Οι φορητοί υπολογιστές στην εκπαίδευση: μελέτη περίπτωσης ως προς τις συνέπειες στη διδασκαλία και το μιντιακό γραμματισμό

Abstract

The purpose of this work is the study of a one to one laptop initiative program, in which all students and teachers have a personal laptop PC connected to the internet as part of their school reality. There were four research questions: 1) Is there a difference in teaching when all teachers and students have their own laptop? 2) Is there a difference in the experiences of media literacy of students participating in the program? 3) What are the views and attitudes of students on the program? 4) What are the views and attitudes of teachers on the program? The study took place during the 2010-2011 school year. All teachers and students of grades from Fourth Elementary until Second Junior High were involved. Quantitative research methodology was followed. For the first research question, an analysis of the characteristics of teaching was performed, to decide on the key indicators for the observation of teaching. Also, a review of approaches to teaching was done, so that teaching can be characterized. To answer the research question, 172 hours of observation were performed, divided in three phases: the beginning, middle and end of the school year. During the observation, the researcher filled the observation tool. For the second and third questions, students completed questionnaires at the beginning and end of the year. For the fourth question, the teachers completed questionnaires at the beginning and end of the year. For triangulation of the research data, pilot interviews were conducted with teachers and students. The results showed that teaching, while at the beginning of the year of the study was mainly teacher centered, in the middle of the year student-centered aspects were observed and in the end of the year teaching was mainly student-centered and contained project-based aspects. Regarding student media literacy, they become better users of the office software, the operating system and the Internet. Regarding the views and attitudes of students and teachers, while students in the program like and recognize skills acquired because of the program (e.g. they feel more organized), teachers expressed concerns and considerations.

Σκοπός της εργασίας είναι η μελέτη προγράμματος ενός φορητού υπολογιστή ανά μαθητή, στο οποίο όλοι οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί διαθέτουν από έναν προσωπικό φορητό Η/Υ συνδεδεμένο στο διαδίκτυο ως μέρος της σχολικής πραγματικότητας. Τέθηκαν τέσσερα ερευνητικά ερωτήματα: 1) Υπάρχει διαφοροποίηση στη διδασκαλία όταν όλοι οι εκπαιδευτικοί και μαθητές έχουν από έναν προσωπικό φορητό Η/Υ; 2) Υπάρχει διαφοροποίηση στο μιντιακό γραμματισμό των μαθητών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα; 3) Ποιες είναι οι απόψεις και οι στάσεις των μαθητών σχετικά με το πρόγραμμα; 4) Ποιες είναι οι απόψεις και οι στάσεις των εκπαιδευτικών σχετικά με το πρόγραμμα; Η έρευνα έγινε το σχολικό έτος 2010-2011 και συμμετείχαν όλοι οι εκπαιδευτικοί και μαθητές των τάξεων από Δ’ Δημοτικού έως και Β’ Γυμνασίου. Ακολουθήθηκε η ποσοτική ερευνητική μεθοδολογία. Για το πρώτο ερευνητικό ερώτημα, έγινε ανάλυση των χαρακτηριστικών της διδασκαλίας, ώστε να προκύψουν οι δείκτες της κλείδας παρατήρησης της διδασκαλίας και ανασκόπηση των προσεγγίσεων της διδασκαλίας, ώστε να μπορεί να χαρακτηριστεί. Για την απάντηση του ερευνητικού ερωτήματος, έγιναν 172 ώρες παρατήρησης, μοιρασμένες στην αρχή, στη μέση και στο τέλος της χρονιάς. Κατά την παρατήρηση, ο ερευνητής συμπλήρωνε την κλείδα. Για το δεύτερο και το τρίτο ερώτημα, οι μαθητές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια στην αρχή και στο τέλος της χρονιάς. Για το τέταρτο ερώτημα, οι εκπαιδευτικοί συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια στην αρχή και στο τέλος της χρονιάς. Για τριγωνοποίηση των ερευνητικών δεδομένων, πραγματοποιήθηκαν ενδεικτικές συνεντεύξεις με εκπαιδευτικούς και μαθητές. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η διδασκαλία, ενώ στην αρχή της χρονιάς της έρευνας ήταν κυρίως δασκαλοκεντρική, στη μέση της χρονιάς περιείχε μαθητοκεντρικά στοιχεία και στο τέλος της χρονιάς ήταν κυρίως μαθητοκεντρική και περιείχε και εργασιοκεντρικά στοιχεία. Σχετικά με το μιντιακό γραμματισμό, οι μαθητές γίνονται καλύτεροι χρήστες των λογισμικών γραφείου, του λειτουργικού συστήματος και του διαδικτύου. Όσον αφορά τις απόψεις και τις στάσεις μαθητών και εκπαιδευτικών, στους μεν μαθητές το πρόγραμμα αρέσει και αναγνωρίζουν δεξιότητες που αποκτούν λόγω του προγράμματος (π.χ. αισθάνονται πιο οργανωμένοι), ενώ οι εκπαιδευτικοί ήταν πιο συγκρατημένοι εκφράζοντας ανησυχίες και προβληματισμούς.