Κοινωνικοοικονομική διερεύνηση παραγόντων υιοθέτησης καινοτόμου γαλακτοκομικού προϊόντος του αγροδιατροφικού κλάδου

Abstract

This thesis focused on exploring the acceptance and the adoption of a novel food product derived by agri-food industrial by-products. Specifically, the main aim was achieved through three scales: a) the Food Neophobia Scale (FNS), b) the Food Technology Neophobia Scale (FTNS) and c) the Domain-Specific Innovativeness Scale (DSI), combined with a case study based on a hypothetical scenario in the metropolitan area of Thessaloniki. For this purpose, a qualitative research was conducted initially followed by a quantitative analysis of 384 one-to-one interviews. The data was collected, and information was evaluated through descriptive statistics and multivariate statistical analyses. In particular, a Two-Step Cluster Analysis was used in combination with Categorical Regression for the classification of the sample in clusters depending on the level of innovativeness and the level of neophobia and technophobia. Then, the sample was divided into clusters with common characteristics and behavior in order to examine the compatibility with Rogers' theory and to describe the profile of potential final users of the novel food product, as well as the factors for its acceptance or rejection. This research was co-funded by the European Union’s Horizon 2020 Research and Innovation Programme «Sybawhey-Industrial symbiosis for valorizing whey and banana wastes and by-products for the production of novel foods», in the framework of Marie Skłodowska-Curie (MSCA) - RISE 2015 action.

Η παρούσα διατριβή επικεντρώθηκε στη διερεύνηση της αποδοχής και της προθυμίας υιοθέτησης ενός καινοτόμου προϊόντος από τα υπολείμματα του αγροδιατροφικού κλάδου. Συγκεκριμένα, ο κύριος στόχος της διατριβής επετεύχθη μέσα από τη μελέτη τριών κλιμάκων: α) της Κλίμακας Νεοφοβίας των Τροφίμων (Food Neophobia Scale-FNS), β) της Κλίμακας Νεοφοβίας της Τεχνολογίας των Τροφίμων (Food Technology Neophobia Scale-FTNS) και γ) της Κλίμακας Καινοτομικότητας (Domain-Specic Innovativeness-DSI), σε συνδυασμό με την ανάλυση μίας μελέτης περίπτωσης η οποία βασίστηκε σε ένα υποθετικό σενάριο. Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε δειγματοληπτική έρευνα στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Αρχικά διενεργήθηκε ποιοτική έρευνα, κι έπειτα, ποσοτική ανάλυση με 384 προσωπικές συνεντεύξεις. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν και το λοιπό υλικό αξιοποιήθηκε και επεξεργάστηκε με Απλές Περιγραφικές αλλά και με Πολυμεταβλητές Στατιστικές Αναλύσεις. Ειδικότερα, εφαρμόστηκε Διβηματική Ανάλυση σε Συστάδες (Two-Step Cluster Analysis) για την τμηματοποίηση του πληθυσμού σύμφωνα με το βαθμό καινοτομικότητας και το βαθμό νεοφοβίας και τεχνοφοβίας του πληθυσμού. Ακολούθως, τμηματοποιήθηκε το δείγμα σε ομάδες με κοινά χαρακτηριστικά και συμπεριφορά προκειμένου να εξεταστεί η συμβατότητα με τη θεωρία υιοθέτησης καινοτομιών του Rogers και περιεγράφηκε το προφίλ των δυνητικά τελικών χρηστών του καινοτόμου προϊόντος καθώς επίσης μελετήθηκαν οι παράγοντες αποδοχής ή απόρριψης του καινοτόμου προϊόντος. Σε κάθε εφαρμογή της Διβηματικής Ανάλυσης σε Συστάδες εφαρμόστηκε το μοντέλο της Κατηγορικής Παλινδρόμησης (Categorical Regression) προκειμένου να διερευνηθεί η σχέση μεταξύ των δημογραφικών και λοιπών χαρακτηριστικών και της εκάστοτε τμηματοποίησης. Η παρούσα διατριβή συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Πρόγραμμα “Sybawhey-Industrial symbiosis for valorising whey and banana wastes and by-products for the production of novel foods”, στο πλαίσιο της δράσης Marie Skłodowska-Curie (MSCA)-RISE 2015.