Διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με διάχυτες διάμεσες πνευμονοπάθειες

Abstract

Interstitial Lung Diseases are chronic and restrictive lung diseases with poor survival and quality of life. The frequency and consequences of sleep disorders as well as the impairment of the quality of life of these patients is a field of research in progress, but there are significant controversies between earlier and more recent studies. The aim of this study was to investigate the frequency of sleep disorders in idiopathic pulmonary fibrosis and sarcoidosis and to assess patients’ quality of life. Furthermore, it was performed correlation between sleep parameters and quality of life in order to assess whether sleep disorders affect the quality of life and daily routine of these patients. Forty patients, 19 with IPF (11 males and 8 females), and 21 Stage II / III sarcoidosis patients (7 males and 14 females) were included. They were compared with 15 healthy subjects without sleep disorders age and BMI matched with patients. During patients’ visit, a detailed family and medical history history was obtained and was performed clinical examination. Patient data includes data from the patient's personal and medical history, sex, age, BMI, clinical signs, comorbidities and concomitant medication, and the results from polysomnography. All patients had recent pulmonary function test, and were subjected to 6 min walk test. Patients and control group performed PSG and completed the Epworth, Berlin and Stop-Bang questionnaires. In order to assess the quality of life, all participants completed the Short-Form 36 (SF-36) questionnaire. Of the IPF patients, 68% were diagnosed with mild obstructive sleep apnea (OSA), 5.2% with moderate to severe, 5.2% with severe OSA, and 21% with no OSA. Of patients with sarcoidosis, 52.4% were diagnosed with mild OSA, and 4.8% with moderate severity OSA. The remaining 42.8% did not have OSA. The health-related quality of life in both patients with IPF and patients with sarcoidosis was impaired especially in the domains concerning physical health and the level of independence, compared to the control group. Patients with IPF showed a positive correlation of AHI with the Epworth questionnaire, showing that the daytime sleepiness of these patients is due to poor sleep quality.In patients with IPF and sarcoidosis who examined in this study, obstructive sleep apnea was common and of mild severity. An early diagnosis of sleep disorders, especially OSA, in patients with IPF and sarcoidosis, and the improvement of quality of life should be doctors’ primary goal. The SF-36 questionnaire, itself or in combination with other questionnaires specifically designed for these diseases, is a useful and validated tool for assessing the quality of life of these patients.

Οι ΔΔΠ είναι χρόνιες και περιοριστικού τύπου πνευμονοπάθειες με υψηλή νοσηρότητα, θνησιμότητα και κακή ποιότητα ζωής. Η συχνότητα και οι συνέπειες των διαταραχών του ύπνου καθώς και οι αλλαγές στη ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών αποτελεί έναν τομέα έρευνας σε εξέλιξη, ωστόσο υπάρχουν σημαντικές αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις μεταξύ παλαιότερων και πιο πρόσφατων μελετών.Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της ύπαρξης των διαταραχών του ύπνου στην ΙΠΙ και τη σαρκοείδωση καθώς και η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των ασθενών αυτών. Επίσης πραγματοποιήθηκε συσχέτιση των παραμέτρων του ύπνου με τις παραμέτρους τις ποιότητας ζωής, με σκοπό να αξιολογηθεί κατά πόσο οι διαταραχές του ύπνου επηρεάζουν την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα των ασθενών αυτών. Συμπεριλήφθηκαν σαράντα ασθενείς, 19 με ΙΠΙ (11 άντρες και 8 γυναίκες) και 21 ασθενείς με σαρκοείδωση σταδίου II / III (7 άντρες και 14 γυναίκες). Έγινε σύγκριση με 15 υγιή άτομα χωρίς διαταραχές στον ύπνο, αντίστοιχης ηλικίας και ΒΜΙ με τους ασθενείς. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους καταγράφηκε πλήρες ιστορικό και έγινε κλινική εξέταση. Tα δεδομένα των ασθενών περιλάμβαναν στοιχεία από το ατομικό και ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, φύλο, ηλικία, ΒΜΙ, κλινικά σημεία, συνοδά νοσήματα και φαρμακευτική αγωγή και τα αποτελέσματα της μελέτης ύπνου. Όλοι οι ασθενείς προσκόμισαν πρόσφατη σπιρομέτρηση με διάχυση η οποία εμφάνιζε περιοριστικού τύπου πνευμονοπάθεια και μείωση της διάχυσης, ιδιαίτερα στους ασθενείς με ΙΠΙ, και υποβλήθηκαν σε δοκιμασία βάδισης 6 λεπτών (6 min walk test 6MWT). Οι ασθενείς και οι μάρτυρες πραγματοποίησαν νυχτερινή πολυπνογραφία και συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια Epworth, Berlin και Stop-Bang. Προκειμένου να αξιολογηθεί η ποιότητα ζωής, όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο Short-Form 36 (SF-36). Από τους ασθενείς με ΙΠΙ, το 68% διαγνώστηκε με ήπια αποφρακτική άπνοια ύπνου 5,2% με μέτρια έως σοβαρή, 5,2% με σοβαρό ΣΑΑΥ και 21% χωρίς αποφρακτική άπνοια ύπνου. Από τους ασθενείς με σαρκοείδωση, 52,4% διαγνώστηκαν με ήπιο ΣΑΑΥ και 4,8% με μέτριο. Το υπόλοιπο 42,8% δεν παρουσίασε ΣΑΑΥ. Η ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία (Health Related Quality of Life HRQL) τόσο στους ασθενείς με ΙΠΙ όσο και στους ασθενείς με σαρκοείδωση παρουσίασε διαταραχές ειδικά στους τομείς της σωματικής υγείας και του βαθμού ανεξαρτησίας στην καθημερινότητά τους, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Οι ασθενείς με ΙΠΙ παρουσίασαν θετική συσχέτιση του ΑΗΙ με το ερωτηματολόγιο Epworth, γεγονός που υποδεικνύει ότι η ημερήσια υπνηλία, που παρουσιάζουν οι ασθενείς αυτοί, οφείλεται στην κακή ποιότητα ύπνου. Στους ασθενείς με ΙΠΙ και σαρκοείδωση που ελέγχθηκαν στη παρούσα μελέτη, η αποφρακτική άπνοια στον ύπνο ήταν συχνή και ήπιας βαρύτητας. Η έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση των διαταραχών του ύπνου και ιδιαίτερα του ΣΑΑΥ σε ασθενείς με ΙΠΙ και σαρκοείδωση και η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο των θεραπόντων ιατρών. Το ερωτηματολόγιο SF-36, μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα ερωτηματολόγια ειδικά σχεδιασμένα για τις ασθένειες αυτές, αποτελεί ένα χρήσιμο και επικυρωμένο εργαλείο για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των ασθενών αυτών.