Market structure and economic policy

Abstract

The subject of reforms and economic policy has been the last years the center of the scientific research useful for policy makers and governments all over the world. However, it became top priority after the recent economic crisis of 2008, especially for Europe. We know that in several OECD countries, and mainly continental Europe, market imperfections influence significantly the effects and the transmission mechanism of the attempted economic policy measures. Within the above framework, often theoretical studies do not emphasize the distributional issues derived from various policy measures. In fact, the general equilibrium effects of changes in economic policy have mostly been directed towards the social welfare in models with a representative agent. Possible extensions of the above literature has been the main motivation of this thesis. This thesis is about market structure imperfections and economic policy. It studies both structural and fiscal policy reforms in economies with imperfectly competitive product and labour markets in a dynamic (stochastic) general equilibrium models (D(S)GE). We use standard numerical methods in the recent literature to solve, calibrate and simulate the models below. The thesis is structured as follows. Chapter 1 presents a good overview of the main models in trade union literature and the vehicle is the rather standard DGE model that incorporates heterogeneous agents (entrepreneurs and workers) and imperfectly competitive product and labour markets. Concerning the structure of the labour market institutions it is known that wage and employment relations can be modeled in different ways and according to this we have the right to manage model (RTM) and the efficient bargaining (EB), see Lawson 2010, Booth 1995. Thus, we will first consider a world of Nash efficient bargaining solutions. There are two reasons for this. The efficient bargaining concept allows wages to be bargained off the labour demand curve, which implies that an increase in wages could be achieved without an immediate decrease in employment and second there are some empirical studies (Dobbelaere, 2004) arguing in favor of an efficient bargaining model as the appropriate explanation of wage bargaining. Then we move to the RTM in which only the wage is subject to negotiation while employment is left to be determined by firms unilaterally. There are reasons to justify a lower power of unions in bargaining over employment since only wage contracts are legally binding in most labour markets and thus convincing firms to remain on the contract curve for employment too, needs appropriate punishment strategies (Petrakis and Vlassis, 2000). Thus, it is likely that unions are less able to bargain over employment and we have also evidence that in Europe trade unions so far have been successful to maintain their strong position as wage setting institutions (Vogel, 2011). Since the case for structural reforms is particularly acute in Europe, it is important to have a model that captures this feature (Bokan and Hallett, 2006).Chapter 2 studies the implications of higher flexibility, or liberalization, in product and labour markets. We study both efficiency and distribution implications. The vehicle is a DGE model that incorporates heterogeneous agents (entrepreneurs and workers) and imperfectly competitive product and labour markets. The combination of market power in the product market with agents’ heterogeneity influences the political feasibility of structural reforms. The model is solved numerically employing parameter values and fiscal data from the Euro Area. Chapter 3 employs a DGE model that incorporates heterogeneous agents (entrepreneurs and workers) and imperfectly competitive product and labour markets, augmented with a relatively rich public sector, to examine the quantitative macroeconomic and welfare implications of fiscal reforms in Euro Area. It contributes to the literature on the effects of tax-spending policy reforms. In particular, it analyses the effects of: (i) changes in the composition of tax rates; and (ii) changes in public investment met by adjustment in one of the distorting tax rate. It is explored how these reforms affect the economy both in long run and along the transition path to a new post-reform steady state. A qualitative assessment of the welfare effects associated with the alternative policy reform is also provided. Chapter 4 builds on the work done by Maffezzoli (2001) and studies two models: (i) a Walrasian model with indivisible labour market and endogenous growth, generated by a simple learning-by-doing process, built on Hansen (1985) and Rogerson and Wright (1988) and (ii) following Daveri and Maffezzoli (2000), a non-Walrasian dynamic stochastic general equilibrium model with indivisible labour and endogenous growth, where unemployment is generated by monopolistic unions. The main question is if the model with the non-Walrasian features, exhibits a comparative advantage over the competitive one, in explaining the Greek business cycle. We calibrate the above models to reproduce several long run features of the Greek economy. We focus on the impulse response functions, the standard business cycle statistics, and the ability to reproduce the cyclical components of the main macroeconomic variables.

