Establishment of a development stimulating environment to promote the correction of the cognitive activity of mentally handicapped children

Abstract

Among the disabled children in inclusive or special classes there is a particularly challenging category of students, that of children or adolescents with intellectual disability. They are characterized by significant limitations both in intellectual functioning and in adaptive behavior and consequently they need the appropriate learning environments and instructional strategies in order to be educated. Teachers’ responsibility is to establish those environments which will promote their cognitive activity and facilitate their learning. Research findings suggest that when those children are placed in a classroom with adequate lighting, temperature, air quality, and reduced noise level can be more concentrated on the lesson. Moreover, an attractive, neat and organized classroom environment with carefully arranged seating placement can facilitate their learning and positively affect their behavior. However, much more important for their development and progress is a positive and supportive classroom atmosphere in which they feel safe and accepted both by their teacher and their classmates and are expected to succeed according to their capabilities. In such learning environments students with intellectual disability should be provided with opportunities to learn through quality instruction adapted to their needs, through the use of appropriate instruction materials and technology, and through participation to various types of activities, including play, visual art activities, music, dance and drama. However, apart from the value of the appropriate environment for the promotion of their cognitive activity described in literature, it is worth finding how teachers of everyday school life, one of whom the researcher also is, try to establish the optimal environment for them. Besides, it is them who will apply what is suggested by theory. Such investigations have already been conducted concerning the physical, psychosocial or pedagogical environment separately. Therefore, there is a need for a more comprehensive view of their perceptions and practices regarding the establishment of an appropriate environment which can enhance intellectually disabled students’ cognitive activity. For this purpose, a questionnaire has been constructed by the researcher, and distributed to a sample of 105 special education teachers working in primary and secondary education schools of the regional unit Larissa, Greece. The quantitative and qualitative analysis and interpretation of the responses gave a clear depiction of the respondents’ perceptions and practices about the establishment of a development stimulating environment that fosters the cognitive activity of children with intellectual disability. It also contributed to the creation of a model of a development stimulating environment for the correction of intellectually disabled students’ cognitive activity derived from the participants’ propositions about establishing the adequate environment to promote the cognitive activity of children with intellectual disability. This model could be used as a guide for any teachers with students with intellectual disability in their classroom. In addition, while teaching integration classes as a special education teacher of Science, the researcher has conducted an experiment with interventions related to the classroom layout and the use of computer animations and simulations as a means of instruction, aiming to enhance the students’ of an integration class engagement in the lesson and better understanding of the taught Science concepts. The results both of the survey and the experimentation showed that, although students with intellectual disability will not stop being intellectually disabled, they can reach the maximum of their potential, if they are taught in an appropriate environment.

