Πολεοδομική οργάνωση και κοινωνική ταυτότητα οικισμών οργανωμένης δόμησης: η περίπτωση του ολυμπιακού χωριού: μετάβαση από την ολυμπιακή στην μετά ολυμπιακή χρήση

Abstract

This study seeks to analyse the production process, the urban typology, the implementation and the functioning of settlements which were constructed or approved for construction through the system of organized urban development.The evaluation of the institution of private urbanization was examined by analysing the outcomes of a census of the settlements which have been produced by private initiative. For the evaluation of the settlements which have been produced by the public sector, was examined the development and typology of social housing complexes by analysing the outcomes of a census of the settlements and the characteristics of the main institution of their production, the Workers Housing Organization. Also, were examined representative settlements according to their production model, in order to illustrate the results of the organized urban development implementation.The Olympic Village settlement was selected as the case study area, because is characterized as the major urban - residential work of Greece due to its large scale, which had to cover the specifications and requirements of two different uses: the Olympic and the post Olympic use. In order to outline the elements that connect or disconnect the Olympic Village from the international experience was examined the historical development of the Olympic Villages. In addition to the analysis of the Olympic Village urban form, was analysed the socio economic characteristics of the population in order to determine the social identity of the post-Olympic Village and the resident’s needs in infrastructure and services. Furthermore, was examined the post occupancy evaluation of the settlement and the residential satisfaction degree of the inhabitantsThe composition of the results led to the main goal of this study which is the identification of the parameters - variables that contribute or cause problems in the successful functioning of settlements which are created through the system of organized urban development, and to transfer the experience of the Olympic Village project to the planning of new settlements implemented either through the mechanism of private urbanization or through the public sector.

Η παρούσα διατριβή πραγματεύεται την μελέτη και ανάλυση των διαδικασιών παραγωγής, της πολεοδομικής τυπολογίας, της υλοποίησης και του τρόπου λειτουργίας των οικιστικών χώρων ιδιωτικής και δημόσιας πολεοδόμησης, που παράγονται ή δύναται να παραχθούν μέσω του συστήματος της οργανωμένης δόμησης. Για την αξιολόγηση του θεσμού της ιδιωτικής πολεοδόμησης, πραγματοποιήθηκε αποτύπωση των διαδικασιών παραγωγής και απογραφή των οικισμών ανάλογα με το θεσμικό πλαίσιο υλοποίησή τους. Αντίστοιχα, για την αξιολόγηση των οικισμών που παράχθηκαν μέσω της δημόσιας παρέμβασης, διερευνήθηκε η εξέλιξη και η τυπολογία των συγκροτημάτων κοινωνικής κατοικίας μέσω της απογραφή των οικισμών και της ανάλυσης του κύριου φορέα παραγωγής τους, τον Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας. Παράλληλα, επιχειρήθηκε να αποτυπωθούν τα αποτελέσματα της εφαρμογής της οργανωμένης δόμησης στο χώρο, μέσω της ανάλυσης αντιπροσωπευτικών οικισμών ανάλογα με το μοντέλο παραγωγής.Ο οικισμός του Ολυμπιακού Χωριού επιλέχθηκε ως το κύριο θέμα έρευνας πεδίου, διότι αποτελεί το μεγαλύτερο έργο οικισμού οργανωμένης δόμησης στην πολεοδομική ιστορία της χώρας το οποίο κλήθηκε να καλύψει απαιτήσεις δύο φάσεων, της Ολυμπιακής και της Μετά-Ολυμπιακής. Προκειμένου να σκιαγραφηθούν τα στοιχεία που το συνδέουν ή το αποσυνδέουν από τη διεθνή εμπειρία, εξετάστηκε η ιστορική εξέλιξη των Ολυμπιακών Χωριών. Εκτός της ανάλυσης της πολεοδομική σύνθεσης του Ολυμπιακού Χωριού, διερευνήθηκαν τα κοινωνικό οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού του μετά ολυμπιακού οικισμού, ώστε να προσδιοριστεί η κοινωνική ταυτότητα του και οι ανάγκες σε θέματα υποδομών και υπηρεσιών. Ακόμη, εξετάστηκε η επάρκεια του οικισμού στην κάλυψη των αναγκών των κατοίκων και ο βαθμός οικιστικής ικανοποίησης μετά την εγκατάστασή. Η σύνθεση των συμπερασμάτων των ερευνών οδήγησαν στον κύριο στόχο της διατριβής που είναι ο προσδιορισμός των παραμέτρων – μεταβλητών που συμβάλουν ή δημιουργούν προβλήματα στην επιτυχή λειτουργία των οικισμών οργανωμένης δόμησης και η μεταφορά της εμπειρίας του Ολυμπιακού Χωριού στο σχεδιασμό νέων οικιστικών συγκροτημάτων που υλοποιούνται είτε μέσω του προτύπου της ιδιωτικής πολεοδόμησης είτε μέσω της δημόσιας παρέμβασης.