Acquisition of reference to self and others in greek sign language: from pointing gesture to pronominal pointing signs

Abstract

This dissertation explores the emergence of the linguistic use of pointing as first- and non-first-person pronoun in Greek Sign Language. Despite the similarity in form between the pointing gesture and pronominal pointing signs, children acquiring sign language pass through the same stages and acquire personal pronouns at about the same age as children acquiring spoken language. According to Petitto (1984, 1987, 1994), the transition to pronominal pointing in American Sign Language is characterised by: (a) a period of discontinuity in which children avoid using pointing directed towards persons, and (b) the occurrence of reversal errors before the acquisition of first and second-person pronouns. The present study offers additional evidence on the acquisition of personal pronouns through the investigation of: (a) the manner and the age at which pronominal pointing signs are acquired by a child exposed to Greek Sign Language, (b) the use of other signs for reference to persons and self, and (c) the existence of reversal errors in the child’s early use of pointing. Data consist of video-recorded spontaneous interaction between a deaf boy and his family every fortnight from the age of 12 to 36 months. Thirty hours of the child’s communicative behaviour have been transcribed and all sequences that included pointing were analysed in terms of reference and function. This study confirms that language modality plays a restricted role in language acquisition. The time and the frequency of occurrence of pronominal pointing signs correspond to the general developmental pattern observed in the acquisition of ASL. However, there are also important differences: (a) common nouns and proper names are used for reference to others before the acquisition of pronominal pointing, but to a limited extent (b) the existence of only one erroneous pointing sign indicates that the deaf child, from the beginning, uses pronominal signs correctly, and (c) there is no evidence of discontinuity in the transition from the early communicative pointing gesture to pronominal pointing signs.

Η διατριβή αυτή διερευνά την εμφάνιση της γλωσσικής χρήσης της δείξης ως αντωνυμίας πρώτου-και μη-πρώτου προσώπου στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Παρά την ομοιότητα στη μορφή μεταξύ της δεικτικής χειρονομίας και των αντωνυμικών δεικτικών νοημάτων, τα παιδιά που αποκτούν νοηματική γλώσσα περνούν από τα ίδια στάδια και αποκτούν τις προσωπικές αντωνυμίες περίπου στην ίδια ηλικία με τα παιδιά που αποκτούν προφορική γλώσσα. Σύμφωνα με την Petitto (1984, 1987, 1994), στην Αμερικανική Νοηματική Γλώσσα η μετάβαση στην αντωνυμική δείξη χαρακτηρίζεται από: (α) μια περίοδο διακοπής, κατά την οποία τα παιδιά αποφεύγουν τη χρήση της δεικτικής χειρονομίας προς τα πρόσωπα, και (β) την εμφάνιση λαθών αντιστροφής πριν από την κατάκτηση των προσωπικών αντωνυμιών πρώτου και δεύτερου πρόσωπου. Η παρούσα έρευνα προσθέτει νέα δεδομένα ως προς την κατάκτηση των προσωπικών αντωνυμιών διερευνώντας: (α) τον τρόπο και την ηλικία στην οποία κατακτώνται τα αντωνυμικά δεικτικά νοήματα από το παιδί που βρίσκεται σε περιβάλλον Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, (β) τη χρήση άλλων νοημάτων για την αναφορά στα πρόσωπα και τον εαυτό, και (γ) την ύπαρξη λαθών αντιστροφής κατά την πρώιμη χρήση της αντωνυμικής δείξης. Για τη διεξαγωγή της έρευνας βιντεοσκοπήθηκε η αυθόρμητη επικοινωνία ενός κωφού αγοριού με τους γονείς του και κάποια συγγενικά πρόσωπα του περιβάλλοντος του ανά δεκαπενθήμερο, από την ηλικία των 12 έως την ηλικία των 36 μηνών. Τριάντα ώρες επικοινωνιακής συμπεριφοράς του παιδιού μεταγράφηκαν και όλες οι φράσεις που περιλάμβαναν δείξεις αναλύθηκαν ως προς την αναφορά και την λειτουργία τους. Από τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνεται ότι ο ρόλος που παίζει η τροπικότητα (ακουστικο-φωνητική ή οπτικο-κινητική) στην κατάκτηση της γλώσσας είναι πολύ περιορισμένος. Ο χρόνος και η συχνότητα εμφάνισης των αντωνυμικών δεικτικών νοημάτων ακολουθεί το γενικό αναπτυξιακό σχήμα που παρατηρήθηκε και για την κατάκτηση της Αμερικάνικης Νοηματικής Γλώσσας. Ωστόσο, προέκυψαν και σημαντικές διαφορές όπως: (α) η συχνότητα εμφάνισης κοινών ουσιαστικών και ονομάτων για την αναφορά σε πρόσωπα πριν από την κατάκτηση της αντωνυμικής δείξης είναι πολύ περιορισμένη, (β) η ύπαρξη ενός μόνο λανθασμένου δεικτικού νοήματος δείχνει ότι το κωφό παιδί χρησιμοποιεί από την αρχή τα αντωνυμικά νοήματα σωστά, και (γ) δεν υπάρχει καμία ένδειξη ασυνέχειας κατά τη μετάβαση από την πρώιμη επικοινωνιακή χρήση της δεικτικής χειρονομίας στη χρήση των αντωνυμικών δεικτικών νοημάτων.