Στατιστική μελέτη των νοσοκομειακών δεικτών ως εργαλεία για τη σύνταξη των ετήσιων οικονομικών προϋπολογισμών τους

Abstract

The financing of public hospitals is an issue that has been a major concern for health systems in recent decades. Public hospitals are non-profit organizations and, as such, are fully funded by governments, providing free medical care to patients in most countries, with costs and salaries covered by government reimbursement. Several studies in different countries have attempted to investigate the potential role and contribution of hospital and clinical data to their overall financial claims in order to ensure more equitable allocations of financial resources earmarked for health. In recent years, various financing models have been adopted around the world. The most widely used of these are per diems, global budgets, and activity-based funding. The ways of adopting each of these models separately or in combination varies from country to country and many challenges are encountered along the way, identifying weaknesses and strengths. What was attempted in this study is to find an alternative way of estimating the necessary funding for public hospitals in the context of global budgets, regardless of the case mix managed by each of them, based on their characteristics (size, specialty, location, intensive care units, number of employees, etc.) and their annual output (patients, days of hospitalization, number of surgeries, laboratory tests, etc.). Financial and operational data from 121 public hospitals in Greece for a 2-year period (2018-2019) were used and regression analysis was used to evaluate the contribution of descriptive and operational data to total operating costs. Since repeated measurements were available from the same hospitals over the years, methods suitable for longitudinal data analysis were used and three prediction models were developed. One model for calculating the annual operating costs of the main hospital expenditure, one for predicting energy costs and one for predicting the management costs and the quantities of infectious waste generated by hospitals. All three models had coefficients of determination R² ≈ 0.95, 0.87 and 0.85 respectively. These years were chosen because they were years with normal operating conditions, unlike those of 2020 and 2021 when the operation of hospitals around the world was significantly affected by the COVID-19 pandemic. As part of this, an attempt was made to search for any correlations of population and demographic data, financial data and health-hospital data with mortality levels in 37 member countries of the Organization for Economic Co-operation and Development due to Covid-19, the results of which are presented in the appendix of this thesis.

Η χρηματοδότηση των δημόσιων νοσοκομείων είναι ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει έντονα τα συστήματα υγείας τις τελευταίες δεκαετίες. Τα δημόσια νοσοκομεία ανήκουν στους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και ως τέτοιοι, χρηματοδοτούνται πλήρως από τις κυβερνήσεις, παρέχοντας στις περισσότερες χώρες δωρεάν ιατρική περίθαλψη στους ασθενείς, καλύπτοντας τα έξοδα και τους μισθούς από την κρατική αποζημίωση. Αρκετές μελέτες σε διάφορες χώρες έχουν επιχειρήσει να διερευνήσουν τον πιθανό ρόλο και τη συμβολή των νοσοκομειακών και κλινικών δεδομένων στις συνολικές οικονομικές απαιτήσεις τους προκειμένου να διασφαλίζονται πιο δίκαιες κατανομές των οικονομικών πόρων που είναι προορισμένοι για την υγεία. Τα τελευταία χρόνια έχουν υιοθετηθεί διάφορα μοντέλα χρηματοδότησης ανά τον κόσμο. Τα πιο χρησιμοποιούμενα από αυτά είναι τα ημερήσια νοσήλια, οι σφαιρικοί προϋπολογισμοί και η χρηματοδότηση βάσει δραστηριότητας. Οι τρόποι υιοθέτησης κάθε ενός από αυτά τα μοντέλα ξεχωριστά ή σε συνδυασμό ποικίλει από χώρα σε χώρα ενώ πολλές είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζονται στη πορεία, εντοπίζοντας αδυναμίες και πλεονεκτήματα. Αυτό που επιχειρήθηκε στην παρούσα μελέτη είναι να βρεθεί ένας εναλλακτικός τρόπος εκτίμησης των αναγκαίων χρηματοδοτήσεων για τα δημόσια νοσοκομεία, στο πλαίσιο των σφαιρικών προϋπολογισμών, ανεξάρτητα από το μείγμα περιστατικών που διαχειρίζεται το καθένα από αυτά, με βάση τα χαρακτηριστικά τους (μέγεθος, ειδικότητα, τοποθεσία, μονάδες εντατικής θεραπείας, αριθμός εργαζομένων κ.λπ.) και την ετήσια παραγωγή τους (ασθενείς, ημέρες νοσηλείας, αριθμός χειρουργικών επεμβάσεων, εργαστηριακές εξετάσεις κ.λπ.) Χρησιμοποιήθηκαν οικονομικά και λειτουργικά δεδομένα από 121 δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας για μια περίοδο 2 ετών (2018-2019) και αξιολογήθηκε με ανάλυση παλινδρόμησης η συμβολή των περιγραφικών και λειτουργικών δεδομένων στο συνολικό λειτουργικό κόστος. Δεδομένου ότι υπήρχαν διαθέσιμες επαναλαμβανόμενες μετρήσεις από τα ίδια νοσοκομεία κατά τη διάρκεια των ετών, χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι κατάλληλες για διαχρονική ανάλυση δεδομένων και αναπτύχθηκαν τρία μοντέλα πρόβλεψης. Ένα μοντέλο για τον υπολογισμό του ετήσιου λειτουργικού κόστους των κύριων νοσοκομειακών δαπανών, ένα μοντέλο για την πρόβλεψη των ενεργειακών δαπανών και ένα για την πρόβλεψη του κόστους διαχείρισης και των παραγόμενων ποσοτήτων μολυσματικών αποβλήτων των νοσοκομείων. Και τα τρία μοντέλα είχαν συντελεστές προσδιορισμού R² ≈ 0,95, 0,87 και 0,85 αντίστοιχα. Τα συγκεκριμένα έτη επιλέχθηκαν επειδή ήταν έτη με κανονικές συνθήκες λειτουργίας, σε αντίθεση με εκείνα του 2020 και 2021 κατά τα οποία η λειτουργία των νοσοκομείων σε όλο τον κόσμο επηρεάστηκε σημαντικά λόγω της πανδημίας του COVID-19. Στο πλαίσιο αυτής επιχειρήθηκε η αναζήτηση τυχόν συσχετίσεων πληθυσμιακών δεδομένων, οικονομικών δεδομένων και υγειονομικών - νοσοκομειακών δεδομένων με τα επίπεδα θνησιμότητας σε 37 χώρες μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάζονται στο παράρτημα αυτής της διατριβής.