Αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών σε συνέργεια με την ηλεκτρονική μάθηση και τη διαδικτυακή συνεργατική μάθηση για την υλοποίηση εικονικών τάξεων στην ανώτατη εκπαίδευση

Abstract

The current PhD thesis proposes an integrated framework of blended learning application, which uses Synchronous Virtual Classes (SVC) as a complementary tool of teaching and learning, and aims at improving the efficiency of learning regarding both students’ grades and their positive attitudes in using Information and Communication Technologies (ICT) in the educational process. An educational framework for implementing SVCs is developed, which combines different educational methods and techniques supported by appropriate ICT applications. Virtual Classes are realized by combining ICT with e-learning and networked collaborative learning. In the context of this PhD thesis, emphasis is given on the possibility of students gaining educational experiences via distance education, to complement the theoretical part of the course “Algorithms with C” taught in the first semester at the Department of Applied Informatics at the University of Macedonia. The thesis records the difficulties and limitations encountered during SVC implementation. Also, the opinions of first year undergraduate students concerning the quality and effectiveness of the SVC have been collected and analyzed as they concern the quality and effectiveness of the synchronous networked interventions. Finally, an educational framework is developed which uses distance educational activities to successfully face the students’ educational needs and requirements and deal with the difficulties of traditional face-to-face teaching. The SVC based teaching interventions, called Tutoring Tele-Meetings (TTMs), combine different pedagogical methods (distance education and collaborative learning) and are supported by various technological tools (learning management systems, virtual classes or/and collaboration tools) in order to improve the educational process. It is expected that the implementation of TTMs, their phases and places will provide a constructive tool for improving conventional Higher Education. SVC and the experience acquired during this research provide an opportunity for further researching the SVC application and for implementing blended learning through virtual classroom by exploiting innovative suggestions. These will deal with the problems appeared during this research and organize, implement and evaluate new educational activities for various courses of bachelor or master degrees, which and later on can be extended to other levels of education.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή παρέχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αξιοποίησης της μεικτής μάθησης, το οποίο περιλαμβάνει την ενσωμάτωση των σύγχρονων εικονικών τάξεων ως συμπληρωματικό εργαλείο διδασκαλίας και μάθησης, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της μάθησης τόσο στην επίδοση όσο και στη θετική στάση των φοιτητών/τριών στη χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αναπτύσσεται ένα πρότυπο δηλαδή ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο διεξαγωγής σύγχρονης εικονικής τάξης (ΣΕΤ) που συνδυάζει διάφορες εκπαιδευτικές μεθόδους και τεχνικές υποστηριζόμενες από κατάλληλες εφαρμογές των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ). Οι Εικονικές Τάξεις υλοποιούνται αξιοποιώντας τις ΤΠΕ σε συνέργεια με την ηλεκτρονική μάθηση και τη διαδικτυακή συνεργατική μάθηση. Στο πλαίσιο της διατριβής δίνεται έμφαση στη δυνατότητα απόκτησης μαθησιακών εμπειριών μέσα από την εκπαίδευση από απόσταση των φοιτητών/τριών, η οποία διεξάγεται συμπληρωματικά με το θεωρητικό μέρος του μαθήματος «Aλγόριθμοι με C» του Α’ Εξαμήνου του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Καταγράφονται δυσκολίες και περιορισμοί της υλοποίησης των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων, διερευνώνται και αναλύονται οι απόψεις και στάσεις των πρωτοετών φοιτητών/τριών σε σχέση με την ποιότητα και αποτελεσματικότητα των σύγχρονων διαδικτυακών παρεμβάσεων και διαμορφώνεται ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο, το οποίο αξιοποιεί τις δυνατότητες των εξ αποστάσεως διαδικτυακών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και αντιμετωπίζει με επιτυχία τις ιδιαίτερες μαθησιακές ανάγκες και απαιτήσεις των φοιτητών/τριών. Το προτεινόμενο πλαίσιο είναι γενικευμένο και μπορεί να εφαρμοστεί ανεξαρτήτως μαθήματος για να αντιμετωπίσει προβλήματα της παραδοσιακής δια ζώσης διδασκαλίας. Οι διδακτικές παρεμβάσεις μέσω σύγχρονων εικονικών τάξεων με το πρότυπο ΣΕΤ, οι Ομαδικές Συμβουλευτικές Τηλεσυναντήσεις (ΟΣΤ), συνδυάζουν διαφορετικές παιδαγωγικές μεθόδους (εξ αποστάσεως εκπαίδευση και συνεργατική μάθηση) και υποστηρίζονται από διαφορετικά τεχνολογικά εργαλεία (συστήματα διαχείρισης μάθησης, εικονικές τάξεις ή/και εργαλεία συνεργασίας) για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διεργασίας. Προσδοκάται η υλοποίηση των ΟΣΤ, οι φάσεις και χώροι τους να αποτελέσουν ένα εποικοδομητικό εργαλείο για τη βελτίωση της συμβατικής Ανώτατης Εκπαίδευσης. Με εφόδιο το πρότυπο ΣΕΤ και με τη βοήθεια της εμπειρίας από την παρούσα έρευνα δίνεται η δυνατότητα περαιτέρω διερεύνησης της εφαρμογής της μεικτής μάθησης μέσω σύγχρονων εικονικών τάξεων με νέες προτάσεις που θα αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που εμφανίστηκαν έτσι ώστε να οργανωθούν, εφαρμοστούν και αξιολογηθούν νέες εκπαιδευτικές δράσεις σε άλλα μαθήματα προπτυχιακού αλλά και μεταπτυχιακού επιπέδου, οι οποίες θα μπορούν αργότερα να αξιοποιηθούν στις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης.