Οι τοιχογραφίες του καθολικού της μονής του Αγίου Νικολάου Αετού (1692) και η μνημειακή ζωγραφική του 17ου αιώνα στην Αιτωλοακαρνανία

Abstract

The aim of this thesis is the analytical record and presentation of an unpublished monument of 17th century in Aitoloakarnania, the monastery of Saint-Nicholas at Aetos. Alongside, the thesis examines an assemblage of 11 monuments, which covers the whole period of the 17th century in the region so as to point out in a complete way the post-Byzantine art of this period in Aetoloakarnania. The thesis, principally, examines the iconographic programme of the monastery, the common iconographic themes with other monuments of the region, as well as the monumental style of the wall-paintings of the monastery of Saint-Nicholas at Aetos. The contribution of this study consists in highlighting and giving prominence to the monuments within the context of the social, spiritual and economic ambience of the region. The thorough study reveals the entire post-Byzantine painting in the region. Meanwhile, the thesis attempts to provide an overview of post-Byzantine art in Aitoloakarnania and a brief analysis of the activity of local and ambulant painters that trade in this period in mainland Greece.

Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η αναλυτική καταγραφή και παρουσίαση ενός αδημοσίευτου μνημείου του 17ου αιώνα στην Αιτωλοακαρνανία, του καθολικού της μονής του Αγίου Νικολάου Αετού (1692). Παράλληλα εξετάζεται και ένα σύνολο 11 μνημείων που καλύπτουν όλη την περίοδο του 17ου αιώνα στην περιοχή με σκοπό την πληρέστερη ανάδειξη της μεταβυζαντινής ζωγραφικής αυτή την περίοδο στην Αιτωλοακαρνανία. Μεθοδολογία: στη μελέτη επιχειρείται κατά κύριο λόγο η εξέταση του εικονογραφικού προγράμματος του καθολικού της μονής, τα κοινά εικονογραφικά θέματα με τους υπόλοιπους ναούς της περιοχής, τα εικονογραφικά παράλληλα με τα τοιχογραφημένα σύνολα του ελλαδικού χώρου, καθώς και η τεχνοτροπική ανάλυση των τοιχογραφιών του καθολικού. Αποτελέσματα-Συμπεράσματα: σκιαγραφείται η κοινωνική, πνευματική και οικονομική κατάσταση της εποχής που οδήγησε στη δημιουργία των μνημείων της Αιτωλοακαρνανίας. Αποκαλύπτεται σύνολη η μεταβυζαντινή ζωγραφική του 17ου αιώνα στην Αιτωλοακαρνανία. Επιχειρείται μία γενική θεώρηση της μεταβυζαντινής ζωγραφικής στην περιοχή και μία σύντομη ανάλυση για τη δραστηριότητα των ντόπιων, αλλά και των περιοδευόντων συνεργείων, που δραστηριοποιούνται στην ηπειρωτική Ελλάδα εκείνη την περίοδο.