Κοινωνικές παράμετροι της γνωστικής προόδου: κοινωνική σήμανση (marquage social) της διατήρησης της ανισότητας του μήκους

Abstract

The present study’s scope are the social and cognitive processes that can lead to cognitive progress during the solution of a problem of length inequality conservation according to the theory of Marquage Social, when the relative social rule stems from symbolic relational dynamics, gender representation in particular. There were collected, equally from boys and girls, in the preexperimental phase, 220 children’s drawings with a free subject, 125 drawings of a man and a woman on the same paper, and 465 drawings of a man and a woman, a boy and girl, a woman and a girl, and a man and a boy. These drawings were analysed, among other variables as to the preferred colors and the height relationship of the figures, which emerged as basic dimensions of gender differentiation in child drawing. Then in the experimental phase 241 individual interviews on the problem of length inequality conservation followed, where the problem was corresponded with the gender height stereotype, by means of a social scenario, 137 individual interviews where the experimental material was marked with color, and 34 individual interviews where the social scenario of gender height inequality was reversed. Through the analysis of children’s performances on conservation ability data, findings showed a statistically significant difference in boys, particularly at the condition of maximized correspondence of the problem material and gender representation through color codes and height relationship of man and woman. These findings support the importance of the cultural-historic context of a logic mathematical problem, as well as the significance of children’s representations of the relative rule that is corresponded -through Marquage Social- to the logic mathematical problem.

Η παρούσα διατριβή αποσκοπεί στη μελέτη των κοινωνικών και γνωστικών διεργασιών που οδηγούν σε γνωστική πρόοδο κατά την επίλυση ενός προβλήματος διατήρησης της ανισότητας του μήκους μέσα από την εφαρμογή των αρχών της θεωρίας της Κοινωνικής Σήμανσης (Marquage Social), όταν σχετικοποιείται ο κοινωνικός κανόνας μέσα από την αντιστοίχιση συμβολικών σχεσιακών δυναμικών, και συγκεκριμένα της παράστασης του φύλου. Συλλέχθηκαν σε ίση αναλογία αγοριών και κοριτσιών, -στην προπειραματική φάση- 220 παιδικά σχέδια με ελεύθερη θεματολογία, 125 σχέδια με θέμα ένα άνδρα και μια γυναίκα (στο ίδιο χαρτί) και 465 σχέδια με θέμα έναν άνδρα και γυναίκα, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, έναν άνδρα και ένα αγόρι, και μια γυναίκα, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, έναν άνδρα και ένα αγόρι, και μια γυναίκα και ένα κορίτσι. Τα σχέδια αυτά αναλύθηκαν μεταξύ άλλων, ως προς τα προτιμώμενα χρώματα και τη σχέση ύψους των εκάστοτε φιγούρων, που αναδείχθηκαν ως βασικές διαστάσεις διαφοροποίησης των δύο φύλων. Το ύψος συγκεκριμένα βρέθηκε ότι ήταν μια κοινωνικά σηματοδοτημένη διάσταση για την πλειοψηφία των σχεδίων των παιδιών. Στη συνέχεια διενεργήθηκαν 241 ατομικές συνεντεύξεις πάνω στο πρόβλημα διατήρησης της ανισότητας του μήκους όπου το πρόβλημα αντιστοιχήθηκε βάσει κοινωνικού σεναρίου με το στέρεο τύπο ύψους των δύο φύλων, 137 ατομικές συνεντεύξεις όπου το υλικό του πειράματος σηματοδοτήθηκε χρωματικά, και 34 ατομικές συνεντεύξεις όπου το κοινωνικό σενάριο ανισότητας του ύψους των δύο φύλων αντιστράφηκε. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων ως προς την ικανότητα διατήρησης τα ευρήματα έδειξαν ότι οι επιδόσεις των παιδιών διαφοροποιήθηκαν στατιστικά σημαντικά στην περίπτωση των αγοριών. Ειδικά μάλιστα στην συνθήκη όπου υπήρχε η μέγιστη αντιστοίχιση - χρωματικοί κώδικες και σχέση ύψους άνδρα και γυναίκας - του υλικού του προβλήματος με την παράσταση του φύλου. Τα ευρήματα αυτά υποστηρίζουν τη σημασία του ιστορικοπολιτισμικού πλαισίου και των κοινωνικών παραστάσεων που σχετικοποιούν τον κοινωνικό κανόνα, ο οποίος αντιστοιχίζεται σε ένα λογικομαθηματικό πρόβλημα βάσει της Κοινωνικής Σήμανσης.