Από τη γλώσσα στη στρατηγική επικοινωνία: διδακτικές προσεγγίσεις για τη βελτιστοποίηση της επικοινωνίας στη Δημόσια Διοίκηση

Abstract

The aim of this doctoral thesis is to highlight the issues that arise in relation to the use of Modern Greek terminology in public documents, the transparency and clarity of which are of fundamental importance for an effective communication and in general for the relationship between the State and its officials as well as the State and the citizens, and ultimately for an efficient and fair Public Administration.This research was conducted by taking into consideration the language training provided by public education to citizens in general as well as to public officials in particular, and highlights aspects and manifestations related directly or indirectly, to communication as it develops between the Public Administration and its employees, on the one hand, and the citizens, on the other.In particular, the study analyses Communication as the uninterrupted human activity through which every interaction is carried out in the context of Public Administration with a focus on Strategic Communication and as an interdisciplinary and holistic tool for achieving communication goals. It also records and comments on the way intra-organisational written communication is organised and functions in the social area of the Hellenic Public Administration, as conducted through administrative documents, with a focus on their language, syntax and writing style. In addition, it presents the design, planning and organisation of field research with an emphasis on the analysis and justification of the chosen methodology as a valid scientific tool for extracting reliable, safe and objective conclusions and formulating relevant and suitable proposals for the sociolinguistic issue under research, while recording and commenting on the information derived from the answers of civil servants who voluntarily participated in the field survey. Finally, it attempts a short but thorough review of the historical presence of the phenomenon under research by focusing on the way in which the official Hellenic State has managed the whole situation from the Post-colonial era to the present day and, at the same time, lists and analyses the relevant improvement proposals made by the participants in the field research, i.e. civil servants.

Στόχος της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι η ανάδειξη των ζητημάτων που προκύπτουν σε σχέση με τη χρήση νεοελληνικής ορολογίας στα δημόσια έγγραφα, η διαφάνεια και η σαφήνεια των οποίων είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την επικοινωνία και γενικότερα για τη σχέση μεταξύ Δημοσίου και Υπαλλήλων του καθώς και Δημοσίου και Πολίτη, αναφορικά με την αποτελεσματική και δίκαιη Δημόσια Διοίκηση. Η έρευνα αυτή διεξήχθη σε σχέση με τη γλωσσική κατάρτιση που παρέχει η δημόσια εκπαίδευση στους πολίτες και τους δημοσίους υπαλλήλους και ειδικότερα αναδεικνύει πτυχές και εκφάνσεις που σχετίζονται, άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα με την επικοινωνία όπως αναπτύσσεται ανάμεσα στη Δημόσια Διοίκηση και τους υπαλλήλους της, αφενός, και ανάμεσα στη Διοίκηση και τους πολίτες, αφετέρου.Ειδικότερα, η μελέτη αναλύει την Επικοινωνία, ως την αδιάλειπτη εκείνη ανθρώπινη δραστηριότητα μέσω της οποίας διενεργείται κάθε διάδραση στο πλαίσιο της Δημόσιας Διοίκησης, με εστίαση στη Στρατηγική Επικοινωνία, ως διεπιστημονικό και ολιστικό εργαλείο επίτευξης επικοινωνιακών εγχειρημάτων. Επίσης, καταγράφει και σχολιάζει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της ενδοοργανωσιακής γραπτής επικοινωνίας στον κοινωνικό «χώρο» της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης, όπως διεξάγεται μέσω των διοικητικών εγγράφων, με εστίαση στη γλώσσα, τη σύνταξη και το ύφος συγγραφής τους. Επιπλέον, παρουσιάζει το σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την οργάνωση της έρευνας πεδίου με έμφαση στην ανάλυση και την αιτιολόγηση της επιλεγμένης μεθοδολογίας ως έγκυρου επιστημονικού εργαλείου για την εξαγωγή αξιόπιστων, ασφαλών και αντικειμενικών συμπερασμάτων και τη διατύπωση ανάλογων και κατάλληλων προτάσεων βελτιστοποίησης του διερευνώμενου κοινωνιογλωσσικού ζητήματος, ενώ καταγράφει και σχολιάζει τις πληροφορίες που αντλήθηκαν από τις απαντήσεις των δημοσίων υπαλλήλων οι οποίοι συμμετείχαν εθελοντικά στην έρευνα πεδίου. Τέλος, επιχειρεί μια σύντομη αλλά εμπεριστατωμένη αναδρομή στην ιστορική παρουσία του φαινομένου με εστίαση στον τρόπο με τον οποίο το επίσημο Ελληνικό Κράτος έχει διαχειριστεί την κατάσταση αυτή από την εποχή της Μεταπολίτευσης έως τις ημέρες μας και παράλληλα παραθέτει και αναλύει τις σχετικές προτάσεις εξυγίανσης τις οποίες διατύπωσαν οι συμμετέχοντες, δημόσιοι υπάλληλοι, στην έρευνα πεδίου.