Η εργασιακή ανασφάλεια στον ελληνικό δημόσιο τομέα και η σύνδεσή της με την εργασιακή ικανοποίηση και την οργανωσιακή δέσμευση: η περίπτωση των εργαζομένων του e-ΕΦΚΑ

Abstract

Purpose: This dissertation aims to examine the levels of job insecurity of employees of the Electronic Unified Social Security Agency (e-EFKA), the largest insurance organization in Greece, in relation to the multitude of job changes they suddenly experienced - after several decades of complete stagnation and security - due to the Greek economic crisis of 2010, as well as due to the implementation of the three Greek Memoranda of Economic and Financial Policies, in 2010, 2012 and 2015. In order to enhance the achievement of the aforementioned purpose, a linkage between the degree of job insecurity of these employees was made, both with their job satisfaction levels and their degree of commitment to the organization they are employed by.Design/methodology/approach: The survey was conducted from 7/28/2020 to 9/14/2020 and took place in 17 branches of the e-FMS, located in 5 counties, from which 432 questionnaires were collected. Data analysis was performed using simple multiple regression and the statistical package Stata - Data Analysis and Statistical Software v.13.0 was used for the econometric study.Findings: The findings of the study refute the stereotypical perception that government employees are completely secure in their jobs, as they highlighted the fact that e-EFKA employees do experience the unpleasant feeling of job insecurity, which is not only associated with the degradation of specific aspects of their employment (qualitative insecurity), but also with the loss of their jobs themselves (quantitative insecurity). With regard to job satisfaction, it was found that survey participants derive high satisfaction from both the qualitative/non-monetary aspects of their employment (high intrinsic satisfaction), but also express high dissatisfaction with the quantitative and monetary aspects of their employment (low extrinsic satisfaction). Moreover, the results of the study showed that the relationship between job insecurity only with extrinsic job satisfaction (and not with intrinsic job satisfaction) is negative and statistically significant, so that enhancing participants' extrinsic job satisfaction reduces their feelings of job insecurity. Subsequently, regarding the issue of organizational commitment, it was shown that e-EFKA employees, on average, are quite committed to their employing organization, while no direct statistical relationship was found between organizational commitment and job insecurity. At the same time, the mediating role of job satisfaction in the relationship between organisational commitment and job insecurity was confirmed. Finally, it was concluded that the job insecurity of e-EFKA employees is increased by the difficulty they face in finding alternative employment, by the intensity of the importance they attach to the intrinsic and extrinsic rewards of their work, as well as by their gender, age and employment status (in particular, it was found that women, younger workers and contract workers experience the highest levels of insecurity).Originality/value: This thesis makes an important contribution to the development of scientific research, as the study of the international literature reveals few studies that focus exclusively on the job insecurity experienced by employees in Greek public organizations after the financial crisis of 2010. Therefore, this paper could offer important findings at a time when the Greek public sector is undergoing profound changes and it is important and crucial that the effects of these changes are identified and managed.

