Προοπτική μελέτη της επίδρασης της υπότασης κατά τη διάρκεια της αναισθησίας στη μετεγχειρητική έκβαση των ασθενών

Abstract

Purpose: Although the relationship between preoperative risk factors and outcomes has been extensively studied, the effect of intraoperative hemodynamic changes in patient’s postoperative course has been less well defined. Methods: We designed a prospective observational study with a view to assess the impact of several variables and especially hypotension on postoperative outcome. Patients considered eligible for the study were all >18yrs old, mentally stable patients scheduled for major abdominal surgery with an expected duration of more than two hours. Total Hypotension Time (THT) along with other variables that possibly influence the outcome was analyzed by using multivariate logistic regression analysis in 100 consecutive patients. Results: Total hypotension time was isolated as a factor significantly associated with morbidity, odds ratio 5.1 (1.95-13.35), and significantly prolonged hospital stay odds ratio 4.56 (1.85-10.96). The patients who had prolonged THT presented more complications (50 vs 30) compared with the others, especially from the cardiovascular, pulmonary and gastrointestinal system. In a significant number, these complications led to delayed hospital discharge (36 to the patients with THT vs 17 to the others). Finally, duration of surgery was associated with postoperative complications, odds ratio 3.1 (1.2-8.0). Conclusion: Persistent hypotension during elective major abdominal surgery is a significant risk factor for postoperative complications and may prolong hospitalization and affect outcomes. Anesthetic management aiming at the avoidance of hypotension during major abdominal surgery, as much as possible, may positively affect outcomes.

Η γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς τη χρονική στιγμή που προσέρχεται στο Νοσοκομείο και διάφοροι άλλοι περιεγχειρητικοί παράγοντες (πχ: είδος και βαρύτητα επέμβασης) θεωρείται ότι σχετίζονται με την πρόγνωση της περιεγχειρητικής νοσηρότητας και θνητότητας Σκοπό της μελέτης αποτελεί η διακρίβωση του ρόλου της διεγχειρητικής υπότασης επί ορισμένων χαρακτηριστικών έκβασης, όπως ο χρόνος νοσηλείας, και ο αριθμός και η βαρύτητα των επιπλοκών.

ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Μελετήσαμε προοπτικά πληθυσμό ασθενών που υποβλήθηκαν σε τακτικές, άνω των δύο ωρών, μέσης και μεγάλης χρονικής διάρκειας επεμβάσεις υπό συνδυασμένη (γενική και επισκληρίδιο) αναισθησία. Η περίοδος παρατήρησης περιορίστηκε έως την έξοδο του ασθενούς από το Νοσοκομείο. Ο ορισμός της υπότασης ήταν: ή MAP<60mmHg ή MAP<70mmHg και συγχρόνως μέση πίεση κάτω του 30% της βασικής τιμής Ως επιπλοκή ορίστηκε οποιοδήποτε μετεγχειρητικό σύμπτωμα που δεν εμφανιζόταν στην κανονική ζωή του ασθενούς ή/ και παράλληλα δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί παρά μόνο τη χρήση άμεσης ιατρικής βοήθειας. Ο χρόνος νοσηλείας ορίσθηκε ως φυσιολογικός (ως 9 ημέρες) ή παρατεταμένος (πάνω από 9 ημέρες), ενώ οι ασθενείς χωρίσθηκαν ανάλογα με το αν εμφάνιζαν επιπλοκές ή όχι. Οι ασθενείς χωρίσθηκαν επίσης ανάλογα με την ηλικία, σε άνω και κάτω των 65 ετών και με βάση το Charlson Score (λιγότερο ή περισσότερο του 2). Τέλος, οι ασθενείς χωρίσθηκαν σε 2 ομάδες ανάλογα με το χρόνο διάρκειας του χειρουργείου, 120-180 λεπτά η πρώτη ομάδα, ενώ η δεύτερη με χρόνο διάρκειας πάνω από 180 λεπτά. Η στατιστική ανάλυση έγινε επί 100 ασθενών χρησιμοποιώντας το Pearson chi-square test ή το Fisher’s exact test για άμεσους συσχετισμούς ποιοτικών στοιχείων και τη multivariate logistic regression (binary) για την σύγκριση όλων μαζί των ποιοτικών παραμέτρων. Σε περίπτωση εξέτασης μόνο μιας ποσοτικής μεταβλητής με μια άλλη χρησιμοποιήθηκε η univariate logistic regression ενώ ως επίπεδο σημαντικότητας θεωρήθηκε το P<5%.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Οι επιπλοκές που παρατηρήθηκαν ήταν από το έντερο, όπως η απόσχιση του τραύματος, ειλεός, και επιπλοκές πνευμόνων, καρδιάς και θάνατος. Αποδείχτηκε ότι ασθενείς οι οποίοι διεγχειρητικά παραμένουν σε υπόταση για χρονικό διάστημα πέραν του συνήθους, έχουν στατιστικά σημαντικά αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν αυξημένο χρόνο νοσηλείας και αυξημένη μετεγχειρητική νοσηρότητα και θνητότητα. Οι άλλες παράμετροι που μελετήθηκαν (ηλικία, διάρκεια επέμβασης, προεγχειρητική κατάσταση ασθενούς) δεν έδειξαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με το χρόνο νοσηλείας και τις επιπλοκές. Παίρνοντας υπόψη τα παραπάνω, θεωρούμε ότι η υπόταση και η υποάρδευση που ακολουθεί προκαλεί βλάβες σε σημεία μακρινά σε σχέση με το σημείο τραύματος που έχει γίνει από το χειρουργείο και ιδιαίτερα βλάπτει ευαίσθητα όργανα όπως η καρδιά και το έντερο. Συμπερασματικά, η διεγχειρητική υπόταση είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τις μετεγχειρητικές επιπλοκές. Οι αναισθητικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στην αποφυγή ή στην κατά το πρωϊμότερο διόρθωση υπότασης μπορούν να ευνοήσουν την έκβαση των ασθενών.