Η αποτελεσματικότητα εκπαιδευτικών και στελεχών εκπαίδευσης σε σχέση με την αξιοποίηση των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) στο έργο τους: θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση

Abstract

Τhe present thesis is subsumed into the scientific field of the use of information and communication technology (ICT) in education and its administration. Its main purpose is to investigate the degree of self-efficacy among teachers, school principals and teacher consultants in relation to the use of ICT in their educational work. Other objectives aim to show the views teachers and other educational executives share regarding their efficiency in their work, explore their views about the training programmes, evaluate the degree of self-efficacy in relation to ICT education use and finally, to submit their proposals in order to become more efficient in their work. In the first part, a scientific debate about the meaning of self-efficacy is being presented with a relevant bibliographic and research review. Later, a reference follows regarding the ICT’s presence in education; its relation to the cultivation of literacy and its contribution to the administration of education. An educative policy is also presented emphasizing the ICT educational use. The second part presents the data of a survey in which 753 teachers and 243 educational executives (school principals and teacher consultants), of primary and secondary education took part in. All of them attended a training programme about the use and application of the ICT in teaching. The method of data collection that was used was an overview with an electronic questionnaire. The data were analyzed both quantitatively and qualitatively. It was noticed that the teachers, the school principals and the teacher consultants of the primary and secondary education who use and apply the ICT in their educational work exhibit high degree of self-efficacy. Also after attending the training programmes, they view them as a positive experience and use them frequently in their work. Using new technologies, teachers, school principals and teacher consultants feel more efficient and desire continuous training. Furthermore, it was noticed that all of them use and apply the ICT as a really useful teaching aid in their work without placing the necessary emphasis on their contribution to the development of critical thinking.

Η μελέτη αυτή εντάσσεται στο επιστημονικό πεδίο της αξιοποίησης των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) στην εκπαίδευση και στη διοίκηση της εκπαίδευσης. Σκοπός της είναι η διερεύνηση του βαθμού αυτο-αποτελεσματικότητας (self-efficacy) εκπαιδευτικών και στελεχών εκπαίδευσης σε σχέση με την αξιοποίηση των ΤΠΕ στο έργο τους. Επιμέρους στόχοι της είναι να καταδειχθούν οι απόψεις εκπαιδευτικών και στελεχών για την αποτελεσματικότητα στο έργο τους, να διερευνηθούν οι απόψεις τους για τα επιμορφωτικά προγράμματα, να καταγραφεί ο βαθμός αυτο-αποτελεσματικότητάς τους σε σχέση με την εκπαιδευτική αξιοποίηση των ΤΠΕ και να κατατεθούν οι προτάσεις τους προκειμένου να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στο έργο τους. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η επιστημονική συζήτηση για την έννοια της αυτο-αποτελεσματικότητας, καθώς και η σχετική βιβλιογραφική και ερευνητική ανασκόπηση. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην παρουσία των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, στη σχέση τους με την καλλιέργεια των γραμματισμών και στη συμβολή τους στη διοίκηση της εκπαίδευσης. Επίσης, παρουσιάζεται η επιμορφωτική πολιτική, κυρίως στο πεδίο της εκπαιδευτικής αξιοποίησης των ΤΠΕ. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται τα δεδομένα της έρευνας στην οποία συμμετείχαν 753 εκπαιδευτικοί και 243 στελέχη πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που παρακολούθησαν το επιμορφωτικό πρόγραμμα για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη. Ως μέθοδος συλλογής των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε η επισκόπηση, με ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο. Τα δεδομένα αναλύθηκαν τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Διαπιστώθηκε πως οι εκπαιδευτικοί και τα στελέχη πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που αξιοποιούν τις ΤΠΕ στο έργο τους εμφανίζουν αυτο-αποτελεσματικότητα μεγάλου βαθμού, αντιμετωπίζουν θετικά τα επιμορφωτικά προγράμματα, αξιοποιούν συχνά τις ΤΠΕ μετά την παρακολούθηση του προγράμματος για την αξιοποίηση και εφαρμογή τους στη διδακτική πράξη, νιώθουν σε μεγάλο βαθμό αποτελεσματικοί όταν χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες σε όλες τις παραμέτρους του έργου τους και επιθυμούν συνεχή επιμόρφωση. Επιπροσθέτως, διαπιστώθηκε πως αξιοποιούν τις ΤΠΕ περισσότερο ως ένα χρησιμότατο βοήθημα στο έργο τους, χωρίς να δίνεται η απαιτούμενη έμφαση σε ό,τι αφορά τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης.