Η πολιτική στην εκπαίδευση των μειονοτήτων στην Γιουγκοσλαβία από το 1949 μέχρι και το 1992: η περίπτωση της Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου

Abstract

The 1950s significantly defined and launched educational developments, especially with regard to the creation of the first minority policy. The new socialist state of Yugoslavia took care of following an educational program, according to which students will be educated in the respective institutions, teaching the ideals and perceptions of socialist Yugoslavia. At the same time, special care should be given to the education of the minority groups of the wider country, in order to highlight their peculiarities and peculiarities. This education mainly concerned poor and isolated areas, such as that of Montenegro, where parents faced financial difficulties, while the direct access of students to schools was particularly difficult.The same decade significantly defined and launched educational developments, especially with regard to the creation of the first minority education policy. The main aim of the education of the minorities of Yugoslavia was the equal and non-discriminatory education and the free cultural development of the minority groups, in order to strengthen the culture of each nation and to achieve the connection of cultural and state identity. This educational policy was implemented in areas with a minority population exceeding 15% of the total population. One of these areas was Montenegro (Crna Gora) with its recognized Albanian. minority. In primary schools taught in Albanian, students on average had lower knowledge than students of other ethnicities. They often did not know or did not learn the official language of the state, Serbo-Croatian, and this was a major obstacle to their further education in secondary education. The reported local communities had very little financial support from the state, with the result that their schools were permanently in poor condition. In the early 1970s there was an improvement over the previous decade, which concerned the progress of students in general in lessons, but also through more leisure activities, with cultural and sporting events, with the organization of seminars for parents with the aim of better education of children. The state, despite all its efforts and optimistic development plans, has generally made few investments in Montenegro, with the result that the economy of these regions has not been boosted and new jobs have been created. The educational problems that already existed in post-war Yugoslavia but also in the minority education of schools in Montenegro (Crna Gora), with a few improvements were inherited in the following decades without radical changes in the education system. The state of education and science in socialist Yugoslavia and consequently in Montenegro (Crna Gora) towards the end of its existence was the result of objective socio-political, economic, industrial and other circumstances during the 1990s. The state of education and science in socialist Yugoslavia towards the end of its existence was the result of objective socio-political, economic, industrial and other circumstances during the 1990s. Under these circumstances, every sense and idea of a united pan-Yugoslav patriotic consciousness collapsed. The democracies turned against each other, so in this hostile and warlike climate, any attempt to upgrade the educational policy of the minorities in Montenegro stopped.

Η δεκαετία του 1950 καθόρισε και δρομολόγησε σημαντικά τις εκπαιδευτικές εξελίξεις, ειδικά όσον αφορά τη δημιουργία της πρώτης μειονοτικής πολιτικής. Το νέο σοσιαλιστικό κράτος της Γιουγκοσλαβίας φρόντισε να ακολουθήσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, βάσει του οποίου οι μαθητές θα εκπαιδεύονται στα αντίστοιχα ιδρύματα, διδασκόμενοι τα ιδανικά και τις αντιλήψεις της σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας. Ταυτόχρονα, ιδιαίτερη φροντίδα θα έπρεπε να δίνεται στην εκπαίδευση των μειονοτικών ομάδων της ευρύτερης χώρας, ώστε να προβληθούν οι ιδιαιτερότητες και ιδιομορφίες τους. Η εκπαίδευση αυτή αφορούσε κυρίως περιοχές φτωχές και απομονωμένες, όπως αυτή του Μουροβουνίου (Crna Gora), όπου οι γονείς αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσχέρειες, ενώ ήταν ιδιαίτερα δύσκολη η άμεση πρόσβαση των μαθητών στις σχολικές μονάδες. Η ίδια δεκαετία καθόρισε και δρομολόγησε σημαντικά τις εκπαιδευτικές εξελίξεις, ειδικά όσον αφορά τη δημιουργία της πρώτης μειονοτικής εκπαιδευτικής πολιτικής. Κύρια επιδίωξη της εκπαίδευσης των μειονοτήτων της Γιουγκοσλαβίας ήταν η ισότιμη και χωρίς διακρίσεις εκπαίδευση και η ελεύθερη πολιτιστική ανάπτυξη των μειονοτικών ομάδων, ώστε να ενδυναμωθεί ο πολιτισμός κάθε έθνους και να επιτευχθεί η σύνδεση πολιτισμικής και πολιτειακής ταυτότητας. Η εκπαιδευτική αυτή πολιτική εφαρμόστηκε σε περιοχές, των οποίων ο μειονοτικός πληθυσμός ξεπερνούσε το 15% του συνολικού πληθυσμού μια από αυτές τις περιοχές ήταν και το Μαυροβούνιο (Montenegro) με την αναγνωρισμένη αλβανική του μειονότητα. Στα δημοτικά σχολεία με διδασκαλία στα αλβανικά, οι μαθητές κατά μέσο όρο είχαν χαμηλότερες γνώσεις από τους μαθητές των υπόλοιπων εθνοτήτων. Συχνά δεν γνώριζαν ή δεν μάθαιναν την επίσημη γλώσσα του κράτους, τα σερβοκροατικά, και αυτό ήταν ένα μεγάλο εμπόδιο στην περαιτέρω εκπαίδευσή τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι αναφερόμενες τοπικές κοινωνίες είχαν πολύ μικρή οικονομική υποστήριξη από το κράτος, με αποτέλεσμα τα σχολεία τους να είναι μονίμως σε κακή κατάσταση. Στις αρχές του 1970 παρατηρήθηκε μια βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία, που αφορούσε στην πρόοδο των μαθητών γενικότερα στα μαθήματα, αλλά και μέσα από περισσότερες ελεύθερες δραστηριότητες, με πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις, με τη διοργάνωση σεμιναρίων για τους γονείς με σκοπό τη σωστότερη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Το κράτος, παρ όλες τις προσπάθειες και τα αισιόδοξα πλάνα ανάπτυξης έκανε γενικά λίγες επενδύσεις στο Μαυροβούνιο, με αποτέλεσμα να μην δοθεί ώθηση στην οικονομία των περιοχών αυτών και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Τα εκπαιδευτικά προβλήματα που υπήρχαν ήδη στη μεταπολεμική Γιουγκοσλαβία αλλά και στην μειονοτική εκπαίδευση των σχολείων του Μαυροβουνίου (Crna Gora), με λίγες βελτιώσεις κληροδοτούνταν στις επόμενες δεκαετίες χωρίς ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η κατάσταση της εκπαίδευσης και της επιστήμης στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία κατά συνέπεια και στο Μαυροβούνιο (Crna Gora) προς το τέλος της ύπαρξής της ήταν αποτέλεσμα αντικειμενικών κοινωνικό-πολιτικών, οικονομικών, βιομηχανικών και άλλων περιστάσεων κατά τη δεκαετία του 1990. Η κατάσταση της εκπαίδευσης και της επιστήμης στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία προς το τέλος της ύπαρξής της ήταν αποτέλεσμα αντικειμενικών κοινωνικό-πολιτικών, οικονομικών, βιομηχανικών και άλλων περιστάσεων κατά τη δεκαετία του 1990. Κάτω από αυτές τις συνθήκες κατέρρευσε και κάθε αίσθηση και ιδέα μιας ενωμένης παν-γιουγκοσλαβικής πατριωτικής συνείδησης. Οι δημοκρατίες στράφηκαν η μια εναντίον της άλλης, οπότε μέσα σε αυτό το εχθρικό και πολεμικό κλίμα σταμάτησε κάθε είδους προσπάθεια αναβάθμισης της εκπαιδευτικής πολιτικής των μειονοτήτων στο Μαυροβούνιο.