Η διαδικασία λήψης αποφάσεων: η ανάμειξη των δύο υπερδυνάμεων στις κρίσεις του Περσικού Κόλπου (1980-1988, 1990-1991, 2003)

Abstract

The modern changing international system, the perpetual changes that evolve at individual, national, transnational and global level, the actions-reactions and policy directions of the main players in the international system, they cannot leave unaffected the scholars and scientific researchers in the International relations. Issues such as ensuring peace, the conduct of the war , arms control, maintaining power , service and safeguarding national interests, the hegemonic tendency of powerful players in the international system, the decision- making in foreign policy, outbreaks of conflict intertwined and are the focus of action and analysis , especially in the sector of international relations. The contribution of other disciplines such as history, philosophy, psychology, economics, geopolitical and legal sciences is very important. One issue that receives international relations study and analysis and has occupied the academic community for decades is the conflict status between states in the Middle East and particularly in the Persian Gulf region, bringing together the case studies I have chosen. The significance of my research focus on the lack of major scientific studies to crises in the Persian Gulf, from the perspective of comparative analysis. Existing academic studies remain at the simple description of events and crises in the Middle East, without a special analysis to Gulf Wars, of international relations standpoint.The aim of the research is to proof or not the coexistence among theories of structural and offensive Realism (Kenneth Waltz, John Mearsheimer), (macro - level analysis) and misperception’s theory of decision-making of Robert Jervis, (micro - level analysis), in the field of the causes of conflict between states, based on the realistic approach of Stephen Van Evera (4th Type Realism) . The assumptions of my research are based on realistic approach of Stephen Van Evera. The verification of the assumptions proves the existence or not of the above link among the theories. The methodology based on empirical control, which through the process of recording, description and observation of the events that take place, chronologically at three selected case studies, contribute significantly to enhancing the explanatory power of theories of political realism.The anarchic structure of the international system and the search of power as a great goal of states in order to ensure their survival, but also as a vehicle to promote their national interests are the two main conditions presupposed my research. The structure of the international system is not static but is effectively constant changes.The comparative analysis which carried out in the three Gulf War proved that there is an important connection of theories of political realism (Defensive and Offensive Realism) with misperception’s decision – making theory, contributing dynamically in interpretation of the causes of war between states. Major misperceptions coexisted in members of American national Security Council since period of Ronald Reagan until the era of George W. Bush, in the understanding of social - economic - political system of the countries of the Muslim and Arab world.

Το σύγχρονο μεταβαλλόμενο διεθνές σύστημα, οι αέναες αλλαγές που εξελίσσονται σε ατομικό, κρατικό, διακρατικό και παγκόσμιο επίπεδο, οι δράσεις-αντιδράσεις και οι πολιτικές κατευθύνσεις των κυριότερων παικτών του διεθνούς συστήματος, δεν μπορούν να αφήσουν ανεπηρέαστους τους μελετητές και επιστημονικούς ερευνητές του κλάδου των Διεθνών Σχέσεων. Ζητήματα, όπως η διασφάλιση της ειρήνης, η διεξαγωγή του πολέμου, ο έλεγχος των εξοπλισμών, η διατήρηση της ισχύος, η εξυπηρέτηση και διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων, η ηγεμονική τάση ισχυρών παικτών του διεθνούς συστήματος, η διαδικασία λήψης αποφάσεων εξωτερικής πολιτικής, οι εστίες συγκρούσεων διαπλέκονται και αποτελούν το επίκεντρο δράσης και ανάλυσης, κυρίως του κλάδου των Διεθνών Σχέσεων, χωρίς όμως να αποκλείεται και η συνεισφορά άλλων επιστημών όπως της ιστορίας, της φιλοσοφίας, της ψυχολογίας, της οικονομίας, της γεωπολιτικής και της νομικής. Ένα ζήτημα που τυγχάνει διεθνολογικής μελέτης και ανάλυσης και έχει απασχολήσει την κοινότητα ακαδημαϊκών εδώ και πολλές δεκαετίες, αποτελεί και η συγκρουσιακή σχέση των κρατών στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και ιδιαίτερα του Περσικού Κόλπου, στην οποία συγκεντρώνονται οι περιπτωσιολογικές μελέτες που έχω επιλέξει. Η σπουδαιότητα της έρευνάς μου έγκειται στην έλλειψη σημαντικών επιστημονικών μελετών στις Κρίσεις του Περσικού Κόλπου, από τη σκοπιά της συγκριτικής ανάλυσης. Οι υπάρχουσες ακαδημαϊκές μελέτες παραμένουν στην απλή αναφορά των γεγονότων και κρίσεων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, χωρίς να γίνεται ιδιαίτερη ανάλυση στις Κρίσεις του Περσικού Κόλπου από διεθνολογικής πλευράς.Στόχος της έρευνάς είναι η απόδειξή ή όχι της συνύπαρξης των θεωριών του Δομικού και Επιθετικού Ρεαλισμού (Kenneth Waltz, John Mearsheimer), (μακρο-επίπεδο ανάλυσης), με τη θεωρία λήψης αποφάσεων περί παρανόησης του Robert Jervis, (μίκρο - επίπεδο ανάλυσης), στο πεδίο ανάλυσης των αιτιών σύγκρουσης μεταξύ των κρατών, με βάση τη ρεαλιστική προσέγγιση του Stephen Van Evera(4ος Τύπος Ρεαλισμού). Οι υποθέσεις εργασίας της διδακτορικής έρευνας πηγάζουν από τη ρεαλιστική προσέγγιση του Stephen Van Evera. Ο έλεγχος των υποθέσεων εργασίας αποδεικνύει την ύπαρξη ή όχι της παραπάνω σύνδεσης θεωριών. Η μεθοδολογία η οποία ακολουθείται είναι ο εμπειρικός έλεγχος, ο οποίος μέσα από την καταγραφή, περιγραφή και παρατήρηση των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα, κατά χρονολογική σειρά στις τρεις επιλεγόμενες περιπτωσιολογικές μελέτες, συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της ερμηνευτικής δύναμης των θεωριών του Πολιτικού Ρεαλισμού. Η άναρχη δομή του διεθνούς συστήματος και η αναζήτηση της ισχύος των κρατών για τη διασφάλιση της επιβίωσής τους, αλλά και ως μέσω για την προώθηση των εθνικών τους συμφερόντων αποτελούν τις δύο βασικές προϋποτιθέμενες συνθήκες της έρευνας μου. Η δομή του διεθνούς συστήματος δεν είναι στατική αλλά ουσιαστικά υφίσταται συνεχείς αλλαγές. Η συγκριτική ανάλυση που πραγματοποιείται και στους Τρεις Πολέμους του Κόλπου απέδειξε ότι υπάρχει σύνδεση των θεωριών του Πολιτικού Ρεαλισμού (Δομικού και Επιθετικού Ρεαλισμού) με τη θεωρία περί παρανόησης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των κυβερνώντων, συμβάλλοντας δυναμικά στην ερμηνεία των αιτιών πολέμου μεταξύ των κρατών. Ο 4ος Τύπος Ρεαλισμού του Stephen Van Evera επαληθεύεται πλήρως και στους Τρεις Πολέμους του Κόλπου. Σημαντικές παρανοήσεις συνυπήρχαν στο αμερικανικό επιτελείο λήψης αποφάσεων από την εποχή διακυβέρνησης του Ronald Reagan μέχρι και την εποχή του George W. Bush, όσον αφορά την κατανόηση και ερμηνεία του κοινωνικού – οικονομικού – πολιτικού συστήματος των χωρών του μουσουλμανικού και αραβικού κόσμου.