Σκοπός: Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή έχει ως σκοπό να εξετάσει τα επίπεδα εργασιακής ανασφάλειας των υπαλλήλων του Ηλεκτρονικού Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), του μεγαλύτερου ασφαλιστικού οργανισμού στην Ελλάδα, σε συνάρτηση με την πληθώρα των εργασιακών μεταβολών που βίωσαν ξαφνικά- κατόπιν πολλών δεκαετιών πλήρους στασιμότητας και ασφάλειας- λόγω της ελληνικής οικονομικής κρίσης του 2010, καθώς και λόγω της εφαρμογής των τριών Ελληνικών Μνημονίων Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών Πολιτικών, τα έτη 2010, 2012 και 2015. Προκειμένου να ενισχυθεί η επίτευξη του προαναφερθέντος σκοπού, πραγματοποιήθηκε η σύνδεση του βαθμού εργασιακής ανασφάλειας των εν λόγω εργαζομένων, τόσο με τα επίπεδα εργασιακής τους ικανοποίησης, όσο και με τον βαθμό δέσμευσής τους με τον οργανισμό που απασχολούνται.Σχεδιασμός/Μεθοδολογία/Προσέγγιση: Η έρευνα διενεργήθηκε από τις 28/7/2020 έως τις 14/09/2020 και έλαβε χώρα σε 17 υποκαταστήματα του e-ΕΦΚΑ, που εδρεύουν σε 5 νομούς και από τα οποία συλλέχθηκαν 432 ερωτηματολόγια. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω της απλής πολλαπλής παλινδρόμησης και για την οικονομετρική μελέτη χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο Stata – Data Analysis and Statistical Software v.13.0.Ευρήματα: Τα ευρήματα της έρευνας καταρρίπτουν τη στερεοτυπική αντίληψη ότι οι δημόσιοι απασχολούμενοι είναι απόλυτα ασφαλείς στην εργασία τους, καθώς ανέδειξαν το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι του e-ΕΦΚΑ όντως βιώνουν το δυσάρεστο αίσθημα της εργασιακής ανασφάλειας, το οποίο δεν συνδέεται μόνο με την υποβάθμιση συγκεκριμένων πτυχών της απασχόλησής τους (ποιοτική ανασφάλεια), αλλά και με την απώλεια της ίδιας της θέσης εργασίας τους (ποσοτική ανασφάλεια). Όσον αφορά την εργασιακή ικανοποίηση, διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες στην έρευνα αφενός αντλούν υψηλή ικανοποίηση τόσο από τις ποιοτικές/ μη χρηματικές πτυχές της απασχόλησής τους (υψηλή ενδογενής ικανοποίηση), αφετέρου όμως εκφράζουν υψηλή δυσαρέσκεια από τις ποσοτικές και χρηματικές πτυχές αυτής (χαμηλή εξωγενής ικανοποίηση). Επιπλέον, τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η σχέση της εργασιακής ανασφάλειας μόνο με την εξωγενή εργασιακή ικανοποίηση (και όχι με την ενδογενή) είναι αρνητική και στατιστικά σημαντική, οπότε η ενίσχυση της εξωγενούς εργασιακής ικανοποίησης των συμμετεχόντων, μειώνει το αίσθημα της εργασιακής τους ανασφάλειας. Ακολούθως, αναφορικά με το ζήτημα της οργανωσιακής δέσμευσης, αποδείχθηκε ότι οι απασχολούμενοι του e-ΕΦΚΑ, είναι κατά μέσο όρο αρκετά δεσμευμένοι με τον οργανισμό απασχόλησής τους, ενώ δεν ανευρέθη ευθεία στατιστική σχέση μεταξύ οργανωσιακής δέσμευσης και εργασιακής ανασφάλειας. Συγχρόνως, επιβεβαιώθηκε ο διαμεσολαβητικός ρόλος της εργασιακής ικανοποίησης στη σχέση οργανωσιακής δέσμευσης - εργασιακής ανασφάλειας. Τέλος, εξήχθη το συμπέρασμα ότι η εργασιακή ανασφάλεια των απασχολουμένων του e-ΕΦΚΑ αυξάνεται από τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν για εξεύρεση εναλλακτικής απασχόλησης, από την ένταση της σημασίας που προσδίδουν στις ενδογενείς και στις εξωγενείς ανταμοιβές της εργασίας τους, όπως επίσης και από το φύλο, την ηλικία και το καθεστώτος απασχόλησής τους (συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες, οι ηλικιακά νεότεροι και οι συμβασιούχοι βιώνουν τα μεγαλύτερα επίπεδα ανασφάλειας).Αξία/Πρωτοτυπία: Η παρούσα διατριβή συμβάλει σημαντικά στην εξέλιξη της επιστημονικής έρευνας, καθώς από τη μελέτη της διεθνούς βιβλιογραφίας, προκύπτουν ελάχιστες έρευνες που επικεντρώνονται αποκλειστικά στην εργασιακή ανασφάλεια την οποία βιώνουν οι εργαζόμενοι στους ελληνικούς δημόσιους οργανισμούς, μετά την οικονομική κρίση του 2010. Ως εκ τούτου, η πραγματεία αυτή θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά ευρήματα, σε μια περίοδο που ο ελληνικός δημόσιος τομέας μεταβάλλεται εκ βάθρων και είναι σημαντικό και κρίσιμο οι επιπτώσεις των μεταβολών αυτών να εντοπιστούν και να διαχειριστούν.