-old were at risk in fine motor development and total development, four-years-old were at risk in speech-cognitive and total development and five and six-years-old were at risk in speech-cognitive development. Also, developmental areas dependence on fathers’ education level. Three-years-old were at risk in fine motor development, in speech-cognitive development and in total development, four-years-old were at risk in gross motor development, in speech-cognitive development and in total development. In conclusion, it is proposed to investigate the emergence of a developmental risk with DESK 3-6, to a larger number of preschool children coming from a wider range of geographical areas of Greece, as well as the investigation of Physical Education impact, on gross motor development of preschool children.

Κύριος σκοπός της έρευνας ήταν η ανίχνευση επικινδυνότητας εμφάνισης διαταραχής ή απόκλισης από την τυπική ανάπτυξη, στους τομείς της Αδρής και Λεπτής κινητικότητας, της Γλωσσικής-Γνωστικής ανάπτυξης, της Κοινωνικής ανάπτυξης, και της Συνολικής ανάπτυξης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Οι επιμέρους σκοποί της μελέτης ήταν η διερεύνηση της πιθανής σχέσης α)των αναπτυξιακών τομέων, και β)της ηλικίας, του φύλου και του μορφωτικού επιπέδου των γονέων με την επικινδυνότητα εμφάνισης διαταραχής σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Στη μελέτη συμμετείχαν 1101 παιδιά, ηλικίας 3-6 ετών, και, συγκεκριμένα, 300 παιδιά τριών ετών, 381 παιδιά τεσσάρων ετών και 420 παιδιά πέντε-έξι ετών, που διέμεναν στην Κεντρική Μακεδονία και φοιτούσαν σε δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία, καθώς και σε παιδικούς σταθμούς. Για την πραγματοποίηση της έρευνας δόθηκε άδεια από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων). Για την ανίχνευση διαταραχών χρησιμοποιήθηκε το ανιχνευτικό εργαλείο «Dortmund Developmental Screening for Preschools» DESK 3-6 » DESK 3-6 (Tröster, Flender, & Reineke, 2004). Τα περισσότερα θέματα πραγματοποιούνταν μέσω ενός ομαδικού παιχνιδιού ρόλων, το «Τσίρκο». Ακόμη, σε ένα ειδικά διαμορφωμένο ερωτηματολόγιο καταγράφηκε το μορφωτικό επίπεδο των γονέων. Περιγραφική στατιστική χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό του προφίλ των παιδιών σχετικά με την επικινδυνότητα πιθανής εμφάνισης διαταραχής. Για τον έλεγχο των στατιστικών υποθέσεων χρησιμοποιήθηκαν μη παραμετρικές μέθοδοι ανάλυσης με τη χρησιμοποίηση του δείκτη x2. Το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε στο p < .05. Από τα αποτελέσματα της μελέτης παρατηρήθηκε πως επικινδυνότητα εμφάνισης διαταραχής ή (απόκλιση από την τυπική ανάπτυξη) παρουσίασαν στη Λεπτή κινητικότητα: τα τρίχρονα 20.7% (11.7%), τα τετράχρονα 16.8% (16.8%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 9.3% (14.8%). Στην Αδρή κινητικότητα: τα τρίχρονα 7.3% (10%), τα τετράχρονα 5.5% (15.7%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 10.5% (18.3%). Στη Γλωσσική-Γνωστική ανάπτυξη: τα τρίχρονα 10.3% (14%), τα τετράχρονα 19.2% (9.7%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 9% (8.8). Στη Κοινωνική ανάπτυξη: τα τρίχρονα 16% (8%), τα τετράχρονα 17.8% (10.2%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 15.7% (7.6%). Στη Συνολική ανάπτυξη: τα τρίχρονα 14.7% (11%), τα τετράχρονα 18.4% (13.6%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 13.6% (14.3%). Επιπλέον, παρατηρήθηκε εξάρτηση της επικινδυνότητας εμφάνισης διαταραχής της Αδρής και Λεπτής κινητικότητας από την επικινδυνότητα εμφάνισης διαταραχής της Γλωσσικής-Γνωστικής ανάπτυξης, καθώς και της Κοινωνικής ανάπτυξης. Επίσης, υπήρχε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων από την ηλικία, τα τρίχρονα εμφάνισαν επικινδυνότητα στη Λεπτή κινητικότητα, τα τετράχρονα στη Γλωσσική–Γνωστική ανάπτυξη και τα πεντάχρονα-εξάχρονα είχαν την τάση να εμφανίζουν επικινδυνότητα στην Αδρή κινητικότητα. Ακόμη, παρατηρήθηκε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων από το φύλο. Τα αγόρια παρουσίασαν επικινδυνότητα, τα τρίχρονα στην Κοινωνική ανάπτυξη, τα τετράχρονα και τα πεντάχρονα-εξάχρονα στην Αδρή και Λεπτή κινητικότητα, στην Κοινωνική και Συνολική ανάπτυξη. Τέλος, υπήρχε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων από το μορφωτικό επίπεδο της μητέρας. Στα τρίχρονα στη Λεπτή κινητικότητα και στη Συνολική ανάπτυξη, στα τετράχρονα στη Γλωσσική-Γνωστική και Συνολική ανάπτυξη και στα πεντάχρονα-εξάχρονα στη Γλωσσική-Γνωστική ανάπτυξη. Επίσης παρατηρήθηκε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων και από το μορφωτικό επίπεδο του πατέρα. Στα τρίχρονα στη Λεπτή κινητικότητα, στη Γλωσσική–Γνωστική και στη Συνολική ανάπτυξη και στα τετράχρονα στην Αδρή κινητικότητα, στη Γλωσσική–Γνωστική και Συνολική ανάπτυξη. Με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας, προτείνεται διερεύνηση της επικινδυνότητας εμφάνισης της διαταραχής στην ανάπτυξη, με εφαρμογή του DESK 3-6, σε ένα μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων παιδιών προσχολικής ηλικίας προερχόμενα από ένα μεγαλύτερο εύρος γεωγραφικών διαμερισμάτων της χώρας, καθώς και διερεύνηση της επίδρασης της Φυσικής Αγωγής στην Αδρή κινητικότητα παιδιών προσχολικής ηλικίας.