Essays on financial fragility, instability and the macroeconomy

Abstract

The aim of this thesis is to shed some new theoretical and empirical light on the issues of financial fragility and instability of the macroeconomic systems. The thesis consists of four independent essays. The first essay develops a macrodynamic model in which firms’ and banks’ desired margins of safety play a central role in macroeconomic performance. Mathematical analysis and numerical simulations illustrate that the endogeneity of the desired margins of safety during the investment cycles is conducive to instability. Moreover, it is indicated that fiscal policy can reduce the destabilising forces in the macroeconomic system. The second essay explores, via a stock-flow consistent model, the macroeconomic channels through which securitisation and wage stagnation can jointly affect financial fragility. The results from simulation experiments provide support to the view that the combination of risky financial practices and higher inequality can substantially increase the likelihood of financial instability in the macro system. The third essay proposes a new bank liquidity ratio that explicitly considers the time-varying nature of liquidity by assigning weights on banks’ balance sheet items that depend on financial risks and perceptions. This ratio is estimated and assessed for the EMU-12 countries. Furthermore, the essay investigates the link between macroeconomic fragility and bank liquidity for the EMU. The empirical results suggest that banks in the EMU do not self-impose higher liquidity requirements when macroeconomic fragility increases. The fourth essay puts forward a liquidity index that extends Minsky’s well-known financial taxonomy of economic units to the government sector. The index is estimated for Greece over the period 2001-2009. The data analysis supports the view that the financial fragility of the Greek government sector increased significantly before the sovereign debt crisis.

Ο στόχος της διατριβής αυτής είναι η διερεύνηση θεωρητικών και εμπειρικών θεμάτων που αφορούν τη χρηματοπιστωτική ευθραυστότητα και την αστάθεια των σύγχρονων μακροοικονομικών συστημάτων. Η διατριβή αποτελείται από τέσσερα ανεξάρτητα δοκίμια. Στο πρώτο δοκίμιο αναπτύσσεται ένα θεωρητικό δυναμικό μακροοικονομικό υπόδειγμα το οποίο επικεντρώνεται στους μηχανισμούς μέσω των οποίων τα επιθυμητά περιθώρια ασφάλειας των επιχειρήσεων και των τραπεζών δύνανται να επηρεάσουν τη μακροοικονομική επίδοση. Με τη χρήση τεχνικών δυναμικής μαθηματικής ανάλυσης καθώς και προσομοιώσεων αναδεικνύεται ότι η ενδογενής μεταβολή των επιθυμητών περιθωρίων ασφάλειας κατά τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου συμβάλλει στη μακροοικονομική αστάθεια. Επιπλέον, επισημαίνεται ο ρόλος της δημοσιονομικής πολιτικής στη σταθεροποίηση του μακροοικονομικού συστήματος. Στο δεύτερο δοκίμιο αναλύονται με τη βοήθεια ενός μακροοικονομικού υποδείγματος αποθεμάτων-ροών (stock-flow consistent model) οι μηχανισμοί μέσω των οποίων η τιτλοποίηση (securitisation) στεγαστικών δανείων και η στασιμότητα των μισθών είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε αύξηση της χρηματοπιστωτικής ευθραυστότητας. Τα αποτελέσματα των ασκήσεων προσομοίωσης φανερώνουν ότι η υψηλότερη ανισότητα σε συνδυασμό με την υιοθέτηση χρηματοπιστωτικών πρακτικών υψηλού ρίσκου μπορεί να έχει δυσμενείς επιδράσεις στο μακροοικονομικό σύστημα. Στο τρίτο δοκίμιο προτείνεται ένας νέος δείκτης για τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος ο οποίος λαμβάνει υπόψη τη διαχρονικά μεταβαλλόμενη ρευστότητα των στοιχείων του ισολογισμού των τραπεζών. Ο συγκεκριμένος δείκτης υπολογίζεται για 12 χώρες της ΟΝΕ. Επιπλέον, στο εν λόγω δοκίμιο διερευνάται για τις χώρες της ΟΝΕ η σχέση ανάμεσα στη μακροοικονομική ευθραυστότητα και στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. Τα εμπειρικά ευρήματα δείχνουν ότι σε γενικές γραμμές τα τραπεζικά συστήματα των υπό εξέταση χωρών της ΟΝΕ δεν βελτιώνουν τη ρευστότητά τους όταν η μακροοικονομική ευθραυστότητα αυξάνεται. Στο τέταρτο δοκίμιο κατασκευάζεται ένας δείκτης ρευστότητας για το δημόσιο τομέα της οικονομίας ο οποίος βασίζεται στην ταξίνομηση της χρηματοπιστωτικής κατάστασης των οικονομικών μονάδων που έχει προταθεί από τον Minsky. Ο δείκτης υπολογίζεται για την Ελλάδα την περίοδο 2001-2009. Η ανάλυση των στοιχείων αναδεικνύει την αυξημένη χρηματοπιστωτική ευθραυστότητα του δημόσιου τομέα της Ελλάδας το εν λόγω διάστημα.