Η σημασία του μετατρεπτικού αυξητικού παράγοντα β (tgf-β1) στη χρόνια ιογενή ηπατίτιδα

Abstract

Summary: TGF-β1 is an important pre-fibrinogenic cytokine, which is produced by the non-parenchymal liver cells, activates the hepatic asteroid cells and has been involved in the pathogenesis of liver fibrosis. For that reason, its role in the evolution of liver fibrosis has been studied for many years in patients with chronic hepatitis C (CHC) as well as with chronic hepatitis B. The purpose of this dissertation was to study the serum TGF-β1 levels, in association with liver fibrosis and to examine their change according to treatment response and their value as a predictive index in patients with CHC under antiviral treatment.Eighty four patients were included in the study (average age 46 years- old, 44 men, 40 women) with CHC belonging to all known HCV genotypes and were treated with pegylated interferon plus ribavirin. Liver fibrosis was estimated non-invasively with liver transient elastography. TGF-β1 levels were measured before and at the end of follow-up and 6 months after the completion of antiviral therapy using a standard immunoassay.TGF-β1 levels were not associated with epidemiological, biochemical or virological parameters. Univariate analysis showed association between antiviral treatment, age and white blood count, but not with the initial TGF-β1 levels. For patients with sustained virological response (SVR) TGF-β1 levels were significantly decreased at the end (12.327 pg/ml, p<0.0001) and 6 months after the completion of antiviral therapy (13.555 pg/ml, p=0.007) compared to baseline values (17.166 pg/ml), but not in patients showing relapse (11.487 vs 12.241 or 9.648 pg/ml, p=0.814 or p=0.344) or in patients showing non-response (16.319 vs 11.362 or 11.977 pg/ml, p=0.227 or p=0.695). There was no association between TGF-β1 and degree of liver fibrosis as estimated with transient elastography at baseline (p=0.29).In conclusion, our results shown that TGF-β1 displayed significant decrease in CHC patients with SVR to antiviral therapy. TGF-β1 levels are not associated with degree of liver fibrosis or to response to antiviral treatment.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Ο TGF-β1 είναι μια σημαντική προ-ινωδογόνος κυτταροκίνη, παράγεται από τα μη παρεγχυματικά ηπατοκύτταρα, ενεργοποιεί τα ηπατικά αστεροειδή κύτταρα και έχει εμπλακεί στην παθογένεση της ηπατικής ίνωσης. Γι΄αυτό, ο ρόλος του στην εξέλιξη της ηπατικής ίνωσης έχει μελετηθεί για πολλά χρόνια, σε ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C (CΗC) όσο και με χρόνια ηπατίτιδα B.Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η μελέτη των επιπέδων του TGF-β1 στον ορό, η συσχέτισή τους με την ηπατική ίνωση, η μεταβολή τους ανάλογα με την ανταπόκριση στη θεραπεία, και η αξία του ως προγνωστικός δείκτης σε ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C (CΗC) υπό αντιική θεραπεία.Στην μελέτη εντάχθηκαν 84 ασθενείς (μέση ηλικία 46 έτη, 44 άνδρες/40 γυναίκες) με ΧΗC όλων των γονοτύπων και τους χορηγήθηκε συνδυασμένη θεραπεία με πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη και ριμπαβιρίνη. Η ηπατική ίνωση εκτιμήθηκε μη επεμβατικά με ελαστογραφία ήπατος. Τα επίπεδα του TGF-β1 στον ορό μετρήθηκαν πριν την έναρξη, στο τέλος και στους 6 μήνες μετά το τέλος της θεραπείας με ανοσοενζυμική μέθοδο.Τα επιπέδα του TGF-β1 ορού δεν βρέθηκαν να σχετίζονται με επιδημιολογικές, βιοχημικές και ιολογικές παραμέτρους. Η μονοπαραγοντική ανάλυση έδειξε συσχέτιση της ανταπόκρισης στη θεραπεία με την ηλικία και τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων, αλλά όχι με τα αρχικά επίπεδα TGF-β1 ορού. Στους ασθενείς που πέτυχαν μαχροχρόνια ιολογική αναπόκριση (SVR), τα επίπεδα του TGF-β1 μειώθηκαν σημαντικά κατά το τέλος (12.327 pg/ml, p<0.0001) και στους 6 μήνες μετά το τέλος της θεραπείας (13.555 pg/ml, p=0.007) σε σύγκριση με τις αρχικές τιμές (17.166 pg/ml), αλλά όχι σε ασθενείς με υποτροπή (11.487 έναντι 12.241 ή 9.648 pg/ml, p=0.814 ή p=0.344) ή μη ανταπόκριση (16.319 έναντι 11.362 ή 11.977 pg/ml, p=0.227 ή p=0.695). Δεν διαπιστώθηκε συσχέτιση των επιπέδων του TGF-β1 με τη σοβαρότητα της ηπατικής ίνωσης όπως εκτιμήθηκε με ελαστογραφία ήπατος πριν την έναρξη της θεραπείας (p=0.29).Συμπερασματικά, τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι τα επίπεδα του TGF-β1 ορού παρουσιάζουν σημαντική μείωση μόνο σε ασθενείς με ΧΗC με μακροχρόνια ιολογική ανταπόκριση στη συνδυασμένη αντιική θεραπεία. Τα επίπεδα τουTGF-β1 ορού δεν σχετίζονται με την βαρύτητα της ηπατικής ίνωσης ή την πιθανότητα ανταπόκρισης στη θεραπεία.