Διερεύνηση επιπτώσεων από την εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής και της βιομηχανίας στη δημόσια υγεία

Abstract

Issues of economic development, environment, employment and social constitution emerge as fundamental regulators of health in the 21st century. In the current example, emphasis was placed on the role of agricultural production and industrial development, hence the pillars of materialistic economy upon which the tertiary sector also develops. The association between these factors and population health indicators was documented through a series of studies focusing on environmental monitoring, epidemiological investigation and demographic analysis in the Region of Eastern Macedonia and Thrace.The study of environment and anthropogeography from the perspective of Public Health allowed the extraction of useful conclusions concerning the future of this region. The aging of the rural population, deindustrialization and urbanization were some of the most important findings of this study. These factors operated directly as risk factors and indirectly as regulators of social and environmental aspects of health (e.g. living environment, occupation etc). This research approach employed statistical and computational models (e.g. use of geographic information systems, risk analyses, survival studies etc) and extensive recording of data. An important initiative in this direction was the organization of information into electronic files (registries). This allowed the analysis of large time-series (decadal trends) and digital imaging at the geographic scale.The sum of the conclusions of these studies highlighted the need for continuous health monitoring of social and ecological pressures, modernization of methods of risk assessment and the development of networks to promote interdisciplinary action and cooperation between related entities (Municipalities, Universities, Civil Society).The strategic orientations on behalf of the state should aim at upgrading the living standards in the region. In this direction, programs of Health Promotion and Education, and of Disease Control and Prevention should be envisaged, especially at the primary and secondary level. Typical examples include monitoring of the quality of drinking water and food, the surveillance of infectious diseases, the prevention of labour accidents etc. Particular attention should be given to groups or minorities that are marginalized and to the economically disadvantaged.

Τα ζητήματα της οικονομικής ανάπτυξης, του περιβάλλοντος, της απασχόλησης και της κοινωνικής συγκρότησης ανάγονται σε βασικούς ρυθμιστές της υγείας κατά τον 21ο αιώνα. Στο τρέχον παράδειγμα δόθηκε έμφαση στο ρόλο της γεωργικής παραγωγής και της βιομηχανικής ανάπτυξης, δηλαδή στους βασικούς πυλώνες της υλιστικής οικονομίας πάνω στους οποίους αναπτύσσεται και ο τριτογενής τομέας. Η συσχέτιση των εν λόγω παραγόντων με τους δείκτες υγείας του πληθυσμού τεκμηριώθηκε μέσα από μελέτες περιβαλλοντικής παρακολούθησης, επιδημιολογικής διερεύνησης και δημογραφικής ανάλυσης στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΑΜΘ). Η μελέτη της ανθρωπογεωγραφίας και του περιβάλλοντος, από τη σκοπιά της Δημόσιας Υγείας, επέτρεψε την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για το μέλλον της ευρύτερης περιοχής. Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού, η αποβιομηχάνιση και η αστικοποίηση υπήρξαν ορισμένα από τα κυριότερα ευρήματα της εν λόγω μελέτης. Οι διαστάσεις των παραπάνω φαινομένων λειτούργησαν άλλοτε ως παράγοντες κινδύνου και άλλοτε ως ρυθμιστές των κοινωνικών και οικολογικών παραμέτρων της υγείας (π.χ. περιβάλλον διαβίωσης, απασχόλησης κτλ). Η παρούσα ερευνητική προσέγγιση περιελάμβανε στατιστικά και υπολογιστικά μοντέλα (π.χ. χρήση γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών, αναλύσεις επικινδυνότητας, μελέτες επιβίωσης κτλ) και εκτεταμένες καταγραφές δεδομένων. Σημαντική πρωτοβουλία στην κατεύθυνση αυτή υπήρξε η οργάνωση τις πληροφορίας σε ηλεκτρονικά αρχεία (registries). Το γεγονός αυτό επέτρεψε την ανάλυση μεγάλων χρονοσειρών (σε βάθος δεκαετίας) καθώς και την ψηφιακή απεικόνιση των ευρημάτων σε γεωγραφική κλίμακα αναφοράς. Το σύνολο των πορισμάτων των παραπάνω μελετών υπογράμμισε την ανάγκη της διαρκούς υγειονομικής επιτήρησης των κοινωνικών και οικολογικών πιέσεων, του εκσυγχρονισμού των μεθόδων εκτίμησης των κινδύνων και της ανάπτυξης δικτύων για την προαγωγή της διεπιστημονικότητας και της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων (Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Πανεπιστημίου, Κοινωνίας των Πολιτών).Οι στρατηγικοί προσανατολισμοί από πλευράς πολιτείας θα πρέπει να στοχεύσουν στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της Περιφέρειας ΑΜΘ. Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να λειτουργήσουν Προγράμματα Αγωγής και Προαγωγής της Υγείας, καθώς και Πρωτογενούς και Δευτερογενούς Πρόληψης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αφορούν στον έλεγχο της ποιότητας του πόσιμου νερού και των τροφίμων, στην επιτήρηση των λοιμωδών νοσημάτων, στην πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων κ.α. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί σε ομάδες που μειοψηφούν ή βρίσκονται στο περιθώριο, καθώς και στους οικονομικά ασθενέστερους.