Διερεύνηση των εναλλακτικών ιδεών για έννοιες της μηχανικής σε εφήβους που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού υψηλής λειτουργικότητας

Abstract

The aim of the present PhD thesis is to explore on the alternative conceptions of mechanics of students with high-functioning autism spectrum disorders (HASD) and study their coherent nature. For this purpose an experimental investigation was conducted with 19 adolescents with HFASD (age range: 12 to 16 yrs) and 55 typically developing adolescents (age range: 12 to 16 yrs) matched on sex and non verbal mental age. The Empathizing-Systemizing theory (E-S), formed the theoretical basis of the study. According to the E-S theory, students with autism spectrum disorders (ASD) have specialized ability to analyze and build systems in order to understand and predict non-agentive events. In addition the theoretical background of the study was informed by the Executive Dysfunction theory which suggests that students with ASD face problems in specific executive functions such as generativity and working memory. For the purposes of this study, two structured, computerized tools were developed. The first tool explores the alternative conceptions of students with autism spectrum disorders (E.D.E.I.A.), while the second instrument measures systemizing ability (E.M.I.S.). Research findings suggest that adolescents with HFSAD use the same force models with those used by adolescents of typical development, on a different frequency though. Moreover, they often use either completely new alternative conceptions or already known conceptions on which different meanings have been attributed. Another research finding suggests that adolescents with high-functioning autism spectrum disorder have statistical significant higher systemizing ability compared to the control group. The correlation between the systemizing ability of adolescents with HFASD and their coherence on Physics concepts was found no statistical significant, while for typically developing adolescents a significant moderate correlation was found. Research findings are interpreted in relation with the Empathizing-Systemizing theory and the Executive Dysfunction theory.

Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβή, είναι η διερεύνηση των εναλλακτικών ιδεών και η μελέτη της συνοχής αυτών για έννοιες της μηχανικής σε μαθητές που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού υψηλής λειτουργικότητας. Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου πραγματοποιήθηκε πειραματική έρευνα στην οποία συμμετείχαν δύο διαφορετικές ομάδες μελέτης. Η μία ομάδα αποτελούνταν από 19 εφήβους με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας ηλικίας 12 έως 16 ετών και η άλλη περιελάμβανε 55 εφήβους τυπικής ανάπτυξης ανάλογου ηλικιακού εύρους. Οι δύο ομάδες εξομοιώθηκαν ως προς το φύλο και τη μη λεκτική τους νοημοσύνη. Θεωρητική βάση της παρούσας μελέτης αποτέλεσε η Θεωρία της Ενσυναίσθησης-Συστηματοποίησης (Ε-Σ), σύμφωνα με την οποία τα άτομα του αυτιστικού φάσματος έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την ικανότητα να αναλύουν και να αναπτύσσουν συστήματα με σκοπό να αντιλαμβάνονται, να κατανοούν και να προβλέπουν τα φυσικά γεγονότα. Τη θεωρητική αυτή βάση συμπλήρωσε η Θεωρία της Εκτελεστικής Δυσλειτουργίας σύμφωνα με την οποία τα άτομα με αυτισμό εμφανίζουν σοβαρές δυσκολίες σε συγκεκριμένες εκτελεστικές λειτουργίες όπως στην ικανότητα παραγωγής νέων ιδεών και στην εργαζόμενη μνήμη. Για την επίτευξη των στόχων της παρούσας διατριβής αναπτύχθηκαν δύο δομημένα εργαλεία ηλεκτρονικής μορφή για την ανίχνευση των εναλλακτικών ιδεών των εφήβων με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας (Εργαλείο Διερεύνησης Εναλλακτικών Ιδεών Αυτισμού, Ε.Δ.Ε.Ι.Α.) και για τη μέτρηση της ικανότητας συστηματοποίησης (Εργαλείο Μέτρησης Ικανότητας Συστηματοποίησης, Ε.Μ.Ι.Σ.). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι έφηβοι με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας, προκειμένου να απαντήσουν στα έργα του εργαλείου Ε.Δ.Ε.Ι.Α. χρησιμοποίησαν τα ίδια μοντέλα δύναμης με αυτά που χρησιμοποίησαν οι εφηβοι τυπικής ανάπτυξης, σε διαφορετική ωστόσο συχνότητα. Προέκυψε επίσης ότι σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποίησαν είτε εντελώς νέες εναλλακτικές ιδέες είτε τις συνήθεις με διαφορετικό νόημα όμως από αυτό που τους αποδίδεται από τους μαθητές τυπικής ανάπτυξης. Οι έφηβοι με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας εμφάνισαν σημαντικά υψηλότερη ικανότητα συστηματοποίησης από τους συνομηλίκους τους με τυπική ανάπτυξη, ενώ ως προς τη σχέση μεταξύ της ικανότητας συστηματοποίησης και της συνοχής ως προς τις έννοιες της Φυσικής που μελετήθηκαν στα πλαίσια της παρούσας διατριβής βρέθηκε ότι για μεν τους εφήβους με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας η συσχέτιση των δύο μεταβλητών δεν είναι στατιστκά σημαντική ενώ η συσχέτιση μεταξύ των δύο μεταβλητών για τους εφήβους τυπικής ανάπτυξης έιναι μέτρια θετική και στατιστικά σημαντική. Τα ευρήματα της έρευνας συζητούνται στο πλαίσιο της Θεωρία της Ενσυναίσθησης - Συστηματοποίησης και της Θεωρίας της Εκτελεστικής Δυσλειτουργίας.