Πολιτικές διαστάσεις της ΧΙΠ-ΧΟΠ κουλτούρας και της ΡΑΠ μουσικής σε Ελλάδα και Η.Π.Α.: φύλο, φυλή και τάξη στο ΧΙΠ-ΧΟΠ

Abstract

This doctoral thesis consists of six chapters and has the following structure:Introduction and analytical tools: How we examine rap.Historical context: The cultural origins of rap and the hip-hop culture.The sharp points in rap lyrics: Political readings on dominant forms of power.The emergence of rap and hip-hop in Greece: What was different about the Greek scene.Conclusions.Bibliography/Discography.The main issues that the thesis addresses and attempts to answer could be summarized as follows.Rap music, from its inception in 1974 to the present, often has radical political characteristics, that is, features linked to or derived from liberatory ideologies and movements (mainly Black liberation). At the same time, however, it also produces reactionary/conservative discourse, which is largely a product of the times, though it does not follow a chronological linearity. Reactionary discourse coexists with radical discourse almost from the moment rap appeared, in 1974, and is often expressed by the same individuals at different moments.One of the key characteristics of rap, apart from its structural antagonism toward the police, is the idea of hyper-masculinity. This form of masculinity emerges in Black communities when they are under a systemic regime of continuous exclusion from social privileges that other social groups (mainly the dominant white ones) take for granted. In this situation, where the subject, typically a young man, sees his class and racial identity under attack from all sides and as the cause of his exclusion, he retreats behind a very strong gender/masculine identity.These characteristics operate in parallel and are often reinforced by the systemic violence surrounding them. Rap is, in reality, a story centered on violence: systemic and racist violence, gender violence, intergenerational trauma, consumerism's violence, surrender to violence, the violence of the invisible, the violence of American society, the violence contained in a fictional narrative, the violence of the prison-industrial complex, the violence of the war-industrial complex, the violence of daily news bulletins, the violence reproduced by one excluded person against another excluded person, the violence of the global North against the global South.The thesis analyzes the lyrics, interviews, and music videos of rappers, and through these, it draws information about the conditions that gave birth to these lyrics, the historical moments connected through the music and cultural movement, and how they relate to gender, race, and class. Through the lyrics, the roots of this cultural movement, known as rap, are traced back to jazz, funk, blues, and the civil and social rights movements.In essence, this thesis attempts to briefly and superficially analyze, at first, some of the social and political aspects of rap music and the broader hip-hop culture, especially in a period and space where rap dominates commercially and culturally but where the discussion around it, particularly in Greece, remains notably impoverished.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή αποτελείται από 6 κεφάλαια και έχει την ακόλουθη δομή:Εισαγωγή και αναλυτικά εργαλεία, με ποιο τρόπο εξετάζουμε την ραπ.Ιστορικό πλαίσιο: Η πολιτισμική καταγωγή της ραπ και η κουλτούρα του χιπ χοπΟι αιχμές στο στίχο της ραπ: Πολιτικές αναγνώσεις πάνω στις κυρίαρχες μορφές εξουσίαςΗ εμφάνιση της ραπ και της χιπ χοπ στην Ελλάδα: Τι διαφορετικό είχε η ελληνική σκηνήΣυμπεράσματαΒιβλιογραφία/ΔισκογραφίαΤα βασικά ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται η διατριβή και επιχειρεί να απαντήσει, θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα ακόλουθα. Η ραπ μουσική, από την αρχή της, το 1974 μέχρι και σήμερα, έχει ενίοτε και ριζοσπαστικά πολιτικά χαρακτηριστικά, δηλαδή χαρακτηριστικά που συνδέονται ή προέρχονται από απελευθερωτικές ιδεολογίες και ρεύματα ( κυρίως την μαύρη απελευθέρωση) Ταυτόχρονα όμως, παράγει και αντιδραστικό/συντηρητικό λόγο, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό είναι και προϊόν της εποχής, αλλά δεν ακολουθεί μια χρονική γραμμικότητα. Συνυπάρχει ο αντιδραστικός λόγος μαζί με τον ριζοσπαστικό, σχεδόν από τότε που εμφανίζεται η ραπ, από το 1974 δηλαδή και πολλές φορές εκφράζεται από τους ίδιους ανθρώπους σε διαφορετικές στιγμές.Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της ραπ, πέρα από την δομική έχθρα με την αστυνομία είναι η ιδέα της υπερ-αρρενωπότητας, μιας εκδήλωσης της αρρενωπότητας στις μαύρες κοινότητες που εμφανίζεται όταν αυτές τελούν υπό ένα συστημικό καθεστώς συνεχούς αποκλεισμού τα από κοινωνικά προνόμια που οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες ( βασικά οι κυρίαρχες λευκές) θεωρούν δεδομένα. Σε αυτή τη συνθήκη, όπου το υποκείμενο, συνήθως ο νεαρός άνδρας, βλέπει την ταξική και φυλετική του ταυτότητα να βάλλονται από παντού και να είναι η αιτία του αποκλεισμού του, οχυρώνεται πίσω από μια πολύ ισχυρή έμφυλη/αντρική ταυτότητα.Τα παραπάνω χαρακτηριστικά λειτουργούν παράλληλα και πολλές φορές υποβοηθιούνται από την συστημική βία που τα περιβάλει. Η ραπ στην πραγματικότητα είναι κυρίως μια ιστορία γύρω από την βία. Την συστημική και ρατσιστική βία, την έμφυλη βία, το διαγενεακό τραύμα, την βία του καταναλωτισμού, την υποχώρηση απέναντι στην βία, την βία των αόρατων, την βία της αμερικάνικης κοινωνίας, την βία που περιέχεται σε μια φανταστική αφήγηση, την βία του βιομηχανικού συμπλέγματος των φυλακών, του βιομηχανικού συμπλέγματος του πολέμου, την βία των καθημερινών δελτίων, την βία που αναπαράγει ο ένας αποκλεισμένος απέναντι στον άλλο αποκλεισμένο, την βία του παγκόσμιου βορρά έναντι του παγκόσμιου Νότου.Αναλύονται οι στίχοι, τα λεγόμενα, τα βίντεο κλιπ των ράπερ και μέσα από αυτά αντλούνται πληροφορίες για τις συνθήκες που γέννησαν τους στίχους, για τα ιστορικά σημεία που συνδέονται μέσα από την μουσική και το πολιτισμικό ρεύμα, που αναφέρονται στο φύλο, τη φυλή, και την τάξη. Μέσα από τους στίχους εντοπίζονται οι ρίζες αυτού του πολιτισμικού ρεύματος που ονομάζεται ραπ, μέσα από την τζαζ, την φανκ, την μπλουζ και τα κινήματα για τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.Η συγκεκριμένη διατριβή στην ουσία αποτελεί μια απόπειρα να αναλυθούν συνοπτικά και επιφανειακά στην αρχή, κάποιες κοινωνικές και πολιτικές πτυχές της ραπ μουσικής και της χιπ χοπ κουλτούρας κάπως ευρύτερα, ειδικά σε μια περίοδο και σε έναν χώρο όπου η ραπ κυριαρχεί μεν εμπορικά και πολιτισμικά αλλά η συζήτηση για αυτήν, στην Ελλάδα, είναι ιδιαίτερα φτωχή.