Οι αφηγηματικές τεχνικές στο Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου

Abstract

The first fundamental issue is the research for the composition of a new methodological proposal, based on a conscious and epistemologically acceptable combination. The theoretical and methodological combination lies on a wide vision of views, from the area of Structuralism and Semiotics [Gerard Genette, Mikhail Bakhtine, Dorrit Cohn, Tzvetan Todorov, Russian Formalists] up to Metastructural and Deconstructional tensions, with main expressionists of the metastructural tension Roland Barthes and of the deconstructional tension Jacques Derrida. An additional theoretical component is the sociosemiotic approach of literature as expressed through the epistemological field by the theoretical and methodological proposal of Pierre Zima. The second issue is the expression of the ‘poetics’ of the “Mission Box”, through the dialectical ‘hermeneutique’ which we try to compose. Our conclusion on an extreme and advanced writing, which reversed the familiar narrative techniques of the traditional writing, are fortified in this way. The third issue is the existential and ontological identity of the narrator. We locate and explore the self identity of the narrator. The theoretical approach is based on Paul Ricoeur’s work, especially on his book, Soi meme comme un autre [Seuil, Paris, 1990]. The “Mission Box” thoroughly fulfills the criteria of the scriptable text. We transfer ourselves to the category of the scriptor and the text. The “Mission Box” formulates a ‘text’ since it applies to infinity the repression of the signified. The deconstructional theory of Derrida is totally expressed through the “Mission Box”. The “Note” (episkeptirio) constitutes the most characteristique example. History is written through an endless chain of linguistic signified, a game of differences, the dissemination of false versions, which cancel the essence of the historical becoming. The narrator uses the technique of the false (pseudo) focalization, descriptions of non-existant events, wanderings of a narrator to new fictional worlds. The narrator is autodiegetique, but simultaneously to the premissional and missional stage is homodiegetique.

Πρώτο ζητούμενο είναι η αναζήτηση της σύνθεσης μιας νέας μεθοδολογικής πρότασης που να βασίζεται σε ένα συνειδητό και επιστημολογικά δόκιμο συνδυασμό. Ο θεωρητικός και μεθοδολογικός συνδυασμός κινείται σε ένα ευρύ φάσμα απόψεων, από την περιοχή του Δομισμού και της Σημειωτικής [Gerard Genette, Mikhail Bakhtine, Dorrit Cohn, Tzvetan Todorov,Ρώσοι Φορμαλιστές] έως τις μεταδομικές και αποδομιστικές τάσεις, με κύριους εκφραστές της πρώτης τον Roland Barthes και της δεύτερης τον Jacques Derrida. Συμπληρωματική θεωρητική συνιστώσα η κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση της λογοτεχνίας, όπως διατυπώθηκε στο επιστημολογικό πεδίο από τη θεωρητική και μεθοδολογική πρόταση του Pierre Zima. Δεύτερο ζητούμενο είναι η διατύπωση της ποιητικής του Κιβωτίου του Άρη Αλεξάνδρου, μέσω της διαλεκτικής ερμηνευτικής που επιχειρούμε να συνθέσουμε. Κατοχυρώνεται έτσι το συμπέρασμά μας για μια οριακή και πρωτοποριακή γραφή, που ανέτρεψε τα οικεία αφηγηματικά σχήματα της παραδοσιακής γραφής. Τρίτο ζητούμενο είναι η υπαρξιακή και οντολογική ταυτότητα του αφηγητή. Εντοπίζεται και διερευνάται η ταυτότητα του εαυτού του αφηγητή. Η θεωρητική προσέγγιση ανάγεται στο έργο του Paul Ricoeur, ιδίως στο βιβλίο του Ο ίδιος ο εαυτός ως άλλος [Πόλις, 2008]. Το Κιβώτιο εκπληρώνει καθολικά και με περίσσεια τα κριτήρια του εγγράψιμου κειμένου. Μεταβαίνουμε στην κατηγορία του γραφέα και του κειμένου. Συνιστά κείμενο το Κιβώτιο, αφού εφαρμόζει στο άπειρο την απώθηση του σημαινόμενου. Η ντερριντιανή θεωρία της αποδόμησης βρίσκει στο Κιβώτιο την πληρέστερη έκφρασή της. Το επισκεπτήριο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η Ιστορία εγγράφεται σε μια ατέρμονη αλυσίδα γλωσσικών σημαινόντων, σ’ ένα παιχνίδι διαφορών, στη διασπορά των ψευδών εκδοχών, που ακυρώνουν την ουσία του ιστορικού γίγνεσθαι. Στον εστιακό ορίζοντα του αφηγητή μπαίνει η τεχνική της ψευδο-εστίασης, περιγραφές ανύπαρκτων γεγονότων, περιπλανήσεις του αφηγητή σε νέα μυθοπλαστικά σύμπαντα. Ο αφηγητής είναι αυτοδιηγητικός, ταυτόχρονα, όμως, στο προ-επιχειρησιακό και επιχειρησιακό στάδιο είναι ομοδιηγητικός.