Αναπαραστάσεις της κρίσης από την ελληνική ψυχαγωγική τηλεόραση, κατά το ξέσπασμά της (2010-2013): οι περιπτώσεις των σειρών "Η γενιά των 592 ευρώ" και "Πίσω στο σπίτι" και της σατιρικής εκμπομπής "Αλ τσαντίρι νιούζ"

Abstract

This thesis intends to study the representation of the greek crisis by the enterntaining television. The shows that we are going to study are two situation comedies and one satirical show. Based on Harltey and Fiske’s theory, who considers the television to be a contemporary bard, we make the hypothesis that the entertaining television, corresponding to that role and as part of the chain of texts produced by the media, has also contributed to the representation of the crisis, without escaping the context of the informative media products but enlightening the details of viewers’ daily life. As far as the satirical show is concerned, taking into account the creator’s past in his art, we make the different hypothesis that this show adopts the perspective of the lower economic strata to narrate the events of the period and suggests acts of resistance. Through the analysis of the three programs, which was based on a combination of Fairclough’s methodology of Critical Discourse Analysis and Doxiadis’s methodology of Discource Analysis, we conclude that the two comedies do correspond to the role of the bardic television, as, first of all, they represent the difficulties that every person affected by the crisis confronts, making them a common trauma and reassuring the participation of the person in culture and, second of all, they intend to maintain the cohesion of the culture by representing the new changed circumstances, without providing any alternative and counteracting any centrifugal forces. As far as the first function of the bardic television is concerned, the satirical show is on the same track and differentiates itself on the second function, since it communicates with the discourse of movements and left parties.

Στόχος της παρούσας διατριβής είναι η μελέτη της αναπαράστασης της ελληνικής κρίσης μέσα από την ψυχαγωγική τηλεόραση. Τα προγράμματα που θα μελετήσουμε είναι δύο κωμωδίες καταστάσεων και μία σατιρική εκπομπή. Στηριζόμαστε στη σκέψη των Fiske και Hartley, που βλέπουν την τηλεόραση ως ένα σύγχρονο βάρδο και υποθέτουμε ότι η ψυχαγωγική τηλεόραση, ανταποκρινόμενη στο ρόλο αυτό και ως μέρος της αλυσίδας κειμένων των ΜΜΕ, έχει συμβάλλει και αυτή στην αναπαράσταση της κρίσης, χωρίς να ξεφεύγει από το πλαίσιο που ορίζουν τα ενημερωτικά προϊόντα των ΜΜΕ, αλλά φωτίζοντας λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής των τηλεθεατών. Όσον αφορά τη σατιρική εκπομπή, λαμβάνοντας υπόψη την καλλιτεχνική πορεία του δημιουργού, διαφοροποιούμε την υπόθεσή μας, υποθέτοντας ότι η συγκεκριμένη εκπομπή παρουσιάζει τα γεγονότα της περιόδου από τη σκοπιά των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων και προτείνει τρόπους αντίστασης. Αναλύουμε τα τρία προγράμματα συνδυάζοντας την μέθοδο Κριτικής Ανάλυσης Λόγου του Fairclough με τη μέθοδο Ανάλυσης Λόγου του Δοξιάδη και καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι δύο κωμωδίες ανταποκρίνονται στο ρόλο του τηλεοπτικού βάρδου, εφόσον πρώτον αναπαριστούν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάθε άτομο που πλήττεται από την κρίση, συλλογικοποιώντας το τραύμα και διασφαλίζοντας τη συμμετοχή του ατόμου στην κουλτούρα και δεύτερον στοχεύουν στη διατήρηση της συνοχής της κουλτούρας, καθώς αναπαριστούν τη νέα συνθήκη αλλά στερούνται εναλλακτικών προτάσεων και εξουδετερώνουν τις φυγόκεντρες δυνάμεις. Η σατιρική εκπομπή κινείται στην ίδια κατεύθυνση όσον αφορά την πρώτη λειτουργία, αλλά διαφοροποιείται στη δεύτερη, καθώς συνομιλεί με τον λόγο των κινημάτων και της Αριστεράς.