Decision-making model for investments in renewable energy: satisfaction level and the attitude of investors and relevant stakeholders

Abstract

Renewable energy sources (RES) have been acknowledged as a feasible way to produce cleaner and inexhaustible energy with significantly less harmful emissions compared to those of fossil fuels. From this perspective, the deployment of renewable energy (RE) can play a vital role in efforts towards mitigating climate change. Greece is highly advantageous regarding its renewable potential and investments could be the lever for achieving reductions in greenhouse gas emissions and transitioning to a low-carbon energy system. The problem, however, is that investors’ trust in the state has not been built yet and, at the same time, the understanding of the decision to invest is limited. Hence, the aim of this research is to investigate investments in renewable energy and point to the actions that can be undertaken to build investor trust in the Greek state as well as propose a decision-making model that will support investment decisions. The objectives are to examine the reasons for investing in renewables, satisfaction with stakeholders, barriers to investments and measures to facilitate investments. The target populations involved Greek citizens, who have not invested, small-scale investors and companies that have invested in RES in Greece. To achieve the aim and objectives of this research, quantitative and qualitative methods were employed. In specific, questionnaires were administered to a nation-wide random sample of Greek citizens (n=1,536) and twenty and fifteen in-depth interviews were conducted with small-scale investors and companies, respectively. Data from the questionnaire study were analyzed with descriptive statistics, the non-parametric Friedman test, factor analysis, cluster analysis, logistic regression analysis and multiple criteria analysis while data from in-depth interviews were scrutinized with thematic analysis. Results showed that citizens, small investors and companies were not satisfied with the Greek state in terms of its actions to facilitate RE investments. Very low satisfaction levels were also recorded for the licensing process and policies aiming at mitigating the monopolies of fossil fuels and improving the competitiveness of renewables in the energy market as well as provided incentives. Beside the state, citizens were not satisfied with the media in terms of the information they provide on renewable investments. The analysis also showed that small-scale investors and companies were driven primarily by economic gains although environmental benefits exerted a positive influence on their investment decision. Small-scale investors tended to coincide the investment with life events which led them to seek additional income through the payments for the produced electricity under the feed-in-tariff system. According to respondents’ proposed measures, the upgrade and expansion of the grid may be the key to not only to increase investor satisfaction but also to attract investments. While companies resorted to ministries and the Internet to obtain information related to the investment, small-scale investors preferred to obtain information from experts and the Internet as well as from members of their social circle who had previously invested in renewables. It was concluded that, for both investor groups, the Internet was not used as a primary source but mostly as a secondary or supplementary source in order either to confirm the information from experts or to obtain some additional information on various aspects of the investment.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) έχουν πλέον αναγνωριστεί ως ένας εφικτός τρόπος παραγωγής ενέργειας καθώς η παραγωγή τους απελευθερώνει σημαντικά λιγότερες εκπομπές άνθρακα σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα. Υπό αυτό το πρίσμα, η ανάπτυξη ανανεώσιμης ενέργειας (ΑΕ) δύναται να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα παρουσιάζει ιδιαίτερα πλεονεκτήματα σε ότι αφορά το δυναμικό ανανεώσιμης ενέργειας και επομένως οι επενδύσεις σε ΑΠΕ μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλός μείωσης εκπομπών άνθρακα διευκολύνοντας την μετάβαση σε ένα καθαρότερο εθνικό ενεργειακό μείγμα. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι η εμπιστοσύνη των επενδυτών στο ελληνικό κράτος δεν έχει ακόμη εδραιωθεί ενώ η κατανόηση της απόφασης επένδυσης σε ΑΠΕ είναι περιορισμένη. Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να διερευνήσει τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αναδεικνύοντας τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών και προτείνοντας ένα μοντέλο λήψης αποφάσεων για την υποστήριξη της επενδυτικής απόφασης. Οι επιμέρους στόχοι είναι να διερευνηθούν οι λόγοι επένδυσης σε ΑΠΕ, η ικανοποίηση με τους εμπλεκομένους φορείς, τα εμπόδια επένδυσης και τα μέτρα διευκόλυνσης των επενδύσεων. Ειδικότερα, διερευνώνται τρεις πληθυσμοί-στόχοι: οι Έλληνες πολίτες που δεν έχουν προβεί σε τέτοιου είδους επενδύσεις, καθώς και οι μικροί επενδυτές και οι εταιρείες που έχουν επενδύσει. Για την επίτευξη του σκοπού και των στόχων της έρευνας, χρησιμοποιήθηκαν ποσοτικές και ποιοτικές μέθοδοι. Ειδικότερα, συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια από αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.536 πολιτών, ενώ διενεργήθηκαν 20 συνεντεύξεις σε βάθος με μικρούς επενδυτές και 15 συνεντεύξεις με εταιρείες. Τα δεδομένα της έρευνας με ερωτηματολόγιο αναλύθηκαν με την εφαρμογή περιγραφικής στατιστικής, του μη παραμετρικού ελέγχου Friedman, παραγοντικής ανάλυσης, ανάλυσης σε συστάδες, λογιστικής παλινδρόμησης και με τη χρήση της μεθόδου MUSA (Multicriteria Satisfaction Analysis). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο οι πολίτες όσο και οι μικροί επενδυτές και οι εταιρείες δεν ήταν ικανοποιημένοι με το ελληνικό κράτος ως προς τις ενέργειές του σχετικά με τις επενδύσεις σε ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, τα χαμηλότερα επίπεδα ικανοποίησης καταγράφηκαν για την αδειοδοτική διαδικασία, τις πολιτικές και τα μέτρα περιορισμού των μονοπωλίων των ορυκτών καυσίμων, τις πολιτικές βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ΑΠΕ στην αγορά ενέργειας και τα παρεχόμενα κίνητρα επένδυσης. Εκτός από το ελληνικό κράτος, οι πολίτες δεν ήταν ικανοποιημένοι με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως προς την ενημέρωση που παρέχουν σχετικά με τις επενδύσεις. Η ανάλυση ακόμα έδειξε ότι οι μικροί επενδυτές και οι εταιρείες επένδυσαν κυρίως για να αποκτήσουν οικονομικά οφέλη, ενώ η προστασία του περιβάλλοντος επηρέασε θετικά την απόφασή τους. Η επένδυση των μικρών επενδυτών συνέπεσε με γεγονότα τα οποία τους ώθησαν να αναζητήσουν επιπλέον εισόδημα μέσω της ηλεκτροπαραγωγής. Σύμφωνα με τα μέτρα που προτείνουν οι ερωτώμενοι, η αναβάθμιση και η επέκταση του δικτύου είναι το κλειδί όχι μόνο για να βελτιωθεί η ικανοποίηση των επενδυτών αλλά και για να ενισχυθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον. Προκειμένου να αποφασίσουν, οι εταιρείες συμβουλεύονται τα αρμόδια υπουργεία και το Διαδίκτυο, ενώ οι μικροί επενδυτές προτιμούν να ενημερώνονται από ειδικούς και το Διαδίκτυο καθώς και άτομα του περιβάλλοντός τους που έχουν ήδη επενδύσει σε ΑΠΕ. Το Διαδίκτυο, ωστόσο, δεν χρησιμοποιείται από τους επενδυτές ως κύρια πηγή ενημέρωσης αλλά ως δευτερεύουσα ή συμπληρωματική πηγή προκειμένου να διασταυρώσουν τις πληροφορίες των ειδικών ή να αποκτήσουν περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με διάφορες παραμέτρους της επένδυσης.