Τα παιδιά ή οι έφηβοι με νοητική αναπηρία αποτελούν μια ιδιαίτερα δύσκολη κατηγορία μαθητών στις συμπεριληπτικές ή στις τάξεις ειδικής αγωγής. Επειδή χαρακτηρίζονται από σημαντικούς περιορισμούς και στη διανοητική τους λειτουργία και στην προσαρμοστική τους συμπεριφορά, έχουν ανάγκη από κατάλληλα μαθησιακά περιβάλλοντα και εκπαιδευτικές στρατηγικές ώστε να μορφωθούν. Ευθύνη των εκπαιδευτικών είναι να δημιουργήσουν τα περιβάλλοντα που θα προωθήσουν τη γνωστική τους ικανότητα και θα διευκολύνουν τη μάθησή τους. Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι όταν αυτά τα παιδιά τοποθετούνται σε μια τάξη με επαρκή φωτισμό, θερμοκρασία, ποιότητα αέρα και μειωμένο επίπεδο θορύβου, μπορούν να συγκεντρωθούν περισσότερο στο μάθημα. Επιπλέον, ένα ελκυστικό, τακτικό και οργανωμένο περιβάλλον στην τάξη με προσεκτικά τακτοποιημένα καθίσματα μπορεί να διευκολύνει τη μάθησή τους και να επηρεάσει θετικά τη συμπεριφορά τους. Ωστόσο, πολύ πιο σημαντική για την ανάπτυξη και την πρόοδό τους είναι μια θετική και υποστηρικτική ατμόσφαιρα στην τάξη στην οποία αισθάνονται ασφαλείς και αποδεκτοί τόσο από το δάσκαλό τους όσο και από τους συμμαθητές τους και αναμένεται να επιτύχουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους. Σε τέτοια μαθησιακά περιβάλλοντα θα πρέπει να παρέχονται στους μαθητές με διανοητική αναπηρία ευκαιρίες μάθησης μέσω ποιοτικής διδασκαλίας προσαρμοσμένης στις ανάγκες τους, μέσω της χρήσης κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και τεχνολογίας και μέσω συμμετοχής σε διάφορους τύπους δραστηριοτήτων, όπως παιχνίδι, δραστηριότητες εικαστικών τεχνών, μουσική, χορός και δράμα. Εκτός όμως από την αξία του κατάλληλου περιβάλλοντος για την προώθηση της γνωστικής τους δραστηριότητας που περιγράφεται στη βιβλιογραφία, αξίζει να βρούμε πώς οι εκπαιδευτικοί της καθημερινής σχολικής ζωής, ένας εκ των οποίων είναι και ο ερευνητής, προσπαθούν να δημιουργήσουν το βέλτιστο περιβάλλον. Εξάλλου, αυτοί είναι που θα εφαρμόσουν ό,τι προτείνει η θεωρία. Τέτοιες έρευνες έχουν ήδη διεξαχθεί σχετικά με το φυσικό, ψυχοκοινωνικό ή παιδαγωγικό περιβάλλον χωριστά. Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη για μια πιο ολοκληρωμένη άποψη των αντιλήψεων και των πρακτικών τους σχετικά με τη δημιουργία ενός κατάλληλου περιβάλλοντος που μπορεί να ενισχύσει τη γνωστική δραστηριότητα των μαθητών με διανοητική αναπηρία. Για το σκοπό αυτό, κατασκευάστηκε ερωτηματολόγιο από τον ερευνητή, το οποίο διανεμήθηκε σε δείγμα 105 εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής που εργάζονται σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της περιφερειακής ενότητας Λάρισας στην Ελλάδα. Η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση και ερμηνεία των απαντήσεων έδωσε μια σαφή απεικόνιση των αντιλήψεων και των πρακτικών των ερωτηθέντων σχετικά με τη δημιουργία ενός αναπτυξιακού περιβάλλοντος που ενισχύει τη γνωστική δραστηριότητα των παιδιών με νοητική αναπηρία. Συνέβαλε επίσης στη δημιουργία ενός μοντέλου αναπτυξιακού περιβάλλοντος για τη διόρθωση της γνωστικής δραστηριότητας των μαθητών με νοητική αναπηρία, που προέκυψε από τις προτάσεις των συμμετεχόντων για τη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος για την προώθηση της γνωστικής δραστηριότητας των παιδιών με νοητική αναπηρία. Αυτό το μοντέλο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός για κάθε εκπαιδευτικό με μαθητές με νοητική αναπηρία στην τάξη του. Παράλληλα, διδάσκοντας σε τμήματα ένταξης ως εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής Φυσικών Επιστημών, ο ερευνητής πραγματοποίησε ένα πείραμα με παρεμβάσεις που σχετίζονται με τη διάταξη της τάξης και τη χρήση κινούμενων σχεδίων και προσομοιώσεων υπολογιστή ως μέσο διδασκαλίας, με στόχο να ενισχύσει τη συμμετοχή των μαθητών ενός τμήματος ένταξης στο μάθημα και να τους βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των διδασκόμενων εννοιών της Φυσικής. Τα αποτελέσματα τόσο της έρευνας όσο και του πειραματισμού έδειξαν ότι, παρόλο που οι μαθητές με νοητική αναπηρία δεν θα σταματήσουν να είναι διανοητικά ανάπηροι, μπορούν να φτάσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, εάν διδαχθούν σε κατάλληλο περιβάλλον.