Αθηρωματικές αλλοιώσεις καρωτίδων: υπερηχογραφική και βιοχημική προσέγγιση

Abstract

The Therapeutic approach of subclinical hemodynamically significant carotid artery disease (stenosis >50%) is under continuous debate over the last years, with the therapeutic protocols varying significantly among countries.The only established and valid clinical parameter for selecting patients for endarterectomy is the degree of stenosis >70%. Research interest has recently focused on novel biochemical and imaging parameters that will contribute in the recognition of the vulnerable patients.One such way to do so is to test novel biochemical and ultrasonic markers as complementary diagnostic tools in the accurate characterization of high risk patients, targeting the optimal therapeutic benefit from interventional treatment.For this purpose we studied 20 male patients with haemodynamically significant asymptomatic carotid artery disease. Patients underwent carotid ultrasonography, blood sampling and brief clinical examination.The ultrasonic images underwent computer assisted texture analysis with the use of sophisticated tools such as curvelet transform and first order statistics.Among the various biochemical markers that have been studied, novel atherosclerotic blood biomarkers were analyzed.Two group comparsion was performed between patients with moderate (50-70%) and severe (70-100%) stenosis.Between-group comparisons for quantitative or ordinal parameters were performed using Student’s T-Test and Mann-Whitney’s U test, as appropriate.Height and serum creatinine levels were found to differ significant between the two groups.Texture analysis showed significant differences in curvelets and FOS parameters on the plaque shoulder and on the adjacent Intima Media complex, while minor differences were found regarding the atherosclerotic plaques.Τhe role of creatinine in the development of atherosclerotic disease is well established. In our study patients with severe stenotic atherosclerotic disease had significantly higher serum creatinine levels than patients with moderate disease. This finding is in accordance with the findings of similar studies.Carotid plaque shoulder is the Achilles heel of the plaque due to the high local hemodynamic loads and the distinct structural characteristics.The novel texture analysis tools we used distinguished structural differences between moderate and severe stenotic plaques. Future histopathological and biochemical confirmation of the above findings may establish them as irreplaceable diagnostic tools in the context of individual ,cost effective cardiovascular risk estimation.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της υποκλινικής, αιμοδυναμικά σημαντικής καρωτιδικής αθηρωματικής νόσου (στένωση >50%) βρίσκεται υπό συνεχή αναθεώρηση ,ενώ τα πρωτόκολλα θεραπείας διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα. Ο κυριότερος κλινικός παράγοντας για την επιλογή των ασθενών που θα υποβληθούν σε ενδαρτηρεκτομή αποτελεί παραδοσιακά το ποσοστό στένωσης >70% .Το ερευνητικό ενδιαφέρον έχει τελευταία στραφεί στην αναζήτηση βιοχημικών και απεικονιστικών παραμέτρων που θα υποβοηθήσουν την αναγνώριση των ¨ευάλωτων¨ ασθενών.Σκοπός μας είναι η αναζήτηση βιοχημικών και προηγμένων υπερηχοτομογραφικών δεικτών που θα λειτουργήσουν ως συμπληρωματικά διαγνωστικά εργαλεία για την έγκυρη αναγνώριση των ασθενών υψηλού ρίσκου, στοχεύοντας στο βέλτιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα.Για το σκοπό αυτό , μελετήσαμε 20 άνδρες ασθενείς με αιμοδυναμικά σημαντική, ασυμπτωματική καρωτιδική νόσο. Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε υπερηχοτομογράφημα καρωτίδων, αιμοληψία και σύντομο κλινικό έλεγχο. Οι υπερηχοτομογραφικές εικόνες υποβλήθηκαν σε υπολογιστικά υποβοηθούμενη επεξεργασία με τη χρήση προηγμένων μεθόδων πολλαπλής διακριτικής και κατευθυντικής ανάλυσης (Curvelets), καθώς και σε πρώτης τάξεως στατιστική επεξεργασία (Firtst Order Statistics).Μεταξύ των βιοχημικών δεικτών που αναλύθηκαν έγιναν και αναλύσεις του αθηρωματικού προφίλ των ασθενών. Οι στατιστικές αναλύσεις έγιναν μεταξύ των ασθενών με μέτρια (50-70%) και σοβαρή στένωση (70-100%). Οι συγκρίσεις πραγματοποιήθηκαν με το μη παραμετρικό έλεγχο Student’s t-test και το μη παραμετρικό έλεγχο Mann Whitney’s U test.Από τα ανθρωπομετρικά και βιοχημικά χαρακτηριστικά που μελετήθηκαν ,το ύψος και η κρεατινίνη βρέθηκαν να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των δυο ομάδων.Η μελέτη έδειξε σημαντική διαφορά σε χαρακτηριστικά υφής μεταξύ ασθενών με μέτρια (<70%) και σοβαρή (>70%) στένωση, τόσο στην περιοχή του αυχένα της πλάκας όσο και στο γειτονικό ενδοθήλιο, ενώ ελάχιστες ήταν οι διαφορές μεταξύ των αθηρωματικών πλακών.Ο ρόλος της κρεατινίνης στην πρόοδο της αθηρωματικής νόσου είναι γνωστός. Τα αποτελέσματα της μελέτης μας έρχονται σε συμφωνία με αποτελέσματα προηγούμενων μελετών, καθώς οι ασθενείς με σοβαρή στένωση βρέθηκαν να έχουν υψηλότερα επίπεδα κρεατινής ορού σε σχέση με τους ασθενείς με μέτρια στένωση.Ο αυχένας της καρωτιδικής πλάκας αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα αυτής λόγω των αιμοδυναμικών φορτίων που δέχεται, καθώς και των ιδιαίτερων δομικών χαρακτηριστικών της. Στην παρούσα μελέτη χρησιμοποιήσαμε προηγμένες μεθόδους ανάλυσης της υφής που ανέδειξαν δομικές διαφορές ανάμεσα στους αυχένες αθηρωματικών πλακών που προκαλούν μέτρια και σοβαρή στένωση. Μελλοντική ιστολογική επιβεβαίωση των ανωτέρω ευρημάτων και συσχέτιση με το βιοχημικό αθηρωματικό προφίλ μπορεί να οδηγήσει στην καθιέρωση τους ως αναντικατάστατα εργαλεία εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου, σε ένα πλαίσιο εξατομικευμένης, μη παρεμβατικής και οικονομικής διάγνωσης.