The influence of long-term systemic group therapy processes on outcome as measured by attachment security, psychological functioning and quality of life: long-term group therapy as a corrective attachment experience

Abstract

Research on psychotherapy outcome has mainly focused on individual therapy. Recently interest shifted towards the investigation of the group therapy modality and the processes involved. Furthermore, most studies have been implemented in academic settings using clinical trial methodologies, and very few within the Greek population. This study was designed to investigate whether the therapeutic processes of ongoing long-term systemic group therapy influence outcome. The study’s theoretical background was based on principles of Attachment Theory, General Systems Theory, and Cybernetics. The sample consisted of 255 clients participating in long-term systemic group therapy within a private psychotherapy setting in Greece, and their 32 therapists. Therapeutic group processes were conceptualized as the positive bond between clients (group members) as well as between clients and their therapists, the working alliance formed, and finally, any negative relationship experiences within the group. Therapist attachment orientation was also considered as a process variable. Outcome was assessed by the change in clients’ perceptions of their own attachment security and psychological functioning (differences between self-reported client perceptions before-after their therapy recorded at one point of time during the data collection), as well as their overall satisfaction with health and quality of life and therapy. Results suggest that the long-term systemic group therapy processes affect therapy outcome as perceived by clients. More specifically, it was shown that greater length of therapy may lead to continuous increase of attachment security, amelioration of psychological functioning and interpersonal relationships, and greater satisfaction from therapy. Research findings support the positive impact of group therapy processes, such as bonding and alliance with therapist and other group members, on all measures of outcome. Finally, the results indicate that the therapists’ attachment orientation can influence the relationship between group processes and outcome.

Η έρευνα για την έκβαση της ψυχοθεραπείας έχει επικεντρωθεί κυρίως στην ατομική θεραπεία. Πρόσφατα το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε προς τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της ομαδικής θεραπείας και των διεργασιών που εμπλέκονται. Επιπλέον, οι περισσότερες μελέτες που έχουν υλοποιηθεί σε ακαδημαϊκά περιβάλλοντα χρησιμοποιούν μεθοδολογίες κλινικών δοκιμών, και πολύ λίγες έχουν διενεργηθεί σε ελληνικό πληθυσμό. Η μελέτη αυτή σχεδιάστηκε για να διερευνήσει κατά πόσον οι θεραπευτικές διεργασίες της συνεχιζόμενης μακροχρόνιας συστημικής ομαδικής θεραπείας επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα. Το θεωρητικό υπόβαθρο της μελέτης βασίστηκε στις αρχές της θεωρίας του συναισθηματικού δεσμού, της γενικής θεωρίας συστημάτων και της κυβερνητικής. Το δείγμα αποτέλεσαν 255 θεραπευόμενοι που συμμετείχαν σε μακροχρόνια συστημική ομαδική θεραπεία σε ιδιωτικό πλαίσιο στην Ελλάδα, και οι 32 θεραπευτές τους. Ως θεραπευτικές ομαδικές διεργασίες ορίστηκε η θετική συναισθηματική σύνδεση των θεραπευόμενων με τα άλλα μέλη της ομάδας και με τους θεραπευτές τους, η θεραπευτική συμμαχία με την ομάδα και τους θεραπευτές, καθώς και οποιαδήποτε αρνητική εμπειρία εντός της ομάδας. Ο βαθμός ασφάλειας συναισθηματικού δεσμού του θεραπευτή θεωρήθηκε επίσης ως μεταβλητή διεργασίας. Η αποτελεσματικότητα μετρήθηκε με την αλλαγή του βαθμού ασφάλειας του συναισθηματικού δεσμού και την ψυχολογική τους λειτουργικότητα (για τη μέτρηση των μεταβλητών αυτών καταγράφηκαν οι διαφορές με βάση τις απαντήσεις των ίδιων των θεραπευόμενων για το πως ένοιωθαν πριν τη θεραπεία τους και πως μετά, δηλαδή, τη χρονική στιγμή συλλογής δεδομένων), καθώς και τη συνολική ικανοποίησή τους από την υγεία και την ποιότητα της ζωής και της θεραπείας.Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι, βάσει των αντιλήψεων των ίδιων των θεραπευόμενων, η μακροχρόνια συστημική ομαδική θεραπεία επηρεάζει την αποτελεσματικότητα. Πιο συγκεκριμένα, φάνηκε ότι μεγαλύτερη διάρκεια θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε συνεχή αύξηση της ασφάλειας του συναισθηματικού δεσμού, βελτίωση της ικανοποίησης από την ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων και ψυχολογικής λειτουργικότητας, καθώς και μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη θεραπεία. Τα ερευνητικά ευρήματα υποστηρίζουν τον θετικό αντίκτυπο των διεργασιών της ομαδικής θεραπείας, όπως η συναισθηματική σύνδεση με τον θεραπευτή και τα άλλα μέλη της ομάδας, και η θεραπευτική συμμαχία, σε όλες τις μετρήσεις αποτελεσματικότητας. Τέλος, τα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι ο βαθμός ασφάλειας συναισθηματικού δεσμού των θεραπευτών μπορεί να επηρεάσει τη σχέση μεταξύ των διεργασιών της ομαδικής θεραπείας και της αποτελεσματικότητας.