Η επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης σε εργασιακές και ψυχολογικές παραμέτρους Ελλήνων κλινικών νοσηλευτών

Abstract

The purpose of the present study was to evaluate the impact of emotional (EI) in professional stress, mental health, job satisfaction, retention and performance of Greek clinical nurses. An additional purpose was to examine the direct or indirect dependencies between the above variables as well as impact of demographic and occupational factors. The sample of the study comprised 275 clinical nurses, that worked in general hospitals in different cities of the country. Participants completed questionnaires regarding: the perceived EI (WLEIS), the actual EI (MSCEIT), the professional stress (NSS), the mental health (GHQ-12), the job satisfaction (Brayfield & Rothe, 1951), the retention (NRI) and the performance. The results revealed a moderate relationship between perceived and actual EI, whereas only the perceived EI had a positive impact in nurses job satisfaction which plays a mediating role and has a positive impact in nurses retention and performance. On the other hand, stress has an immediate negative impact in mental health, while mental health problems cause a negative effect in job satisfaction, retention and performance. Women and nurses with technological education seemed to experience more stress and mental health problems. Also nurses from higher education seemed to have more EI than those with technological and secondary education. In the end, nurses working in heavier departments have less retention. Generally, from the study it appears that EI does not seem to have the expected positive influence in Greek nurses. On the contrary job satisfaction and mental health are important factors in nurses profession and organizations need to pay attention in such issues to reassurance nurses retention and performance.

Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν να διερευνήσει την επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης (ΣΝ), στο επαγγελματικό στρες, την ψυχική υγεία, την επαγγελματική ικανοποίηση, την διάθεση παραμονής στο επάγγελμα και την επίδοση των Ελλήνων κλινικών νοσηλευτών. Επιπρόσθετα εξετάστηκαν οι άμεσες και έμμεσες επιδράσεις των παραπάνω μεταβλητών μεταξύ τους, καθώς και η επίδραση δημογραφικών και εργασιακών παραγόντων. Στην έρευνα συμμετείχαν 275 κλινικοί νοσηλευτές που εργάζονταν σε γενικά ή περιφερειακά νοσοκομεία που βρίσκονται σε διάφορες πόλεις της χώρας. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν μια σειρά από ερωτηματολόγια τα οποία αξιολογούσαν: την αντιληπτή ΣΝ (WLEIS) την αντικειμενική ΣΝ (MSCEIT), το επαγγελματικό στρες (NSS), την ψυχική υγεία (GHQ-12), την επαγγελματική ικανοποίηση (Brayfield & Rothe, 1951), την διάθεση παραμονής στο επάγγελμα (NRI) και την επίδοση. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι υπάρχει μια μέτρια σχέση μεταξύ αντιληπτής και αντικειμενικής ΣΝ, ενώ μόνο η αντιληπτή ΣΝ σχετίζεται και επηρεάζει άμεσα θετικά την επαγγελματική ικανοποίηση των νοσηλευτών, η οποία παίζει ένα διαμεσολαβητικό ρόλο επιδρώντας θετικά στην διάθεση των νοσηλευτών να παραμείνουν στην εργασία τους και στην επίδοσή τους. Από την άλλη το στρες επιδρά αρνητικά στην ψυχική υγεία των νοσηλευτών και τα προβλήματα ψυχικής υγείας επηρεάζουν αρνητικά την επαγγελματική ικανοποίηση, την διάθεση παραμονής στο επάγγελμα και την επίδοση των νοσηλευτών. Οι γυναίκες και οι Τεχνολογικής εκπαίδευσης νοσηλευτές, φαίνεται να βιώνουν περισσότερο στρες και προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι νοσηλευτές ανώτατης εκπαίδευσης (ΠΕ) δείχνουν να έχουν περισσότερη ΣΝ σε σχέση με τους νοσηλευτές χαμηλότερων βαθμίδων εκπαίδευσης. Τέλος νοσηλευτές που εργάζονται σε τμήματα βαρύτερα δεν έχουν διάθεση να παραμείνουν στο επάγγελμά τους. Γενικά, από την έρευνα φαίνεται ότι η ΣΝ δεν φαίνεται να έχει την αναμενόμενη θετική επίδραση στο νοσηλευτικό επάγγελμα. Αντίθετα η επαγγελματική ικανοποίηση και τα προβλήματα ψυχικής υγείας αναδεικνύονται ως σημαντικοί παράγοντες στο νοσηλευτικό επάγγελμα και θα πρέπει να δίδεται μεγάλη βαρύτητα σε αυτούς από τις διοικήσεις των νοσοκομείων για να εξασφαλίσουν την διάθεση παραμονής Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν να διερευνήσει την επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης (ΣΝ), στο επαγγελματικό στρες, την ψυχική υγεία, την επαγγελματική ικανοποίηση, την διάθεση παραμονής στο επάγγελμα και την επίδοση των Ελλήνων κλινικών νοσηλευτών. Επιπρόσθετα εξετάστηκαν οι άμεσες και έμμεσες επιδράσεις των παραπάνω μεταβλητών μεταξύ τους, καθώς και η επίδραση δημογραφικών και εργασιακών παραγόντων. Στην έρευνα συμμετείχαν 275 κλινικοί νοσηλευτές που εργάζονταν σε γενικά ή περιφερειακά νοσοκομεία που βρίσκονται σε διάφορες πόλεις της χώρας. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν μια σειρά από ερωτηματολόγια τα οποία αξιολογούσαν: την αντιληπτή ΣΝ (WLEIS) την αντικειμενική ΣΝ (MSCEIT), το επαγγελματικό στρες (NSS), την ψυχική υγεία (GHQ-12), την επαγγελματική ικανοποίηση (Brayfield & Rothe, 1951), την διάθεση παραμονής στο επάγγελμα (NRI) και την επίδοση. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι υπάρχει μια μέτρια σχέση μεταξύ αντιληπτής και αντικειμενικής ΣΝ, ενώ μόνο η αντιληπτή ΣΝ σχετίζεται και επηρεάζει άμεσα θετικά την επαγγελματική ικανοποίηση των νοσηλευτών, η οποία παίζει ένα διαμεσολαβητικό ρόλο επιδρώντας θετικά στην διάθεση των νοσηλευτών να παραμείνουν στην εργασία τους και στην επίδοσή τους. Από την άλλη το στρες επιδρά αρνητικά στην ψυχική υγεία των νοσηλευτών και τα προβλήματα ψυχικής υγείας επηρεάζουν αρνητικά την επαγγελματική ικανοποίηση, την διάθεση παραμονής στο επάγγελμα και την επίδοση των νοσηλευτών. Οι γυναίκες και οι Τεχνολογικής εκπαίδευσης νοσηλευτές, φαίνεται να βιώνουν περισσότερο στρες και προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι νοσηλευτές ανώτατης εκπαίδευσης (ΠΕ) δείχνουν να έχουν περισσότερη ΣΝ σε σχέση με τους νοσηλευτές χαμηλότερων βαθμίδων εκπαίδευσης. Τέλος νοσηλευτές που εργάζονται σε τμήματα βαρύτερα δεν έχουν διάθεση να παραμείνουν στο επάγγελμά τους. Γενικά, από την έρευνα φαίνεται ότι η ΣΝ δεν φαίνεται να έχει την αναμενόμενη θετική επίδραση στο νοσηλευτικό επάγγελμα. Αντίθετα η επαγγελματική ικανοποίηση και τα προβλήματα ψυχικής υγείας αναδεικνύονται ως σημαντικοί παράγοντες στο νοσηλευτικό επάγγελμα και θα πρέπει να δίδεται μεγάλη βαρύτητα σε αυτούς από τις διοικήσεις των νοσοκομείων για να εξασφαλίσουν την διάθεση παραμονής.