Η πρόσκληση της τεχνολογίας απέναντι στη φιλοσοφία: οντολογία και ανθρωπολογικά διακυβεύματα της σύγχρονης τεχνολογίας

Abstract

The thesis belongs to the field of Philosophy of Technology and Political Philosophy. Its defense is that high technology is the main factor that shapes the human present and future and pushes us towards a profound new reality. Its title is The invitation of technology to philosophy – Ontology and anthropological stakes of modern technology and it attempts to synthesize the big picture of the most profound (ontological, anthropological, and ethical – i.e., political) challenges Artificial Intelligence, Internet and Bio-technology bring. More specifically, thesis’s purpose is: a) To investigate philosophically the phenomenon of technology, especially artificial intelligence, Internet, and genetic engineering in terms of their ontological and political implications. b) To highlight the reasons high technology creates an urgent need for the diffusion of a Philosophy of Technology in education and the public sphere of the 21st century and c) the thesis itself to be a useful educational tool to this end.The treatise claims that technology is the most natural element of man. An ontological core of his existence that sets him apart from every other being, while thanks to it, almost every element of human culture is shaped timelessly, hence metaphysically. It is therefore necessary to avoid any demonization of technology since it is a central ontological aspect of Homo Sapiens that relieved him of life's ineffable difficulties. But this does not negate the fact that we are now under maximum threats with which he shadows us. These are the ones that are mostly dredged in the present position.Philosophy should deposit its research tools on what kind of world we are making and what kind of world we want to make with the vast technological forces that we are now incubating. What are the universal possibilities and the universal threats that new technology now brings? The issue is so universal and its development depends on so many factors and people (researchers, investors, politicians, military, educators, all users of new technology) that a public diffusion of it is called for in the 21st century. That is why our position suggests a new need of the time: Philosophy of Technology to be disseminated through Education, media and modern culture carriers in the public sphere.From now on, the well-being and perhaps the very survival of human species depends on technology management. Thus, Philosophy of Technology seeks in the last chapter of our thesis to become part of Education. To be taught in the university departments of Philosophy, Informatics or Biology, but mainly in the schools themselves, utilizing for these purposes fields of reflection that are developed in treatises such as this.At the threshold of the 3rd millennium AD we are crossing, while we are sharpening our technology to an unprecedented extent we must also sharpen our self-awareness; and this means gaining an awareness of the deep-rooted consequences technology we create now has for planetary life. This is presented not as a theoretical proposition, but as an unattainable condition of human well-being and survival.

Η διατριβή ανήκει στο πεδίο της Φιλοσοφίας της Τεχνολογίας και της Πολιτικής Φιλοσοφίας. Τόπος υπεράσπισης της είναι πως η υψηλή τεχνολογία είναι ο κύριος παράγοντας που πλάθει το ανθρώπινο παρόν και μέλλον και μας ωθεί προς μια βαθιά νέα πραγματικότητα. Ο τίτλος είναι Η πρόσκληση της τεχνολογίας απέναντι στη φιλοσοφία – Οντολογία και ανθρωπολογικά διακυβεύματα της σύγχρονης τεχνολογίας και επιχειρεί να συνθέσει τη μεγάλη εικόνα από τις πιο σημαντικές (οντολογικές, ανθρωπολογικές, και ηθικές – δηλαδή πολιτικές) δοκιμασίες που η Τεχνητή Νοημοσύνη, το Διαδίκτυο και η Βιο-τεχνολογία φέρνουν. Πιο ειδικά σκοπός της θέσης είναι: α) Να ερευνήσει φιλοσοφικά το φαινόμενο της τεχνολογίας, ιδίως την τεχνητή νοημοσύνη, το ίντερνετ, και τη γενετική μηχανική ως προς τις οντολογικές και πολιτικές τους προεκτάσεις. β) Να αναδείξει γιατί η νέα τεχνολογία δημιουργεί μια επείγουσα ανάγκη για τη διάχυση μιας Φιλοσοφίας της Τεχνολογίας στην εκπαίδευση και στη δημόσια σφαίρα του 21ου αιώνα και γ) να αποτελέσει η ίδια η διατριβή ένα ωφέλιμο εκπαιδευτικό μέσο προς τον σκοπό αυτό. Η πραγματεία εμβαθύνει στο ότι η τεχνολογία είναι συνάμα το πλέον φυσικό στοιχείο του ανθρώπου. Ένας οντολογικός πυρήνας της ύπαρξης του που τον ξεχωρίζει από κάθε άλλο ον ενόσω χάρη σε εκείνη διαχρονικά, ή αλλιώς μεταφυσικά, σμιλεύεται κάθε σχεδόν στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού. Καλείται να αποφευχθεί κάθε δαιμονοποίηση τ έτσι ης τεχνολογίας αφού πρόκειται για ένα υπαρκτικό επίκεντρο του Homo Sapiens που τον ελάφρυνε από άφατες δυσχέρειες της ζωής. Μα τούτο δεν αναιρεί ότι τώρα βρισκόμαστε κάτω από μέγιστες απειλές με τις οποίες μας σκιάζει˙ τούτες είναι που εν πολλοίς βυθοσκοπούνται στην παρούσα θέση. Η φιλοσοφία να καταθέσει τα ερευνητικά της μέσα για το τι κόσμο φτιάχνουμε και τι κόσμο θέλουμε να φτιάξουμε με τις αχανείς τεχνολογικές δυνάμεις που κυοφορούμε. Ποιες είναι οι οικουμενικές δυνατότητες και οι οικουμενικές απειλές που η υψηλή τεχνολογία πια φέρει; Το ζήτημα είναι τόσο οικουμενικό και η εξέλιξη του εξαρτάται από τόσους παράγοντες και ανθρώπους (ερευνητές, επενδυτές, πολιτικούς, στρατιωτικούς, εκπαιδευτικούς, πάνδημους τους χρήστες της νέας τεχνολογίας) που μια δημόσια διάχυσή του καλείται να γίνει στον 21ο αιώνα. Γι’ αυτό η θέση μας εισηγείται μια νέα ανάγκη της εποχής: η Φιλοσοφία της Τεχνολογίας να διαδοθεί μέσω της Εκπαίδευσης, των ΜΜΕ, και σύγχρονων φορέων πολιτισμού στη δημόσια σφαίρα. Απ’ τη διαχείριση της τεχνολογίας εξαρτάται εφεξής η ευημερία κι η καθαυτή ίσως επιβίωση του ανθρώπινου είδους. Η Φιλοσοφία της Τεχνολογίας αποζητά στο τελευταίο κεφάλαιο της θέση μας να γίνει έτσι μέρος της Εκπαίδευσης. Να διδαχθεί στα πανεπιστημιακά τμήματα Φιλοσοφίας, Πληροφορικής ή Βιολογίας, αλλά κυρίως στα ίδια τα σχολεία αξιοποιώντας για τους σκοπούς αυτούς πεδία προβληματισμού που αναπτύσσονται σε πραγματείες όπως και η παρούσα. Στο κατώφλι της 3ης χιλιετίας μ.Χ. που διανύουμε ενόσω ακονίζουμε πρωτόγνωρα πολύ την τεχνολογία μας οφείλουμε να ακονίζουμε μαζί και την αυτογνωσία μας: να αποκτήσουμε μια επίγνωση των βαθύρριζων συνεπειών που η νέα τεχνολογία που εμείς παράγουμε έχει για τον πλανητικό βίο. Τούτο προβάλλει όχι ως ένα θεωρητικό πλέον πρόταγμα, μα ως μια αδήριτη πια προϋπόθεση της ανθρώπινης ευημερίας και επιβίωσης.