Η φυσική αγωγή μέσα από τη φιλοσοφία της εκπαίδευσης για τον κόσμο: ένα παρεμβατικό πρόγραμμα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Abstract

The aim of this study was the implementation of a new Physical Education (PE) program with the integration of Information and Communications Technologies (ICT). All activities were integrated in the concept of "Global Education". These involved physical cooperative games, customized sports games, modern and traditional dances from around the globe, theatrical games and role games. The majority of the activities were created by male and female students with the discreet PE teacher’s help, they were applied into on site lessons and after being digitized, they were integrated into collaborative web applications, wordpress and wikispaces blogs. A total of 166 male and female students from the 1st year of senior high school, indigenous and non-indigenous, Christians and Muslims, took part in the research for two school years, 2013-2015, in pilot and main action-research projects. The questionnaire 'satisfaction with the course of PE' by Papaioannou, Milosis, Kosmidou & Tsigilis (2002) was used for assessing satisfaction levels. Furthermore, the attitudes and intensions towards PE were evaluated by the use of scales, which had been tested by previous researchers and pilot examined upon other pupils (Antoniou, 1998; Antoniou, Theodorakis, Mouroutsos, Kioumourtzoglou, & Taxildaris, 1996; Antoniou & Bebetsos, 2011; Papaioannou & Theodorakis, 1996). Besides the quantitative tools, a semi structured interview method with the features of qualitative research was chosen. The analysis of data showed that students in the experimental groups exhibited high performance in each of the factors of the questionnaires as well as the total score, compared with the control group, which participated in the PE course following the course curriculum of the Ministry of Greek Education and Religious Affairs (2000). There were similar results from path analysis of the interviews and the methodological convergence (triangulation). The innovative collaborative approach program combined with additional student-to-student and student-to-teacher communication through digital media, significantly improved participants' satisfaction and shifted a significant number of neutral or negative attitudes / intentions to a positive direction with stabilization tendencies.

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η εφαρμογή ενός νέου προγράμματος Φυσικής Αγωγής (ΦΑ) με την ενσωμάτωση εφαρμογών του διαδικτύου. Όλες οι δραστηριότητες εντάχθηκαν στη φιλοσοφία της «Εκπαίδευσης για τον Κόσμο». Σ αυτές περιλαμβάνονται κινητικά συνεργατικά παιχνίδια, τροποποιημένα αθλητικά παιχνίδια, παγκόσμιοι σύγχρονοι και παραδοσιακοί χοροί, θεατρικά παιχνίδια και παιχνίδια ρόλων. Οι περισσότερες δραστηριότητες δημιουργήθηκαν από τους μαθητές και τις μαθήτριες με τη διακριτική καθοδήγηση της καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής (ΚΦΑ), εφαρμόστηκαν στα δια ζώσης μαθήματα και αναρτήθηκαν, αφού προηγουμένως ψηφιοποιήθηκαν, σε συνεργατικές εφαρμογές του διαδικτύου, ιστολόγια τύπου wordpress και wikispaces. Συμμετείχαν συνολικά 166 μαθητές και μαθήτριες της Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου, γηγενείς και μη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, για τα δύο σχολικά έτη, 2013-2015, σε πιλοτική και κύρια ερευνητική εφαρμογή έρευνας - δράσης (action-research). Για τον έλεγχο της ευχαρίστησης των συμμετεχόντων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο «ικανοποίησης από το μάθημα της ΦΑ» των Papaioannou, Milosis, Kosmidou & Tsigilis (2002), ενώ για την αξιολόγηση των στάσεων και προθέσεων απέναντι στη ΦΑ χρησιμοποιήθηκαν κλίμακες προσαρμοσμένες στις ανάγκες της παρούσας έρευνας, αφού προηγουμένως σταθμίστηκαν από προηγούμενους ερευνητές και δοκιμάστηκαν πιλοτικά σε άλλους μαθητές (Αντωνίου, 1998; Αντωνίου, Θεοδωράκης, Μουρούτσος, Κιουμουρτζόγλου & Ταξιλδάρης, 1996; Bebetsos & Antoniou, 2011; Papaioannou & Theodorakis, 1996). Εκτός από τα εργαλεία των ποσοτικών μετρήσεων, επιλέχθηκε και η μέθοδος της ημιδομημένης συνέντευξης που είχε τα τυπικά χαρακτηριστικά της ποιοτικής έρευνας (qualitative research). Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες των πειραματικών ομάδων παρουσίασαν υψηλές επιδόσεις σε όλες τις κλίμακες των ερωτηματολογίων και στο συνολικό σκορ, σε σχέση με τις ομάδες ελέγχου, οι οποίες συμμετείχαν στο μάθημα ΦΑ ακολουθώντας το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου (2000). Παρόμοια ήταν και τα αποτελέσματα από την ανάλυση διαδρομής (path analysis) των συνεντεύξεων και την μεθοδολογική σύγκλιση της έρευνας (τριγωνοποίηση). Το καινοτόμο πρόγραμμα ομαδοσυνεργατικών προσεγγίσεων, σε συνδυασμό με την επιπρόσθετη επικοινωνία μεταξύ μαθητών/τριών και μεταξύ μαθητών/τριών και καθηγήτριας ΦΑ με ψηφιακά μέσα, βελτίωσε σημαντικά την ικανοποίηση των συμμετεχόντων και μετακίνησε σημαντικό αριθμό ουδέτερων ή αρνητικών στάσεων/προθέσεων σε θετική κατεύθυνση, με τάσεις σταθεροποίησης.