Οικολογία επιβλαβών μικροφυκών και επίδραση στο θαλάσσιο βενθικό οικοσύστημα

Abstract

Harmful algae attract interest due to the increase of duration and intenseness of Harmful Algal Blooms (HABs), with serious impacts on coastal ecosystems, public health and economy. Many harmful algae are toxic microalgae that are consumed by pelagic and benthic organisms. The subject of this Doctoral Thesis was the study of ecology and toxicity of the dinoflagellates Dinophysis acuminata and Prorocentrum lima and the diatom Pseudo-nitzschia multiseries, as well as the transfer of their toxins to the bivalves Callista chione and Ruditapes decussatus. The studied microalgae species cause HABs in many coastal areas, including South Europe, e.g. Greece and Spain, while the studied bivalve species present wide distribution in these two counties and commercial interest. The aims of the Thesis were the study of: a) the natural populations and HABs of D. acuminata in relation to the availability of organic matter and other biotic/abiotic parameters in the Gulf of Thermaikos, b) the impact of nitrogen or phosphorus deficiency conditions on the growth and toxicity of P. lima, and c) the accumulation and impact of D. acuminata, P. lima και P. multiseries toxins on the bivalves C. chione from Thermaikos Gulf and R. decussatus from Ría de Vigo, Spain.

Τα επιβλαβή φύκη παρουσιάζουν ενδιαφέρον καθώς η ένταση και η διάρκεια των εξάρσεών τους αυξάνονται με σοβαρές επιπτώσεις στα παράκτια οικοσυστήματα, τη δημόσια υγεία και οικονομία. Πολλά επιβλαβή φύκη είναι τοξικά μικροφύκη και καταναλώνονται από πελαγικούς και βενθικούς οργανισμούς. Αντικείμενο της Διδακτορικής Διατριβής αποτέλεσε η μελέτη της οικολογίας και τοξικότητας των δινομαστιγωτών Dinophysis acuminata και Prorocentrum lima και του διατόμου Pseudo-nitzschia multiseries, καθώς και η μεταφορά των τοξινών τους στα δίθυρα μαλάκια Callista chione και Ruditapes decussatus. Αυτά τα είδη μικροφυκών προκαλούν επιβλαβείς εξάρσεις σε πολλές παράκτιες περιοχές συμπεριλαμβανομένης της Ν Ευρώπης, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, τα δε είδη διθύρων παρουσιάζουν εκεί ευρεία εξάπλωση και εμπορικό ενδιαφέρον. Στόχοι της Διατριβής ήταν: α) η μελέτη των φυσικών πληθυσμών και των εξάρσεων του είδους D. acuminata σε σχέση με τη διαθεσιμότητα της οργανικής ύλης και άλλων βιοτικών/αβιοτικών παραμέτρων στον Θερμαϊκό Κόλπο, β) η μελέτη της επίδρασης των συνθηκών έλλειψης αζώτου/φωσφόρου στην αύξηση του είδους P. lima και την παραγωγή τοξίνης στα κύτταρά του, γ) η μελέτη της συσσώρευσης και της επίδρασης των τοξινών που παράγουν τα μικροφύκη D. acuminata, P. lima, P. multiseries στα δίθυρα C. chione από τον Θερμαϊκό και R. decussatus από τον Κόλπο του Vigo της Ισπανίας.