Συσχετισμός των γονιδίων της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης, της απολιποπρωτεΐνης CIII και της πρωτεΐνης μεταφοράς εστέρων χοληστερόλης με τη μεταγευματική λιπαιμία

Abstract

Background: A substantial part of our life is spent in the postprandial state. Postprandial hypertriglyceridemia is associated with a higher risk of cardiovascular disease. Cholesteryl ester transfer protein (CETP), lipoprotein lipase (LPL) and apolipoprotein CIII (apo CIII) are significantly involved in triglyceride metabolism. Natural variants in these genes may affect postprandial triglyceride metabolism and may contribute to the interindividual variation on postrprandial lipemia. Aim: In this study we assessed the influence of the CETP (TaqIB, I405V), LPL (S447X) and apo CIII (C3175G) polymorphisms on the response to an oral fat tolerance test (OFTT) in healthy individuals. Methods: We selected and genotyped 242 healthy men and women who were subjected to an OFTT. The OFTT was defined as pathological when postprandial triglyceride concentration was higher than the 220 mg/dl at any time (2, 4, 6 or 8 h) after the fat load, as defined by the latest expert panel recommendations. Results: An abnormal response to the OFTT was observed in 54.1% (n=131) of participants, while the 45.9% (n=111) displayed a normal response. The B2B2 genotype carriers had higher high-density lipoprotein cholesterol (HDL-C) levels (p=0.023) and lower postprandial triglyceride response at 8 h (p=0.045) compared to B1B1 carriers which showed a higher postprandial triglyceride peak and a delayed return to basal values. It was not observed any other association concerning the polymorphisms I405V, S447X and C3175G. Conclusion: It seems that the TaqIB polymorphism of the cholesteryl ester transfer protein gene is associated with the distribution of triglyceride values after OFTT. Specifically, the B2 allele in homozygosity seems to promote a higher triglycerideclearance rate, protecting from an elongated and exaggerated postprandial response and a subsequent reduce of HDL-C levels.

Εισαγωγή: Η μεταγευματική λιπαιμία είναι μία κατάσταση στην οποία βρίσκεται φυσιολογικά κάθε άνθρωπος κατά το πλείστον της ημέρας. Η μεταγευματική υπερτριγλυκεριδαιμία θεωρείται ένας από τους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου. Η πρωτεΐνη μεταφοράς εστέρων χοληστερόλης (CETP), η λιποπρωτεϊνική λιπάση (LPL) και η απολιποπρωτεΐνη CIII (apo CIII) συμμετέχουν στο μεταβολισμό των τριγλυκεριδίων (ΤΓΛ) και είναι πιθανό να επηρεάζουν τη μεταγευματική λιπαιμία. Πολυμορφισμοί στα γονίδια αυτά ενδεχομένως να είναι υπεύθυνα για την διαφορά των μεταγευματικών επιπέδων των ΤΓΛ που παρατηρείται μεταξύ των ατόμων. Σκοπός: Στην παρούσα μελέτη διερευνήσαμε τη συμβολή των πολυμορφισμών των γονιδίων CETP (TaqIB, I405V), LPL (S447X), apo CIII (C3175G) στο μέγεθος της μεταγευματικής απάντησης ύστερα από καθορισμένο λιπαρό γεύμα. Μέθοδος: Μελετήθηκε ο γονότυπος 242 υγιών ανδρών και γυναικών στους οποίους χορηγήθηκε λιπαρό γεύμα και καταγράφτηκαν τα μεταγευματικά επίπεδα ΤΓΛ στις ώρες 2, 4, 6 και 8. Ως ανώτερη φυσιολογική τιμή των μεταγευματικών ΤΓΛ θεωρήθηκε το 220 mg/dl, που είναι σύμφωνη με την τιμή που έχει προταθεί επίσημα. Αποτελέσματα: Tο 54,1% (n=131) των ατόμων σημείωσε παθολογική μεταγευματική καμπύλη, ενώ φυσιολογικά μεταγευματικά επίπεδα παρατηρήθηκαν στο 45,9% (n=111). Στα άτομα με τον γονότυπο Β2Β2, η συγκέντρωση των ΤΓΛ μετά από 8 ώρες βρέθηκε σημαντικά χαμηλότερη (p=0,045) και τα επίπεδα της υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (HDL χοληστερόλης) βρέθηκαν σημαντικά αυξημένα (p=0.023), συγκριτικά με τα άτομα που έφεραν τον γονότυπο Β1Β1. Δεν βρέθηκε καμία άλλη συσχέτιση με τους πολυμορφισμούς (I405V, S447X και C3175G). Συμπεράσματα: Μελετώντας τη μεταγευματική λιπαιμία σε υγιή πληθυσμό, βρέθηκε ότι τα άτομα που φέρουν τον Β2Β2 γονότυπο παρουσιάζουν ταχύτερη κάθαρση των μεταγευματικών ΤΓΛ και υψηλότερα επίπεδα HDL χοληστερόλης συγκριτικά με τα άτομα που φέρουν τον γονότυπο Β1Β1. Συνεπώς, το Β2 αλληλόμορφο σε ομοζυγωτία δρα προστατευτικά κατά της μεταγευματικής υπετριγλυκεριδαιμίας και της επακόλουθης μείωσης της HDL χοληστερόλης.