Οι μεταρρυθμίσεις και η άσκηση οικονομικής πολιτικής υπήρξαν τα τελευταία χρόνια στο κέντρο της επιστημονικής έρευνας, τα αποτελέσματα της οποίας είναι χρήσιμα για τους φορείς χάραξης πολιτικής και τις κυβερνήσεις σ’ όλο τον κόσμο. Επιπλέον, αποτελούν πρώτη προτεραιότητα μετά την πρόσφατη οικονομική κρίση του 2008, ειδικά για την Ευρώπη. Γνωρίζουμε ότι σε πολλές χώρες του ΟΟΣΑ, και κυρίως την ηπειρωτική Ευρώπη, ατέλειες των αγορών επηρεάζουν σημαντικά τα αποτελέσματα και τον μηχανισμό μετάβασης των εφαρμοζόμενων μέτρων οικονομικής πολιτικής. Στο ανωτέρω πλαίσιο, συχνά θεωρητικές μελέτες δεν τονίζουν τα διανεμητικά ζητήματα που προκύπτουν από τα διάφορα μέτρα πολιτικής. Πιθανές επεκτάσεις της παραπάνω βιβλιογραφίας υπήρξαν το βασικό κίνητρο αυτής της διατριβής. Πιο συγκεκριμένα, η διατριβή μελετά τις ατέλειες των αγορών και την οικονομική πολιτική. Αναλύει τόσο τις διαρθρωτικές όσο και τις δημοσιονομικές πολιτικές σε οικονομίες με ατελώς ανταγωνιστικές αγορές προϊόντων και εργασίας, στο πλαίσιο δυναμικών (στοχαστικών) υποδειγμάτων γενικής ισορροπίας. Χρησιμοποιούμε πρότυπες αριθμητικές μεθόδους από την πρόσφατη βιβλιογραφία για να λύσουμε, να διαμετρήσουμε (calibrate) και να προσομοιώσουμε τα υποδείγματα αυτά. Η μελέτη διαρθρώνεται ως εξής. Στο Κεφάλαιο 1 παρουσιάζεται μια επισκόπηση των κύριων υποδειγμάτων της βιβλιογραφίας για τις εργατικές ενώσεις. Το υπόδειγμα που χρησιμοποιείται για την ανάλυση είναι ένα υπόδειγμα γενικής ισορροπίας με ετερογενείς οικονομικές μονάδες (επιχειρηματίες και εργαζόμενοι) και ατελώς ανταγωνιστικές αγορές προϊόντων και εργασίας.Κεφάλαιο 2 μελετά τις επιπτώσεις της απελευθέρωσης των αγορών προϊόντων και εργασίας. Μελετάμε τόσο τις επιπτώσεις σε όρους αποτελεσματικότητας όσο και διανομής. Ο συνδυασμός της μονοπωλιακής δύναμης στην αγορά του προϊόντος με την ετερογένεια των οικονομικών μονάδων επηρεάζει την πολιτική σκοπιμότητα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το μοντέλο επιλύεται αριθμητικά, δίνοντας τιμές τις παραμέτρους και τις δημοσιονομικές μεταβλητές που χαρακτηρίζουν τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Κεφάλαιο 3 εξετάζει τις ποσοτικές μακροοικονομικές συνέπειες των φορολογικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη, με τη βοήθεια ενός δυναμικού υποδείγματος γενικής ισορροπίας με ετερογενείς οικονομικές μονάδες και ατελώς ανταγωνιστικές αγορές προϊόντων και εργασίας, εμπλουτισμένο με ένα σχετικά πλούσιο δημόσιο τομέα. Συμβάλλει στη βιβλιογραφία σχετικά με τις επιπτώσεις των μεταρρυθμίσεων της δημοσιονομικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, αναλύει τις επιπτώσεις: (i) των αλλαγών στη σύνθεση των φορολογικών συντελεστών και (ii) των αλλαγών στις δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες αντισταθμίζονται με τη μεταβολή σε έναν από τους στρεβλωτικούς φορολογικούς συντελεστές. Μελετάται πώς οι μεταρρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν την οικονομία τόσο σε μακροπρόθεσμη βάση όσο και κατά τη μετάβαση στη νέα σταθερή κατάσταση μετά τη μεταρρύθμιση. Παρέχεται, επίσης, μια ποιοτική αξιολόγηση των επιπτώσεων στην κοινωνική ευημερία που συνεπάγονται οι παραπάνω πολιτικές. Κεφάλαιο 4 βασίζεται στην έρευνα που έγινε από τον Maffezzoli (2001) και μελετά δύο υποδείγματα: (i) ένα βαλρασιανό υπόδειγμα με μη διαχωρίσιμη αγορά εργασία και ενδογενής ανάπτυξης, μέσω μιας απλής διαδικασίας μάθησης μέσα από την πράξη, και (ii) ένα μη βαρλασιανό δυναμικό στοχαστικό υπόδειγμα γενικής ισορροπίας με αδιαίρετη εργασία και ενδογενής ανάπτυξη, όπου η ανεργία δημιουργείται από την ύπαρξη μονοπωλιακών ενώσεων. Το βασικό ερώτημα είναι αν το μοντέλο με τα μη-βαρλασιανά χαρακτηριστικά, παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με το ανταγωνιστικό, στην εξήγηση των οικονομικών κύκλων της ελληνικής οικονομίας.