Ανατομικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά του φωτοσυνθετικού ιστού του βλαστού της ελιάς ( Olea europaea L.)

Abstract

In the present thesis the photosynthetic and respiratory capacity of olive treebark and leaves were studied as well as their chlorophyll content, the light transparencyof their bark in connection with their age, orientation lighting and as these vary accordingto the season.The bark morphology and anatomy were also studied as well as the fine structureof the photosynthetic tissues as these differentiate with age.The effect of light exclusion for an extended period of time (more than one year)on the same physiological and anatomical parameters was also studied.The main conclusions are:S Olive tree bark morphology and anatomy present several differences with ageand these mainly concern the protective tissues of shoots and in theirphotosynthetic parenchyma.S Photosynthesis seems to be affected by the transparency of olive tree bark.S Chlorophyll was present in the cells of photosynthetic parenchyma, phloem,xylem parenchyma and pith of young shoots. In older shoots, chlorophyll waslimited only to the photosynthetic parenchyma which appears to be muchthicker in the older shoots.S The fine structure chloroplasts is not age dependent but varies only accordingto their location in the shoots.S Photosynthetic and respiratory activity of fifteen year old olive tree shoots wasrecorded the whole year round. The prevailing environmental conditionsappear to influence more the leaves than the shoots.S Orientation and temperature constitute two factors that seem to influenceconsiderably the photosynthetic activity of the shoot chlorophyllous tissues.S The extended light exclusion from olive tree shoots influenced considerablyall the physiologic parameters of the photosynthetic tissues, without howeverthe collapsing of their photosynthetic mechanism, a feet that strengthens thehypothesis of the increased resistance to extreme environmental conditions.

Στην παρούσα διδακτορική διατριβή μελετήθηκαν η φωτοσυνθετική και ηαναπνευστική ικανότητα των βλαστών και των φύλλων της ελιάς, η περιεκτικότητα τους σεχλωροφύλλες καθώς και η φωτοπερατότητα του εξωτερικού φλοιού των βλαστών σεσυνάρτηση με την ηλικία τους, τον προσανατολισμό των βλαστών και το καθεστώς φωτισμούπου επικρατεί στο εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης μελετήθηκαν οι εποχικές διακυμάνσεις τωνπαραπάνω παραμέτρων.Παράλληλα, μελετήθηκαν οι μορφολογικές και ανατομικές διαφορές του φλοιούστους βλαστούς της ελιάς σε διαφορετικές ηλικίες καθώς και η λεπτή δομή των κυττάρωντου φωτοσυνθετικού παρεγχύματος των βλαστών.Τα αποτελέσματα που προέκυψαν έχουν ως εξής:S Η μορφολογία των βλαστών της ελιάς όπως και η ανατομία του φωτοσυνθετικούτους ιστού παρουσιάζει σημαντικές διαφορές αυξανομένης της ηλικίας τους, οιοποίες εντοπίζονται τόσο στους προστατευτικούς ιστούς των βλαστών όσο και στοφωτοσυνθετικό τους παρέγχυμα.S Παρουσία χλωροφύλλης διαπιστώθηκε στα κύτταρα του φωτοσυνθετικούπαρεγχύματος, του ηθμού, του ξυλώδους παρεγχύματος και της εντεριώνης νεαρώνβλαστών ελιάς ενώ σε μεγαλύτερης ηλικίας βλαστούς περιορίστηκε στοφωτοσυνθετικό παρέγχυμα το οποίο ωστόσο παρουσιάστηκε σε μεγαλύτερη έκταση(βαθιά στους βλαστούς).S Η φωτοσυνθετική και αναπνευστική δραστηριότητα βλαστών ελιάς, ηλικίαςδεκαπέντε ετών, υπήρξε συνεχής κατά τη διάρκεια όλου του έτους. Τα φύλλα φάνηκενα επηρεάζονται περισσότερο έναντι των βλαστών, από τις επικρατούσεςπεριβαλλοντικές συνθήκες.S Τόσο ο προσανατολισμός όσο και η θερμοκρασία αποτελούν παράγοντες πουφαίνεται ότι επηρεάζουν σημαντικά την φωτοσυνθετική λειτουργία τωνχλωροφυλλούχων ιστών των βλαστών.S Η παρατεταμένη συσκότιση των βλαστών της ελιάς επηρέασε σημαντικά όλες τιςφυσιολογικές παραμέτρους του φωτοσυνθετικού τους ιστού, χωρίς ωστόσο ναπαρατηρηθεί πλήρης κατάρρευση του φωτοσυλλεκτικού μηχανισμού τους, γεγονόςπου ενισχύει τις υποθέσεις για την αυξημένη αντοχή και συνεισφορά τους σε ειδικέςπεριβαλλοντικές συνθήκες.