Επίδραση της πανδημίας της νόσου του νέου κορωνοϊού 2019 -2020 (Covid -19) στην εμφάνιση, διάρκεια και έκφραση του χρόνιου πόνου

Abstract

On 10 March 2020, Greece entered an increasingly restrictive 42-day lockdown, to contain the first wave of the Covid-19 pandemic. All scheduled appointments and activities of the pain clinics around the country were postponed indefinitely. This time-lag design study aimed to assess the perceived impact of the Pandemic and the subsequent restrictive measures on Greek patients suffering from chronic pain. The purpose of the study was to evaluate the Covid-19 pandemic sequelae on Greek chronic pain patients' pain experience and symptomatology, access to care, psychosocial and demographic profile across three pandemic waves, as well as the adaptation of the Greek tertiary government healthcare system to the pandemic reality. 101 and 100 chronic pain patients were contacted during the Spring of 2020 and 2021, respectively. A customized questionnaire was used to evaluate the perceived impact of the pandemic on pain levels and healthcare access. Psychological responses, personality characteristics, and overall well-being were evaluated using the Depression, Anxiety, and Stress Scale (DASS-42), the Ten-Item Personality Index (TIPI) and the Personal Wellbeing Index (PWI). The perceived effect of the pandemic and the Covid-related restrictions affected significantly pain levels, pain experience, quality of life and access to healthcare, since number of follow up visits per year was reduced. Differences were detected in the PWI sub-scales regarding personal safety, sense of community-connectedness, future security, spirituality-religiousness, general life satisfaction and marital status. The personality traits of neuroticism, openness to experience and conscientiousness had a significant impact on patients’ experience during the Pandemic. Changes in chronic pain levels, emotional responses, and overall well-being took place throughout the year. Also, an evident shift took place in the care delivery system. Both tendencies disclose an ongoing adaptation process of chronic pain patients and healthcare services that needs further monitoring.

Στις 10 Μαρτίου 2020 ανεστάλη για 42 μέρες η λειτουργία όλων των υγειονομικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών πόνου. Τα προγραμματισμένα ραντεβού αναβλήθηκαν επ’αόριστον, προκειμένου να αναχαιτιστεί το πρώτο κύμα της πανδημίας Covid-19. Σκοπός της παρούσας μελέτης κοόρτης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της πανδημίας Covid-19 και των επακόλουθων περιοριστικών μέτρων στους ασθενείς με χρόνιο πόνο κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών κυμάτων της πανδημίας Covid-19 στην Ελλάδα. Απώτερος στόχος υπήρξε η διερεύνηση των ψυχολογικών και συμπεριφορικών μεταβολών που επέφερε το πρώτο έτος της πανδημίας Covid-19 στους πάσχοντες από χρόνιο πόνο, και η ανίχνευση των λειτουργικών και οργανωτικών μεταβολών που υπέστη το δημόσιο σύστημα υγείας κατά τη διάρκεια του έτους. Στην έρευνα συμμετείχαν 101 ασθενείς την Άνοιξη του 2020 και 100 ασθενείς την Άνοιξη του 2021. Η επίδραση της πανδημίας στον πόνο και την ποιότητα ζωής των ασθενών αξιολογήθηκε με ειδικά διαμορφωμένο ερωτηματολόγιο. Η μέτρηση της συναισθηματικής διάθεσης των ασθενών πραγματοποιήθηκε με την χορήγηση (α) της κλίμακας κατάθλιψης, άγχους και στρες DASS42, (β) του Ελληνικού Ερωτηματολογίου Προσωπικότητας 10 ερωτημάτων (ΕΕΠ10) και (γ) της κλίμακας Personal Wellbeing Index (PWI). Η πανδημία επηρέασε αρνητικά τα επίπεδα, την ένταση και διάρκεια του πόνου, και την ποιότητα ζωής. Παρόλο που η επισκεψιμότητα της Μονάδας Πόνου αποκαταστάθηκε σε μεγάλο βαθμό, μειώθηκε η συχνότητα των επισκέψεων στη Μονάδα Πόνου και αυξήθηκαν οι νέοι ασθενείς. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας μειώθηκαν σημαντικά η αίσθηση ασφάλειας, συνδεσιμότητας/ κοινότητας, πνευματικότητας/ θρησκευτικότητας και η γενικότερη ικανοποίηση από τη ζωή, και επηρεάστηκε η οικογενειακή κατάσταση. Σημαντικό ρόλο στις αντιδράσεις των ασθενών έπαιξαν τα χαρακτηριστικά του νευρωτισμού, της ανοιχτότητας σε εμπειρίες και της ευσυνειδησίας.